Bảo vệ môi trường là vấn đề đang được toàn xã hội quan tâm và cần được chung tay thực hiện. Việc giáo dục cho thanh thiếu niên có ý thức và hành vi đúng trong bảo vệ môi trường luôn được Đoàn và Hội thanh niên trong tỉnh quan tâm thực hiện với nhiều hình thức phù hợp với từng đối tượng. Các phong trào vì môi trường đã được thanh thiếu niên hưởng ứng thực hiện tốt, tạo nên một làn sóng mạnh mẽ về bảo vệ môi trường, góp phần cải thiện môi trường sống của cộng đồng.
Các hoạt động bảo vệ môi trường của Đoàn thanh niên được tổ chức thường xuyên bằng những phần việc, công trình thanh niên tình nguyện cụ thể , thông qua các phong trào: “Ngày thứ 7 tình nguyện, “Ngày chủ nhật xanh”, “Ngày Môi trường thế giới, “Chiến dịch làm cho thế giới sạch hơn”.
Đặc biệt, trong chiến dịch hè thanh niên tình nguyện, nhiều hoạt động đã diễn ra sôi nổi ở khắp các địa phương, tập trung vào việc tuyên truyền bằng tờ rơi, dán áp phích, hội thi, lưu diễn…, kết hợp với những việc làm cụ thể như: quét dọn, thu gom và xử lý rác thải; khơi thông cống rãnh, kênh mương, trồng, chăm sóc và bảo vệ cây xanh; tu sửa đường giao thông,… Thông qua đó đã thể hiện vai trò xung kích của đoàn viên, thanh niên trong việc tham gia bảo vệ môi trường tại cộng đồng.
Trong tháng thanh niên năm nay, tổ chức đoàn ở các địa phương cũng đã tổ chức nhiều hoạt động để đoàn viên thanh niên thanh niên có cơ hội đóng góp sức mình vì môi trường.
Đối với thành phố Vĩnh Long đã tập trung đẩy mạnh những hoạt động để nâng cao ý thức đoàn viên thanh niên và mọi người trong việc xây dựng nếp sống văn minh đô thị, giữ gìn môi trường xanh, sạch, đẹp. Tổ chức Đoàn đã phối hợp với các tổ chức đoàn thể đến tận các hộ gia đình vận động, tuyên truyền để các hộ gia đình đăng ký thực hiện nếp sống văn minh đô thị. Từ hoạt động này đã giúp cho từng đoàn viên có ý thức hơn trong suy nghĩ và hành động, đồng thời cộng đồng dân cư cũng sẽ hưởng ứng và thay đổi hành vi, không làm những việc tác động xấu đến môi trường.
Giáo dục ý thức thực hiện sớm thì hiệu quả mang lại sẽ cao hơn. Ngay khi học mầm non , các em đã được giáo dục về môi trường sống xung quanh và hướng đến các hành vi tích cực. Và ở mỗi cấp học , học sinh được giáo dục để nhận thức đầy đủ hơn về trách nhiệm của mỗi cá nhân tham gia vào bảo vệ môi trường. Đặc biệt, đoàn các trường học đã có nhiều hoạt động để giáo dục và rèn luyện đoàn viên bắt đầu từ những việc nhỏ vì môi trường.
Kiến thức về môi trường được tổ chức giáo dục lồng ghép vào các môn học có liên quan trong nhà trường như: giáo dục công dân, sinh học hay địa lý… Ngoài những nội dung theo quy định của chương trình giáo dục, trong từng môn học, giáo viên lựa chọn những chủ đề phù hợp , dần dần tạo cho học sinh có ý thức về bảo vệ môi trường. Phương pháp giáo dục cũng được tổ chức đa dạng tuỳ theo độ tuổi, khả năng cảm thụ của học sinh. Không chỉ thực hiện các phương pháp giáo dục trên lớp mà đoàn trường trung học phổ thông còn tổ chức và tạo điều kiện để đoàn viên thanh niên tham gia các hoạt động ngoại khoá, các phong trào đoàn ở địa phương để nâng cao ý thức tự giác. Đặc biệt, trong khuôn viên trường, các khẩu hiệu tuyên truyền về bảo vệ môi trường bố trí khắp các dãy phòng học để học sinh dễ tiếp cận. Nội dung cũng được cân nhắc lựa chọn mang tính giáo dục thuyết phục.
Song song với hoạt động giáo dục ý thức, đoàn trường còn có kế hoạch để hàng tuần các học sinh tham gia vào việc trồng, chăm sóc cây xanh và giữ gìn vệ sinh khu vực trường học. Đây là hoạt động hàng tuần của đoàn viên thanh niên trường Trung học phổ thông Vĩnh Long. Mỗi lớp được giao nhiệm vụ trồng cây xanh ở một khu vực nhất định, và việc chăm sóc được thực hiện luân phiên hàng tuần giữa các lớp. Và chính từ những việc nhỏ này , đã giúp cho các em nhận thức tốt hơn về tầm quan trọng của cây xanh và hướng các em đến những việc làm có ích với môi trường.
Trong tháng thanh niên, tổ chức Đoàn các trường học cũng đã tổ chức nhiều công trinh phần việc thanh niên như: thu gom rác thải, tổng vệ sinh quanh khu vực sân trường, phòng học…. Có thể nói, chính từ những việc làm này đã giúp cho các em nhận ra những hành vi chưa tốt của chính mình, từ đó có sự điều chỉnh vì môi trường trong nhận thức và hành động mỗi ngày.
Chỉ có thay đổi về nhận thức thì mới có hành động tích cực. Vì vậy, các hoạt động tuyên truyền đã được các cấp bộ đoàn ở cơ sở đẩy mạnh. Ngoài việc tuyên truyền trong các buổi họp, sinh hoạt lệ hàng tháng, các địa phương đã tổ chức nhiều hoạt động mang tính trực quan để việc bảo vệ môi trường trở thành nếp sinh hoạt của đoàn viên, thanh niên.
Phương pháp tuyên truyền bằng trực quan được nhiều cơ sở Đoàn lựa chọn và tổ chức thực hiện. Cụ thể như thi tiểu phẩm về vấn đề bảo vệ môi trường hay thi hoá trang với chủ đề môi trường. Thông qua đó đã chuyển tải sinh động những thông điệp kêu gọi bảo vệ môi trường đến đoàn viên thanh niên và các tầng lớp nhân dân. Và đây cũng là cơ hội để đoàn viên thanh niên bổ sung kiến thức, từ đó thực hiện hiệu quả hơn vai trò tuyên truyền kêu gọi mọi người hành động vì môi trường.
Nhấn mạnh tới tính hiệu quả, tính thiết thực của vấn đề là cách tốt nhất thu hút sự quan tâm và tham gia của thanh niên. Các cấp bộ đoàn đã dần dần hạn chế việc tập hợp thanh niên kiểu hình thức. Thay vào đó, thanh niên đến và làm cụ thể, thiết thực . Ở nhiều địa phương, tổ chức đoàn thanh niên đã phát huy tốt vai trò nồng cốt trong xây dựng tiêu chí môi trường ở các xã nông thôn mới.
Lâu nay, ô nhiễm môi trường do rác thải là vấn đề báo động và cần sự cộng đồng ý thức của mọi người. Không chỉ rác thải ở đô thị mà ở khu vực nông thôn, người dân chưa có thói quen xử lý rác đã làm môi trường nước, không khí ô nhiễm. Từ công trình phần việc của đoàn thanh niên , đã giúp cho các tuyến đường nông thôn được thoáng mát, sạch đẹp và xanh hơn. Cụ thể như ở xã Song Phú, huyện Tam Bình, đoàn thanh niên đã cùng với các đoàn thể vận động nhân dân có ý thức tốt trong việc xử lý rác thải. Hàng tháng, các hộ gia đình đóng góp tiền để thuê xe thu gom rác xử lý theo qui định.
Thông qua vận động của tổ chức đoàn , ở từng gia đình, thanh niên đã phát huy được vai trò tiên phong gương mẫu của mình .
Không chỉ gia đình thanh niên mà người dân ở các xã đã có nhiều chuyển biến nhận thức bảo vệ môi trường trong đời sống. Các hoạt động chăn nuôi, sản xuất đều chú ý đảm bảo vệ sinh, không để chất thải gây ô nhiễm môi trường. Chỉ tính riêng tại xã Song Phú huyện Tam Bình đã có hơn 1500 hộ đăng ký bỏ rác tập trung tại thùng rác công cộng, hơn 650 hộ tự đào hố rác xử lý và những hộ còn lại không đào được hố rác cũng đã tập trung rác đốt theo quy định.
Giáo dục thanh thiếu niên về ý thức bảo vệ môi trường luôn được cấp bộ Đoàn quan tâm và thực hiện có hiệu quả. Trong tỉnh đã xuất hiện nhiều công trình, phần việc có ý nghĩa góp phần cải thiện môi trường sống. Với tỷ lệ khá cao trong dân số, mỗi thanh thiếu niên ý thức tốt về bảo vệ môi trường và góp hành động vì môi trường, sẽ làm môi trường sống của chúng ta trong lành, tốt đẹp hơn.
Cẩm Âu