Sông Niyodo là dòng sông có nước trong nhất ở Nhật. Vào bất cứ thời điểm nào trong năm sông cũng luôn dồi dào nguồn nước. Sông Niyodo chảy từ vùng núi ra Thái Bình Dương. Từ trên cao nhìn xuống, bạn sẽ thấy dòng sông uốn lượn như một dải lụa giữa những ngọn núi và cây cối xanh tươi.

Sông Niyodo có chiều dài 124 km đã góp phần làm phong phú thêm cho cuộc sống của hàng ngàn cư dân ở đôi bờ. Nước sông được công nhận là có chất lượng tốt nhất ở Nhật. Dòng chảy của sông khá nhanh và đáy sông có nhiều đá cuội.

Ngày rằm tháng 6 hàng năm là ngày bắt đầu của mùa đánh bắt Ayu – một loại cá đặc biệt sống trên sông Niyodo. Loài cá Ayu được nhiều người ưa thích vì có thịt rất ngon. Chúng xuất hiện nhiều nhất ở sông Niyodo từ đầu năm đến giữa mùa hè. Nơi nào có nhiều cá ayu, màu nước sông đoạn đó khác hẳn những nơi còn lại vì có nhiều rêu. Loài cá Ayu thường chọn những khối đá có nhiều rêu làm nơi trú ẩn.

Đêm đến, trên dòng sông Niyodo, ánh sáng phát ra từ những chú đom đóm khiến cho khung cảnh nơi đây càng trở nên lung linh, thơ mộng. Đom đóm đực và cái tìm đến với nhau nhờ ánh sáng phát ra trên cơ thể chúng. Ấu trùng đom đóm nở ra và phát triển trong nước. Sau khi rời khỏi dòng nước, đom đóm trưởng thành chỉ sống thêm khoảng 1 hoặc 2 tuần nữa. Khi kiệt sức, đom đóm sẽ rơi xuống sông và dù không còn sức để bay, nó vẫn cố phát ra ánh sáng cho đến những giây phút cuối của cuộc đời. Con đom đóm được sinh ra trong dòng sông và khi chết đi nó cũng trở về với sông.

Vào những ngày giữa mùa hè thường có nhiều trẻ nhỏ đến vui chơi ở thượng nguồn sông Niyodo. Chúng tìm đến đây để thử thách lòng dũng cảm của mình cùng với dòng sông.

Mùa thu đã đến với vùng sông nước Niyodo. Tùy theo từng mùa, cảnh quan nơi đây mang những diện mạo khác nhau. Vào mùa thu, lá xanh chuyển thành màu đỏ hay vàng và tạo nên bức tranh rực rỡ.

Cuối tháng 11, những làn gió lạnh dần tiến đến vùng núi bên sông Niyodo. Bức màn của mùa đông bao trùm khắp nơi. Hơi ẩm bao phủ trên những cành cây, chiếc lá tạo nên cảnh quan hết sức ngoạn mục. Cả vùng đất chìm trong màu trắng của tuyết.

Theo tiếng Nhật, “wa” có nghĩa là Nhật Bản và “si” là giấy. Làm giấy Wasi bằng cây dướng là nghề thủ công lâu đời của cư dân vùng sông nước Niyodo. Người ta lột bỏ phần vỏ xanh bên ngoài, mang phần vỏ trắng bên trong đi luộc chín và ngâm trong các dung dịch đặc biệt để hòa tan các sợi vỏ cây. Giấy wasi ở Niyodo nổi tiếng chất lượng cao và bền dai. Trải qua bao thằng trầm của lịch sử, nghề sản xuất giấy truyền thống độc đáo này chưa hề bị mai một, dù hiện nay số lượng các cơ sở sản xuất không còn nhiều như trước. Từng tờ giấy Wasi thể hiện những nét tinh hoa, độc đáo mà chỉ xứ sở hoa anh đào mới có được.

Giấy wasi có nhiều loại. Loại giấy wasi được làm bằng thủ công truyền thống mỏng nhất thế giới của người Nhật được gọi là Tosa Tengu Jyoshi. Độ dày của tờ giấy là 0,03 milimet và mỏng như cánh chuồn chuồn.

Viện Lưu Trữ Tài Liệu Quốc Gia của Nhật là nơi cất giữ nhiều bản tài liệu quý giá từ xưa đến nay. Trong đó có nhiều văn bản ghi chép các thông tin quan trọng. Một số tờ giấy lâu đời đã bị rách cần được dán lại. Người ta dùng miếng giấy wasi mỏng dán lên chỗ rách. Miếng giấy này quá mỏng nên không che mờ số chữ bên dưới. Điều đáng nói là dù miếng giấy rất mỏng nhưng nó lại rất bền, dai.

Sông Niyodo góp phần tạo nên cảnh quan xinh đẹp của đảo Shikoku. Sông là nguồn sống và cũng là sân chơi của cư dân đôi bờ. Từ bao đời qua, dân địa phương đã rất gắn bó với dòng sông và họ yêu thương và bảo vệ nó như bảo vệ cuộc sống của chính mình.

Thanh Trúc