Các nhà lãnh đạo nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi G20, các quốc gia khách mời và đại diện các tổ chức tài chính quốc tế đã thảo luận những biện pháp phối hợp nỗ lực quốc tế nhằm bảo đảm sự phục hồi và tăng trưởng bền vững của nền kinh tế thế giới, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang phục hồi, nhưng vẫn tồn tại những thách thức lớn.

G20 – Cơ chế nòng cốt giải quyết các vấn đề kinh tế toàn cầu

G20 được thành lập năm 1999 sau cuộc khủng hoảng kinh tế – tài chính châu Á (1997 – 1998), với mục tiêu thúc đẩy thảo luận các vấn đề kinh tế – tài chính toàn cầu và hợp tác giữa các nước phát triển với các nền kinh tế mới nổi, thông qua cơ chế hội nghị hằng năm các bộ trưởng tài chính.

Ðến cuối năm 2008, trong bối cảnh cuộc khủng hoảng tài chính thế giới lan rộng, Hội nghị cấp cao G20 lần đầu được tổ chức vào ngày 15/11/2008, tại Washington, Mỹ và thông qua Tuyên bố chung khẳng định cam kết chính trị cấp cao nhất về phối hợp hành động ứng phó với khủng hoảng.

Khác với Hội nghị Washington, Hội nghị cấp cao G20 lần thứ hai vào ngày 2/4/2009, tại Luân Ðôn, Anh diễn ra trong bối cảnh khủng hoảng đã lan rộng sang nhiều lĩnh vực kinh tế, như sản xuất, thương mại và dịch vụ, khiến kinh tế toàn cầu suy thoái tới mức cao nhất, kể từ sau cuộc Ðại suy thoái những năm 1930, dù chính phủ các nước đã có nhiều biện pháp can thiệp mạnh và phối hợp quốc tế.

Hội nghị cấp cao G20 lần thứ ba vào ngày 24/9/2009, tại Pittsburgh, Mỹ diễn ra vào thời điểm một năm sau sự kiện sụp đổ hàng loạt ngân hàng, tổ chức tài chính lớn của Mỹ và châu Âu đã nhất trí đưa G20 thành cơ chế nòng cốt trong giải quyết các vấn đề kinh tế toàn cầu. Hội nghị được tổ chức trong bối cảnh khủng hoảng tài chính thế giới đã chạm đáy, suy thoái kinh tế toàn cầu chững lại và triển vọng phục hồi rõ ràng hơn, do có hàng loạt biện pháp kích thích kinh tế với quy mô lớn chưa từng có, ở cả cấp độ quốc gia và phối hợp toàn cầu. Hội nghị Pittsburgh đạt thỏa thuận một loạt vấn đề về khôi phục tăng trưởng kinh tế thế giới, tăng cường hệ thống quản lý tài chính quốc tế, cải cách thể chế kinh tế – tài chính toàn cầu…

Trong khuôn khổ thúc đẩy tăng trưởng mạnh mẽ, cân bằng và bền vững, được thông qua tại Hội nghị Pittsburgh, G20 cam kết thúc đẩy tăng trưởng cân bằng thông qua kích cầu nội địa, giảm mất cân đối toàn cầu; tiếp tục kích thích kinh tế và nhất trí nghiên cứu đề xuất chiến lược rút lại các biện pháp kích thích một cách minh bạch, tin cậy và mang tính phối hợp về thời điểm, lộ trình phù hợp với từng nước thành viên. Hội nghị cũng đưa ra nhiều biện pháp cụ thể tăng cường hệ thống quản lý tài chính quốc tế, như cam kết xây dựng các quy định toàn cầu về cải thiện vốn ngân hàng, thực hiện các tiêu chuẩn quốc tế nhằm ngăn chặn các rủi ro trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng…

Hội nghị cấp cao G20 lần thứ 4, diễn ra tại Toronto, Canada, trong 2 ngày qua, là dịp để các nhà lãnh đạo các nền kinh tế phát triển và đang phát triển lớn nhất thế giới thảo luận, tìm biện pháp thúc đẩy sự phục hồi và tăng trưởng bền vững của nền kinh tế thế giới. Dự hội nghị có lãnh đạo và đại diện 20 nước thuộc G20, đại diện các nước khách mời gồm Malawi, Ethiopia, Tây Ban Nha, Hà Lan và nước ta cũng như các tổ chức tài chính quốc tế. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh kinh tế thế giới tiếp tục đà phục hồi, nhưng phải đối mặt nhiều thách thức lớn. Các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi, nhất là ở châu Á lấy lại tốc độ tăng trưởng cao và đang là động lực chính của quá trình phục hồi kinh tế toàn cầu, trong khi các nền kinh tế phát triển, như Mỹ, châu Âu và Nhật Bản, lại phục hồi tương đối chậm. Các thách thức lớn đặt ra cho kinh tế toàn cầu gồm nợ công cao, nhất là ở châu Âu; thất nghiệp tăng; tình trạng tăng trưởng nóng và lạm phát tại các nền kinh tế mới nổi…

Hội nghị Toronto đã thảo luận đánh giá triển vọng phục hồi và các thách thức đối với kinh tế thế giới, trong đó có kế hoạch rút lại các gói kích thích kinh tế và vấn đề mới nổi lên như thắt chặt ngân sách, nhằm giảm nợ công… Hội nghị đã xem xét đưa ra khuyến nghị về cải cách thể chế tài chính quốc tế và khu vực, thúc đẩy tự do hóa thương mại, đầu tư, chống bảo hộ mậu dịch… Hội nghị cũng xem xét một số vấn đề về phát triển.

Quốc Trung