Một công ty khởi nghiệp của Israel đã vận dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (hay AI) và các cảm biến để phân tích dữ liệu theo thời gian thực, giúp người nuôi ong theo dõi sát sao môi trường trong tổ ong, từ đó nâng cao hiệu quả nuôi ong. Kỹ thuật này hiện đang được nhân rộng tại nhiều nước, góp phần bảo vệ loài côn trùng thụ phấn quan trọng này.
Bà Doreet Avni đã nuôi ong trong 30 năm qua. Bà hiện hợp tác với công BeeHero, một hãng công nghệ chuyên hỗ trợ kỹ thuật cho người nuôi ong, có trụ sở chính tại thành phố Tel Aviv của Israel.

“Trước đây, người nuôi ong như chúng tôi phải mở thủ công từng tổ ong để quan sát ong chúa, hay xem tình hình bên trong có ổn không. Còn bây giờ, chúng tôi cài đặt một ứng dụng là có thể nắm được tất cả thông tin về tổ ong thông qua phần mềm này.”
BeeHero sử dụng các cảm biến đặt bên trong tổ ong để đo nhiệt độ, độ ẩm và tiếng ồn do ong tạo ra. Những dữ liệu này sẽ được truyền tới dịch vụ điện toán đám mây thông qua một thiết bị đặt bên ngoài. Sau đó chúng sẽ được chuyển tới điện thoại hoặc máy tính của người nuôi ong. Nhờ công nghệ trí tuệ nhân tạo và máy học, họ còn nhận được bản phân tích về trạng thái của tổ ong, cùng các tín hiệu cảnh báo nếu tổ ong gặp vấn đề. Những dữ liệu này giúp người nuôi ong phát hiện những bất thường dễ dàng, nhanh chóng, và hạn chế thiệt hại nếu có. Cụ thể, gần đây, kỹ thuật mới đã giúp ngăn chặn hiệu quả tình trạng ong chết hàng loạt vì nhiều nguyên nhân như nhiễm ký sinh trùng, thuốc trừ sâu, biến đổi khí hậu…
“Với kỹ thuật, công nghệ mới, chúng tôi có thể phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường trong tổ ong. Ví dụ như có thuốc trừ sâu, hay ong chúa chết, từ đó có thể xử lý vấn đề nhanh chóng, thay vì phải mất vài tuần lễ như trước kia.”

Công ty BeeHero cho biết đã bán hơn 250.000 bộ cảm biến dạng này cho người nuôi ong trên cả 5 châu lục, cung cấp cho họ “những tổ ong thông minh” và kỹ thuật “thụ phấn chính xác”.
“Cảm biến nằm ở giữa tổ ong, nhằm theo dõi tình hình thực tế bên trong. Về cơ bản, nó giống như phần mềm dịch thuật, chuyển ngôn ngữ của những con ong sang dạng thông tin mà người nuôi ong có thể hiểu được.”
Theo giới chuyên môn, loài ong giúp cây trồng thụ phấn, qua đó đóng góp hơn 200 tỷ đô-la Mỹ cho nền kinh tế toàn cầu. Loài côn trùng này còn có vai trò quan trọng đối với hệ sinh thái, cũng như an ninh lương thực của nhân loại. Các nhà nghiên cứu khuyến nghị người nuôi ong nên ứng dụng thêm các công nghệ mới, như của công ty BeeHero, nhằm phát huy hiệu quả công việc, góp phần bảo tồn loài côn trùng hữu ích này.

Tường Vân