Năm 1835, Phan Thanh Giản được bổ làm Kinh lược trấn (Hà Tiên – Nam Vang). Làm xong phận sự, cụ trở về triều, được sung chức Bố chánh ở tỉnh Quảng Nam.

Năm Minh Mạng thứ 17 (Bính Thân 1836), tháng giêng, vua muốn ngự giá chơi núi Ngũ hành ở tỉnh Quảng Nam, Phan Thanh Giản nghe tin liền dâng sớ ngăn giá :

– Hạt dân nghe ngự giá sắp vào đều có lòng vui. Nhưng lúc này đang độ cấy cày, nếu lo công mà bỏ tư thì dân lấy chi được no ấm!

Minh Mạng đọc sớ, đình cuộc du lãm Ngũ hành sơn, nhưng không vui nến nói với các quan cơ mật rằng :

– Phan Thanh Giản thầm theo lời thầy Mạnh (Mạnh Tử), chỉ trích vua Tề!

Minh Mạng bèn sai Ngự sử Võ Duy Tân đến Quảng Nam xem xét tình hình dân sự. Tân vốn là kẻ xu nịnh, thâm độc, không ưa tánh ngay thẳng của Phan Thanh Giản nên dâng sớ tâu với vua rằng :

– Nhân dân ở đây ai cũng trông vua. Trong tỉnh thì quan lại làm nhiều điều nhũng tệ.

Thế là vua nổi giận. Phan Thanh Giản bị giáng làm Lục phẩm thuộc viên, hàng ngày giữ việc quét dọn các bàn ghế ở công đường Quảng Nam. Ông thản nhiên hoàn thành công vụ từ lớn đến nhỏ mà không một lời than phiền.

Theo sách Tìm hiểu Văn hóa Vĩnh Long