Lúa là cây trồng chủ lực của Vĩnh Long. Thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới, Vĩnh Long đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm giúp tăng lợi nhuận, bảo vệ môi trường, đảm bảo cho sự phát triển bền vững. Hiện nhiều nơi trên địa bàn tỉnh đang bước vào thu hoạch vụ lúa Đông Xuân sớm, bà con nông dân phấn khởi với niềm vui trúng mùa, được giá.

Nghị quyết 120 Chính phủ xác định ĐBSCL phát triển các sản phẩm chiến lược theo ba trọng tâm: Thủy sản, trái cây và lúa gạo theo hướng tăng tỷ trọng thủy sản, trái cây và giảm lúa gạo. Theo định hướng trên, diện tích lúa toàn khu vực đang có xu hướng giảm. Tuy nhiên, ở từng nơi với những đặc thù riêng thì câu chuyện giảm diện tích đất lúa cần có những giải pháp phù hợp, nhằm vừa nâng chất đời sống người nông dân, đồng thời, vẫn đảm bảo vấn đề an ninh lương thực.

Phong trào chuyển đổi cây trồng trên đất lúa đang diễn ra mạnh mẽ ở ĐBSCL. Dù chuyển đổi đúng với định hướng tái cơ cấu ngành nông nghiệp, Song, thực tiễn chọn lựa cây trồng khác thay thế lúa ở nhiều địa phương đang tồn tại nhiều bất cập.

Sản xuất luân canh 2 vụ lúa, 1 vụ màu mang lại nhiều hiệu quả về kinh tế, đồng thời giúp hạn chế sâu bệnh, cải tạo độ màu mỡ cho đất. Các loại cây họ đậu như đậu nành rất thích hợp để canh tác trên nền đất lúa. Hiện đã có nhiều doanh nghiệp tham gia xây dựng mô hình chuyển giao giống, kỹ thuật sản xuất, bao tiêu sản phẩm, giúp cải thiện thu nhập cho bà con nông dân ở những nơi có điều kiện sản xuất lúa vụ Hè Thu không thuận lợi.

Chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang các đối tượng cây con khác có giá trị kinh tế tốt hơn lúa là một trong những chủ trương lớn nhằm mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long, công tác này đã đạt những hiệu quả tích cực đáng ghi nhận. Song, để hiệu quả chuyển đổi mang tính bền vững, lâu dài, đạt được những tiêu chí do Bộ NN&PTNT đặt ra thì cần có những điều chỉnh, định hướng cụ thể trong thời gian tới.

Ngoài ảnh hưởng của xâm nhập mặn, trong vụ Hè Thu, ruộng lúa thường bị nhiễm phèn nặng hơn so với vụ Đông Xuân, nhất là thời điểm đầu vụ, nếu nông dân không có biện pháp chăm sóc lúa đúng cách thì nguy cơ phèn làm chết giống trong giai đoạn đầu và cây lúa sinh trưởng yếu trong giai đoạn sau là rất lớn, làm ảnh hưởng đến năng suất lúa.