ĐBSCL là vùng sản xuất lúa lớn nhất nước, chiếm hơn 50% tổng sản lượng và trên 90% lượng gạo xuất khẩu. Xây dựng vùng chuyên canh chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh là giải pháp giúp sản xuất lúa gạo phát triển bền vững trước những tác động của biến đổi khí hậu.

Những năm gần đây, việc thâm canh liên tục đã làm gia tăng áp lực dịch hại, làm ảnh hưởng đến hiệu quả canh tác lúa. Nhiều nhóm côn trùng gây hại có chiều hướng ngày càng khó trị hơn, gây ra nhiều khó khăn cho bà con nông dân. Với chủ đề “QUẢN LÝ HIỆU QUẢ SÂU RẦY TRÊN LÚA”, chương trình Bạn nhà nông sẽ giúp bà con có thêm nhiều giải pháp quản lý dịch hại hiệu quả, ổn định năng suất và tiết kiệm chi phí.

Mời quý khán giả đón xem chương trình "Bạn nhà nông", phát hình kỳ tháng 11/2024 trên sóng Truyền hình Vĩnh Long để có thêm những giải pháp kỹ thuật giúp "QUẢN LÝ HIỆU QUẢ SÂU RẦY TRÊN LÚA".

Trong điều kiện sản xuất bất lợi, nhưng canh tác lúa vẫn giữ được năng suất, ổn định chi phí, nâng cao được lợi nhuận là mong muốn của nhiều bà con nông dân. Thực tế đã có nhiều bà con trồng lúa áp dụng khoa học kỹ thuật và những giải pháp tiên tiến để canh tác lúa ổn định cho dù là điều kiện thời tiết hay vấn đề sâu dịch hại phát triển...

Sự phát triển của khoa học với các thiết bị hiện đại đã hỗ trợ canh tác lúa ngày càng thuận lợi và đạt hiệu quả tốt hơn. Như đối với khâu gieo sạ, bón phân, hiện cũng được cải tiến như sạ thưa hơn, vùi phân bón vào trong đất vừa giảm nhẹ lượng giống, phân bón và thuốc BVTV, giữ được năng suất.

Hiện nay, nhiều trà lúa trổ chín đang bị rầy phấn trắng gây hại nặng. Thời tiết nắng nóng, mật số rầy tăng nhanh làm cho việc phòng trừ của bà con gặp nhiều khó khăn. Ở giai đoạn lúa từ trổ đến chín, rầy chích hút làm vàng lá, giảm khả năng quang hợp của cây làm sụt giảm năng suất nghiêm trọng. Đặc biệt, các giải pháp thuốc bảo vệ thực vật không mang lại hiệu quả cao, làm gia tăng chi phí của bà con nông dân qua nhiều lần phun.

Đạo ôn và sâu cuốn lá là các đối tượng dịch hại phổ biến, xuất hiện thường xuyên ở mỗi vụ lúa. Hiện các trà lúa Đông Xuân chính vụ ở khu vực ĐBSCL ghi nhận nhiều diện tích bị 02 đối tượng này gây hại với mức độ nặng, các giải pháp phòng trừ không mang lại hiệu quả cao, gây nguy cơ sụt giảm năng suất, gia tăng chi phí sản xuất.

Ngoài phân đa lượng: Đạm, Lân, Kali, cây lúa còn cần thêm nhiều dưỡng chất trung và vi lượng khác cho quá trình sinh trưởng của mình. Vậy cần bổ sung những dưỡng chất trung và vi lượng như thế nào để giúp tăng năng suất, chất lượng lúa gạo với mức đầu tư hợp lý nhất.

Các vùng chuyên canh lúa ở ĐBSCL đang tập trung xuống giống sớm để tận dụng giá lúa ở mức cao, cũng như né tránh xâm nhập mặn, thiếu nước ở cuối vụ. Sự tranh thủ này sẽ dễ dẫn đến hiện tượng ngộ độc hữu cơ làm ảnh hưởng sức sinh trưởng cây lúa. Vì vậy, quy trình canh tác ứng dụng khoa học kỹ thuật thích ứng bối cảnh trên là hết sức cần thiết hiện nay.

Trong canh tác lúa giai đoạn đầu vụ, cỏ dại thường xuất hiện nhiều. Song, việc phun thuốc không hiệu quả sẽ làm gia tăng chi phí, gây nhiều khó khăn cho bà con nông dân trong quá trình canh tác. Với chủ đề “Giải pháp quản lý cỏ tiện lợi và hiệu quả”, chương trình Bạn Nhà Nông sẽ giới thiệu đến bà con những giải pháp quản lý cỏ dại hiệu quả, tối ưu hóa hiệu lực thuốc trừ cỏ, an toàn cho lúa và tiết kiệm chi phí...

Sản xuất lúa hiện nay đặt ra yêu cầu giảm nhẹ chi phí, tăng lợi nhuận. Do vậy bà con chú trọng việc giảm phân bón. Nhiều bà con khẳng định, dùng phân lân đúng cách không những cho năng suất tốt mà còn giúp giảm nhẹ những loại phân bón khác như đạm, kali.

Vụ lúa Hè Thu thường có điều kiện canh tác khó khăn hơn do điều kiện thời tiết bất lợi và thêm vào đó là sâu bệnh nhiều, đồng thời giá vật tư nông nghiệp hiện nay liên tục ở mức cao đã làm cho những lợi nhuận trồng lúa của nông dân bị sụt giảm. Vậy làm thế nào để bảo toàn hiệu quả sản xuất vụ lúa Hè Thu?

Bệnh lem lép hạt là một đối tượng dịch hại nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất lúa. Có nhiều tác nhân gây ra tình trạng lem lép hạt trên ruộng, đồng thời chưa có giống kháng, nên việc quản lý bệnh cũng gặp nhiều khó khăn.

Giá lúa Thu Đông 2021 đang ở mức thấp so với trung bình nhiều năm. Lợi nhuận của người trồng lúa vì vậy cũng bị ảnh hưởng rất lớn. Hiện tại, toàn vùng ĐBSCL có khoảng hơn 400.000 ha lúa ở giai đoạn từ mạ đến đòng – trổ. Đây là những trà lúa cần được chăm sóc kỹ để có thể giữ được năng suất, đồng thời tiết giảm chi phí, đảm bảo lợi nhuận ở cuối vụ.

Việc ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến vào quy trình sản xuất là giải pháp đã được nhiều nhà nông chọn lựa. Trong đó có thể kể đến việc xử lý mặn bằng chế phẩm sinh học, một trong những giải pháp đang được ngành chuyên môn và bà con nông dân đánh giá cao, bởi hiệu quả có sức thuyết phục của nó. Giải pháp được kỳ vọng sẽ là cứu cánh của hàng triệu nông dân vùng ĐBSCL, đang sản xuất dưới sự tác động của biến đổi khí hậu.

Những tháng đầu năm 2020, tình hình sản xuất, tiêu thụ lúa gạo ở ĐBSCL đã đạt được nhiều kết quả hết sức tích cực. Lúa Đông Xuân vượt qua hạn mặn cho năng suất cao. Sản lượng và giá trị xuất khẩu gạo tăng mạnh nhất trong nhiều năm qua. Trên đà thắng lợi, Bộ NN&PTNT cũng đã xây dựng kế hoạch sản xuất các vụ mùa còn lại trong năm 2020 theo hướng tăng năng suất, sản lượng, nhằm tận dụng cơ hội từ những dự báo lạc quan về thị trường xuất khẩu. Tuy nhiên, khi lúa Hè Thu 2020 bắt đầu thu hoạch chính vụ thì thị trường lúa gạo lại bắt đầu xuất hiện nhiều tín hiệu bất lợi. Nhiều bà con đã không bán được giá lúa như kỳ vọng, vì đến ngày thu hoạch thương lái lại hạ giá thu mua so với mức thỏa thuận trước đó

Dù tình trạng xâm nhập mặn, thiếu nước ngọt ở ĐBSCL mùa khô 2020 đến sớm, kéo dài, gay gắt hơn năm 2016. Tuy nhiên, phần lớn diện tích lúa Đông Xuân đều đạt năng suất cao, việc tiêu thụ cũng thuận lợi. 

Tại Hà Nội, Viện Quy hoạch và thiết kế nông nghiệp đã phối hợp với Sứ quán Thụy Sỹ tại Việt Nam và Tổ chức nghiên cứu lúa quốc tế đã tổ chức Hội thảo triển khai Hệ thống thông tin viễn thám và bảo hiểm cây trồng, xây dựng hệ thống theo dõi lúa cho Việt Nam giai đoạn 3.