Khi uống trà bạn phải cảm nhận bằng tất cả các giác quan, như âm thanh rót trà, hương thơm, màu sắc, hương vị của trà và cả cảm nhận về tách trà.
Người Trung Quốc sản xuất rất nhiều loại trà lên men. Người Nhật Bản rất chú trọng đến màu sắc của trà nên họ có nhiều loại trà hấp. Người Hàn Quốc thích trà đã sấy. Lá trà sau khi sấy xong sẽ mất vị chát, nên người ta đem lá trà sấy và vò nhiều lần để có loại trà chất lượng tốt, thơm ngọt tuyệt vời.
Trà vốn có nhiều ý nghĩa, và tách trà cùng dụng cụ uống trà cũng thể hiện tinh thần của người uống trà.
![]() |
Tách trà thể hiện tinh thần của người uống trà |
Người Nhật Bản rất chú trọng tinh thần lúc uống trà. Trong mỗi tách trà hàm chứa những ý nghĩa khác nhau.
Tách trà là dụng cụ để uống trà, và cũng là phương tiện để biểu thị sự tôn kính. Người chế tạo tách trà phải ban cho nó một tinh thần. Người thợ thủ công đã tạo cho đất sét một sự sống, còn người uống trà sẽ tạo sự sống cho tách trà.
Trà đạo Nhật Bản lấy gốm Hàn Quốc làm gốc. Năm 1592, người Nhật Bản đã đưa nhiều thợ gốm Hàn Quốc về đất nước mình để phát triển ngành nghề gốm sứ. Vì thế, có thể nói rằng, sản phẩm gốm của Hàn Quốc chính là nền tảng cho ngành gốm của Nhật Bản.
Người Nhật uống trà theo lễ nghi, được gọi là “canh” của trà. “Canh” tức là nước nóng. Hiện nay, chỉ còn một số ít người thưởng thức trà theo phong cách trà đạo xưa kia. Người ta chỉ thưởng thức, tuân thủ nghi thức trà đạo trong những quán trà đặc biệt.
![]() |
Bộ dụng cụ trà Matcha |
Người ta dùng “chổi trà” để trộn đều bột trà làm thành trà Matcha. Chủ nhà sẽ mời khách ly trà thơm nồng này. Người tham gia hội trà phải tuân thủ các trình tự và phong cách lễ nghi từ thái độ, cách pha trà, uống trà, dùng trà cụ đến việc giao tiếp với nhau.
![]() |
Chổi trà |
Việc dùng “chổi trà” cũng phải theo quy định, phải cầm cây “chổi trà” thẳng, quay một vòng tách trà, sau đó khuấy thật nhanh.
![]() |
Bột trà Matcha |
|
Dùng chổi trà khuấy bột trà tạo thành trà Matcha |
![]() |
Khi uống trà, bạn phải dùng tay phải nâng đỡ phần bên phải của cái tách, để tỏ thái độ cảm kích bạn phải cầm rất nhẹ nhàng. Sau đó chuyển ¼ cái tách vào người đưa lên ngửi hương vị trà. Lúc uống trà không được phát ra tiếng đến khi hết tách trà. Sau khi uống xong mới có thể nói lời cám ơn bằng cách thể hiện âm thanh cho biết ly trà ngon, tức là uống xong mới có thể phát ra tiếng để biểu thị là trà đã hết.
![]() |
Khi uống trà, bạn phải dùng tay phải nâng đỡ phần bên phải của cái tách, để tỏ thái độ cảm kích bạn phải cầm rất nhẹ nhàng |
Ở vùng Uji, Kyotobu, trà là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người dân địa phương. Ở vùng đất này bạn sẽ cảm nhận được văn hoá trà phát triển mạnh mẽ trong cuộc sống của người Nhật Bản. Có nhiều sản phẩm làm từ trà như kem matcha, mì sợi trà. Người dân vùng đất này cũng rất thích uống trà, và dùng trà trong các món ăn.
Uống trà là một phần quan trọng trong cuộc sống của người Nhật Bản. Trà của họ không chỉ mang nét đẹp truyền thống mà vẫn có tính nghệ thuật hiện đại.
Khi uống trà Trung Quốc trước hết phải “thanh tẩy” tức là dùng nước nóng rửa sạch ly trà. Sau đó, người pha trà dùng nước ấm để thưởng thức trà. Người Trung Quốc cho rằng, làm như thế mới thưởng thức được nguyên chất, nguyên vị của ly trà.
![]() |
Khi uống trà Trung Quốc trước hết phải “thanh tẩy” tức là dùng nước nóng rửa sạch ly trà |
Người Bắc Kinh rất thích uống trà hoa lài. Do vườn trà Trung Quốc cách Bắc Kinh rất xa nên họ khó có dịp uống được trà tươi nên từ đó, họ thêm hoa vào trong trà. Ngược lại, người Nhật Bản không thích thêm mùi hương nào khác vào trà nên trên nắp chén trà lưu lại rất ít hương vị.
Uống trà lễ ở Trung Quốc là thưởng thức hương vị trên nắp chén trà trước. Khi uống, họ sẽ dùng nắp chén trà đẩy lá trà sang một bên.
![]() |
Uống trà lễ ở Trung Quốc là thưởng thức hương vị trên nắp chén trà trước |
Người Trung Quốc đã dùng phương pháp mới để thúc đẩy văn hoá trà phát triển. Họ dạy cho những người trẻ tuổi uống trà, như thế, văn hoá trà được truyền cho thế hệ sau một cách rất tự nhiên.
Người Trung Quốc thường uống ba ngụm nhỏ trà, trong lúc uống không được phát ra âm thanh. Ngoài việc học uống trà lễ, họ còn học “trà lạc” tức là chỉ việc nghe nhạc trong lúc uống trà. Người Trung Quốc xem âm thanh và cảm giác tự nhiên là “trà lạc”.
Trà cùng tồn tại trong thế giới tinh thần. Nó có thể giúp con người tỉnh táo, làm thanh khiết tâm linh. Mọi người dùng trà để trấn an tinh thần. Nơi nào có văn hóa nơi đó sẽ có trà, mà tự nhiên bao la là đặc tính của trà.
Khi uống trà người Hàn Quốc rất thích nhìn màu sắc của trà, dùng mũi ngửi hương thơm của trà, dùng tay cảm nhận độ ấm của tách trà, tức là thưởng thức trà bằng ngũ quan.
Nhân loại từ khi có sự sống đã có nhu cầu về thức uống nên trong lịch sử luôn có trà. Một tách trà có thể phản ánh văn hóa của các nước Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản. Chỉ là lá trà đơn giản nhưng chúng ta có thể cảm nhận được sức sống, lịch sử và cả văn hóa. Một tách trà có thể bao hàm cả tự nhiên. Trà làm con người trải nghiệm một thế giới tinh thần khác. Một tách trà cũng có thể làm người ta cảm nhận được cuộc sống như dòng nước chảy. Trong một thế giới đang chuyển biến không ngừng thì một tách trà có thể giúp bạn tìm được sự bình yên.
Hoa Nhi