Lấy đọt sen cuốn chung với bún và cá còn nóng hổi, kèm thêm chút rau thơm như quế, húng, tía tô… thêm khế, dưa leo, chuối chát... chấm với nước mắm me vừa chua cay vừa nồng thắm. So với món bánh tráng cuốn thì đọt sen vượt trội hơn ở vị đăng đắng, ngòn ngọt, mùi đặc trưng thơm, ngon, giòn và lạ miệng.

Tô canh chua sả nghệ thơm lừng, vàng ươm, được điểm thêm vài lát ớt đỏ và màu xanh của rau om xắt nhỏ trông thật bắt mắt. Chỉ mới đưa đũa gắp thử miếng cá mà đã nghe mùi thơm của sả nghệ, vị ngọt của cá biển tươi lan nơi đầu lưỡi.

Mắm nhum là đặc sản rất quý được dùng tiến vua dưới triều Nguyễn, nên dân đảo Phú Quốc có câu dân ca: "Anh than cha mẹ anh nghèo - Ðũa tre yếu ớt chớ quèo mắm nhum".

Vùng quê, con tép tươi sống được chế biến thành nhiều món ăn, tuy không đặc sắc nhưng đầy hương quê mộc mạc. Tép rang chấy mỡ hành, giã nát nấu canh bầu, xào bông điên điển, làm nhân bánh xèo, nhúng giấm cuốn bánh tráng cùng dừa nạo, rau sống chấm tương hột xay.

Ảnh ương um là món hấp dẫn, giàu chất đạm và khoáng, có vị ngọt bùi, beo béo, xương giòn và thơm ngon. Không chỉ vậy, nó còn chế biến được nhiều món ăn lạ.

Ngày Tết, hương vị củ kiệu trong những món ăn là điều không thể thiếu. Nhưng nếu bạn chưa dùng qua món ếch xào kiệu còn gọi là “Gà đồng xào củ kiệu” thì chưa thể gọi là đã thưởng thức hết những đặc sản độc đáo của miền sông nước...

Những miếng khô dài, được xẻ rất khéo, vàng ươm treo lủng lẳng trên những sạp khô trông rất hấp dẫn. Miếng khô chất lượng thịt thơm ngon, dẻo xốp, có màu vàng ươm. Cho nước vào chảo, đun sôi, thả miếng khô vào, lật cá qua lại đến khi miếng khô phồng lên, vàng đều và thơm giòn.

Thịt cá rô vừa ngọt, vừa béo, ngon hơn nhiều so với các loại cá đồng khác lại được nấu chung với trái giác, một loại hương đồng cỏ nội, tạo thành một mùi vị đặc trưng vừa chua cay, vừa thơm ngon và bổ dưỡng.

Thịt củ ấu màu trắng, ăn ngọt mát, bùi, giàu chất dinh dưỡng là một món qùa vặt “dễ ghiền”. Khi mua nên chọn những củ có vỏ khô, cứng, cầm chắc tay, khi lắc nhẹ không thấy có chuyển động bên trong là củ ngon, thịt chắc.

Những con đuông no tròn, béo ị, trắng nõn trong đọt chà là vừa được chẻ ra, to bằng ngón chân cái vừa nhìn thấy đã thật thích thú và ấn tượng.

Lạp xưởng tôm được chế biến từ những chú tôm đất loại lớn và còn tươi nên có màu vàng đỏ tự nhiên nhìn rất đẹp mắt. Khi nướng, lạp xưởng dậy mùi thơm của tiêu sọ khi ăn có vị ngọt đậm, không ngấy.

Món kho quẹt hấp dẫn nhất là ăn với gạo lúa thơm hoặc cơm cháy. Một tay cầm đũa quẹt nước mắm, một tay cầm trái dưa leo cắn cái bụp, nghe giòn rụm, thật đậm đà và thi vị làm sao ấy! Có như thế mới tận hưởng hết cái mùi vị “nhà nghèo”.

Cho bánh tằm lên một nửa đĩa, một góc phủ bì, dưa leo băm nhỏ xắt sợi trộn với rau thơm cùng giá sống và viên xíu mại nằm kế bên. Chan lên mặt bánh nước sốt cà chua, rắc một ít tiêu bột. Cầm muỗng múc nước mắm dấm đường tỏi ớt chan lên mặt bánh, dùng đũa trộn đều.

Bánh tráng bẻ ra thay cho muỗng xúc sứa. Có như thế mới thưởng thức hết cái sần sật, mát mát của sứa hoà vị thơm của rau, chát chát của chuối, chua chua của xoài, cay cay của ớt, cái beo béo của dầu ăn… tạo nên một sự tổng hoà hương vị kỳ tuyệt.

Thịt tôm tít nếu đem cuốn với bánh tráng rau sống chấm nước mắm chua cay, chưa chắc có món cuốn nào bì kịp. Nếu như có thêm chai rượu đế hoặc vài lon bia thì bữa tiệc càng thêm hứng thú.

Dù Tây Ninh không có biển để làm ra muối, càng không có nguồn hải sản là tôm - một thành phần không thể thiếu trong chảo muối - nhưng muối tôm nơi đây vẫn nổi tiếng là ngon nhất.

Bếp củi nhóm bằng lá dừa, mùi khói bếp pha lẫn với vị quê sao mà vấn vương khó tả. Than gáo dừa khi cháy có mùi thơm rất lạ, quyện cả vào món tép rang, chỉ nghe không cũng đủ thèm.

Giấm bổng ngoài vị chua còn có hương rượu và ít độ cồn nên rất dễ đánh át mùi tanh của vài loại thịt cá. Dùng tẩm ướp thức ăn, giấm bổng cho mùi thơm hấp dẫn hơn các loại giấm trái cây.

Ngày tết theo truyền thống, bữa ăn giàu đạm lại càng phải ăn nhiều trái cây giàu chất xơ. Nhờ chúng mà cơ thể chúng ta cân bằng chất tốt hơn. Khi bày biện món trái cây, chỉ cần một chút sắp xếp, nhấn nhá sẽ có dĩa trái cây vừa đẹp mắt, ngon miệng mà không phung phí.

Người ta dùng cuống lá cây bạc hà để nấu các món ăn. Miền Bắc dùng bạc hà để nấu món bún bung, sườn nấu bung, canh giấm cá, bún cá ... Miền Nam thì bạc hà là món không thể thiếu trong nguyên liệu của nồi canh chua cá lóc, canh chua cá bông lau, canh chua lươn, tép…