Bài thơ ngắn, nghe chừng đơn giản, chữ nghĩa tưởng chừng không hế trau chuốt, chỉ là một câu chuyện kể với giọng điệu dửng dưng, vậy mà "Tiếng chim trong lồng" khiến nhiều người bâng khuâng cảm khái trước thân phận con chim được người nuôi dưỡng.

Các khảo sát thường xuyên cho kết quả rằng, phụ nữ đọc nhiều hơn nam giới, đặc biệt là sách văn học. Có nhan nhản cách giải thích cho hiện tượng này, từ việc phân tích cấu trúc tổ chức não bộ của nam và nữ đến việc căn cứ vào hệ quả của thói quen dạy dỗ khác nhau đối với con trai và con gái ngay từ khi còn nhỏ.

Thế là nhà thơ Chính Hữu - một trong những nhà thơ nói ít nhất, viết ít nhất và hiền lành, nho nhã, điềm đạm nhất của nền thi ca Việt Nam đương đại chúng ta - đã qua đời ở tuổi 81, theo Tây lịch; còn theo lịch ta thì ông hưởng thọ 82 tuổi.

Với "Tình anh bán chiếu", tôi cảm thấy cả một trời sông nước êm đềm, những mái nhà thấp thoáng dưới bóng vườn cây trĩu quả, những cánh đồng xanh mướt, những con người chân quê mộc mạc nhưng đầy ắp ân tình.

Tôi chỉ hơi bất ngờ khi Phan Thị Vàng Anh in tập thơ “Gửi VB”, nhưng thật sự rất bất ngờ khi nghe tin tác phẩm này được trao giải thưởng Hội nhà văn Hà Nội. Tôi xao xác tự hỏi : “Gửi VB” đã gửi gì cho thơ?

Liên Xô từng được coi là quốc gia yêu sách nhất thế giới. Nhưng trong một khảo sát gần đây, điện Kremlin than phiền, nước Nga hậu Xô viết đã quay lưng với sách vở để đón nhận những chương trình truyền hình vô bổ hay các tạp chí màu mè, hào nhoáng.

Ca dao về mẹ là một trong những mảng độc đáo trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam. Nó phản ánh tình cảm thiêng liêng cao quý nhưng lại rất gần gũi giữa cuộc sống đời thường. Nó đi vào lòng người một cách nhẹ nhàng, êm ái nhưng đọng lại rất sâu và rất lâu.

Người đàn bà miền núi 100 năm về trước và còn chưa biết đến bao giờ, luôn luôn đi ngủ sau cùng và thức dậy sớm nhất, làm lụng nhiều nhất và ăn uống ít nhất, miếng ngon trên mâm cơm bao giờ cũng nhường lại cho chồng con, tấm lưng mỗi ngày một còng xuống, còng xuống, cho đến khi về với tổ tiên vẫn không thẳng ra được.

Toàn bộ các tác phẩm của ông toát lên tinh thần nhân đạo rộng lớn, thương yêu cao cả đối với những tầng lớp xã hội nghèo khổ bất hạnh mà ông luôn luôn đứng về phía họ. Ông gần như trọn đời ủng hộ cách mạng, dân chủ, tiến bộ.

…Dostoievski yêu con người bằng một tình yêu chưa từng thấy trong văn học thế giới trước ông. Một tình yêu thường trực, tha thiết, nồng cháy, đồng nhất với sự tôn thờ. Nhưng tình yêu ấy lại không hề dẫn đến lí tưởng hóa con người, đến việc nhắm mắt làm lơ trước sự bất toàn, tội lỗi của con người…

Trong dòng nhạc cổ điển phương Tây, có lẽ không một ai là không biết đến danh tiếng của nhà soạn nhạc kiêm nhạc công dương cầm vĩ đại Chopin qua những tấu khúc đa dạng về hình thức thể hiện bằng những âm thanh trau chuốt, diễm lệ và phong cách hòa âm thăng giảm ở các giai điệu bán âm giai rất phong phú.

Một cách cực đoan, Ivan Karamazov diễn đạt nỗi đau của chính Dostoievski, con người “suốt đời bị Thượng Đế hành hạ”, bởi vì ông cũng không bao giờ là con chiên ngoan đạo một chiều của Ngài.

Ngay từ năm 10 tuổi, tiếng dương cầm của F.Chopin đã làm cho nữ danh ca Italia tên là Angelica Catalani chú ý khi bà nghe F.Chopin sáng tác bản Mazurka cung Rê trưởng tại Warsaw. Bà nói như đã tìm được ngọc ở thế gian.

Trong công luận Nga và quốc tế, một thời khá phổ biến định kiến cho rằng, sở trường, sức mạnh của Dostoievski là ở sự mô tả những nhân vật tiêu cực - những con người hoặc độc ác bẩm sinh, hoặc đã để cho tâm hồn mình trở thành chiến trường của cái thiện và cái ác, với sự ưu thắng của cái ác.

Tình cờ lục lại mớ tư liệu cũ, tôi thấy bài “Hỏi chuyện Trần Đăng Khoa” do Lê Mỹ Ý thực hiện. Đọc lại, vẫn thấy hay. Tôi chia bài phỏng vấn ra làm ba phần, tôi post phần thứ nhất lên để mọi người ngắm “dung nhan” Trần Đăng Khoa một cách cận cảnh.

Tác phẩm lớn được viết sau Chàng Ngốc, tiểu thuyết Lũ người quỷ ám (1869 - 1872) là sản phẩm của một giai đoạn khó khăn trong đời sáng tác của Dostoievski.

Sự nghiệp Trần Đăng Khoa là thơ, nghi lễ đầu tiên để Trần Đăng Khoa đến với cuộc đời này là thơ, và câu chuyện cuối cùng nhân gian nhắc đến Trần Đăng Khoa vẫn là thơ.