II. VĨNH LONG, MỘT MIỀN CÂY TRÁI SUM XUÊ

Là một dải đất phù sa màu mỡ nằm giữa sông Tiền và sông Hậu quanh năm nước ngọt, Vĩnh Long bốn mùa sum xuê cây trái. Ghe xuồng, xe tải tấp nập chở đầy ắp trái cây của Vĩnh Long tỏa đi khắp các nơi. Có nhìn những khu vườn trái cây rộng mênh mông, xanh ngắt, mát rượi, trái cây trĩu nặng cùng với những sọt, những ghe xuồng xuôi ngược chất đầy nhãn, cam, bưởi, sầu riêng, xoài… quanh năm mới thấy Vĩnh Long trù phú đến bực nào.

Với trên 36.000 ha vườn, chiếm 30,25% đất nông nghiệp, trái cây ở Vĩnh Long chỉ đứng sau sản lượng lúa gạo với tổng sản lượng khoảng 250.000 tấn một năm. Người dân tính toán thấy thu nhập của việc trồng cây ăn trái cao gấp 5 lần – thậm chí cá biệt gấp 10 lần – trồng lúa nên dần dần, vườn tạp được tích cực cải tạo thành vườn chuyên canh trái cây (24), nhất là tại các cù lao hiện nay, diện tích đất chỉ dành trồng trái cây thay vì chỉ trồng lúa như trước kia (25).

Tại Vĩnh Long, hầu như mỗi vùng đất thường có thế mạnh về một loại quả mà nhắc đến nó thường kèm theo cả địa danh như chôm chôm Mỹ Hòa, cam Tam Bình, sầu riêng Lục Sĩ Thành, bưởi Năm roi huyện Bình Minh…

Chôm chôm Mỹ Hòa

Vùng đất này thuộc xã cù lao, có diện tích khoảng 26 km vuông, quanh năm được phù sa bồi đắp. Chôm chôm được trồng ở đây nhiều hơn cả, từ cuối xã đến bùng binh Rạch Chanh và cả trong Rạch Tra thuộc ấp Mỹ Khánh. Vào khoảng tháng 6 âm lịch, trái chôm chôm sắc vàng, cam đỏ mọc từng chùm trĩu quả giữa đám lá xanh, tạo nên những sắc màu tươi thắm, rực rỡ. Chôm chôm tại đây có hai loại : loại trái tròn nhỏ hột, gọi là chôm chôm chu và loại ngon hơn cả là chôm chôm giống mới, nhập của Đài Loan. Loại này trái to, hơi dài, vỏ màu đỏ tươi, cơm tróc và mùi vị thơm ngọt, trái sai mà năng suất lại cao, bán được giá (25). Nhà vườn có thể cho chôm chôm có trái quanh năm. Bất cứ lúc nào muốn, chỉ cần xiết cạn nước khoảng chục ngày cho cây héo lá, sau đó cho nước vào đầy mương, thấm ướt rễ, tưới nước ướt cành lá như mưa to liên tục cả tuần thì cây chôm chôm sẽ trổ bông. Khi trái lớn, người ta xịt thuốc tăng trưởng, trái sẽ nhanh chóng no tròn và nặng ký.

Mỗi công (1.000 mét vuông) chôm chôm thu hoạch 4 – 5 tấn, giá từ 2 – 3 triệu đồng/ tấn.

TS Phan Thị Yến Tuyết – Theo sách Tìm hiểu Văn hóa Vĩnh Long

—————————————

(24) Về diện tích vườn chuyên cảnh có hiệu quả thì :

– 1992 : 10.346 ha

– 1993 : 14.346 ha

– 1994 : 18.319 ha

– 1995 : 21.562 ha

– 1996 : 23.500 ha

– 1998 : 27.916 ha, chiếm 77,46% diện tích vườn của toàn tỉnh.

(24) Huỳnh Kim Phượng, Kinh tế vườn ở Vĩnh Long, báo SGGP ngày 14/7/1999. Theo tác giả, thị trường tiêu thụ trái cây như một bài toán đầy ẩn số làm nhà vườn đau đầu. Do khâu tiêu thụ trái cây không ổn định nên trái cây thường có tình trạng “sốt” với giá rất cao, sau đó sụt giảm giá thảm hại. Qua khảo sát cho thấy, 30% số hộ làm vườn, trồng cây còn theo phong trào, chưa được định hướng cây trồng, thị trường.

(26) Thanh Nhân, Chôm chôm Mỹ Hòa, báo SGGP