Từng lớp được sắp xếp khéo léo để thực khách cảm nhận được từng vị khác nhau, lớp đầu tiên là phần nước cốt dừa béo ngậy và thơm phức trên mặt, sau đó là phần rau câu trong suốt rất mềm chứ không cứng đặc như các loại rau câu thông thường.

Nhà nhà ở thôn quê thay nhau tát mương. Cá to, cá nhỏ,... sau khi bán hết thì người ta lại để dành một vài con để ăn dần trong các khạp nước hay các con mương nhỏ. Chỉ cần bắt con cá lên, nhổ vài nhúm hành, mấy củ gừng vườn nhà là có một nồi canh ngon lành.

Bắc chảo lên, cho dầu sôi, lửa liu riu rồi đổ núm vào xào, nêm một chút muối ớt – đúng điệu phải là ớt hiểm còn xanh nồng đập hơi giập. Và núm xào phải chấm với muối ớt. Cái vị mặn mặn cay cay kia làm dậy thêm vị ngọt ngào của núm.

Với một bếp than hồng, một vỉ nướng, một ít rau răm, húng cây, húng lủi, một ít đậu phộng rang, đặc biệt là một chén hành lá đã được phi mỡ thơm lừng. Vọp nướng đến lúc há miệng nhanh tay gắp, trút phần nước từ thân vọp vào chén.

Giã nát, quết nhuyễn lá gai xong, cô tôi vắt lấy nước cốt nhiều lần rồi dùng vải thưa lọc sạch. Đôi khi, trong lá gai, tôi thấy cô có bỏ thêm lá bạch hạc vào. Tôi hỏi, cô nói, cho mùi bánh thơm và có hương vị riêng. Xong cô dùng nước cốt lá gai ấy nhồi vào bột nếp làm bao bánh. Còn nhân, có khi là đậu xanh, có khi thêm cùi dừa nạo nhỏ.

Khi ăn, cho bún vào tô kèm với các loại rau như giá, hẹ, bắp chuối, rau thơm… rồi chan nước lèo, thêm miếng chanh và một chút muối ớt (nếu nêm nước mắm sẽ làm tô bún bị chua). Nồi bún nước lèo ngon phải có nước trong, thơm lừng mùi mắm, quyện với mùi ngải bún và ngọt lịm vị cá đồng. Người chưa ăn, chỉ cần nghe mùi nước lèo là đã thấy thèm, ăn vào thì bị cái vị là lạ, ngòn ngọt, cay cay ấy làm cho háu đói, muốn thêm tô nữa.

Khề khà mấy món ốc gạo với ly rượu đế, nói chuyện con ốc, mùa màng, làng xóm. Cuối buổi làm gì thì phải có món cháo ốc. Lể ốc, xào sơ với mỡ, tỏi, hành phi cho thơm, trút vào nồi cháo. Hoa cháo nở bung trắng mịn, thịt ốc vàng căng mọng, điểm hành xanh mát mắt. Múc mỗi người một tô, rắc tiêu thơm phức.

Gạo vo bắc lên xong mới chạy ra vườn hái một hoặc hai trái dừa vừa nạo. Đợi cháo sôi lên rồi chặt dừa, đổ nước vào, sau đó dùng muỗng nạo cái dừa để vào cháo. Vị cháo vừa dễ húp vừa ngọt tuyệt vời.

Ngon nhất phải kể đến món nướng muối ớt, từng chú chuột mần láng lông, thui sơ, xả từng đường ngang trên mình cho ngấm muối ớt rồi nướng vàng, lớp mỡ mỏng tang dưới da tan chảy, để lại làn da chuột giòn rụm, ăn béo ngậy của vị mỡ, thơm ngát và ngọt lịm mùi thịt chuột tươi rói.

Trải miếng bánh tráng trong lòng bàn tay, gắp một ít rau sống, vài con cá rô chiên xù vào cuốn lại, chấm vào chén nước mắm, đưa lên miệng nhai chậm rãi, chúng ta sẽ thưởng thức được cái hương vị béo, giòn của cá; vị ngọt, bùi thơm của rau sống cùng nước mắm thấm vào vị giác...

Cho ruột ốc vào trộn đều với gỏi bắp chuối và một ít da heo luộc xắt mỏng, rải lên dĩa gỏi một ít rau thơm xắt nhỏ cùng đậu phộng rang đâm hơi nhuyễn. Nếu có thịt ba chỉ luộc xắt mỏng sắp đều quanh dĩa gỏi thì tuyệt hảo!

Người ăn bị cuốn hút bởi mùi thơm lừng từ riềng tỏa ra, bởi vị ngọt của tương, chuối, xương và của tiết lợn. Sự kết hợp của năm nguyên liệu chính này cùng với vị đậm đà của gia vị đã làm nên một món ăn đặc trưng truyền thống của người dân quê hương đất Tổ.

Gắp miếng bún gạo trắng tinh cho vào chén, kèm theo miếng khóm, dưa leo, cà chua, rau, cải xà lách cho vào rồi gắp miếng thịt bò vừa đủ độ chín ăn kèm. Cái vị ngọt của thịt bò hòa lẫn hương thơm của tiêu, tỏi, nước mắm ướp gia vị, cộng hưởng với hương vị thơm ngon của rau cải, khóm …

Theo Đông y, thịt chạch có tác dụng bổ khí huyết, chống lão suy, tráng dương … Vì thế, thịt chạch chế biến thức ăn nào cũng ngon nhưng hấp dẫn hơn cả là cá chạch nướng chấm nước mắm me.

Bún mắm và bún gỏi già có chung nguyên liệu là mắm cá.  Bún gỏi già phải nấu chung với me, mới cho ra vị nước lèo chua chua ngọt ngọt ăn không ngán là vì vậy. Đặc biệt, nó chỉ ăn chung với tép là ngon nhất. Những con tép đỏ au, được lột vỏ kỹ càng trông rất hấp dẫn.