Cuộc sống hiện đại với những ảnh hưởng từ yếu tố từ môi trường, thói quen sinh hoạt, áp lực cuộc sống và công việc, bệnh lý… khiến nam và nữ giới tăng nguy cơ rối loạn nội tiết – là nguyên nhân phổ biến gây giảm khả năng sinh sản, vô sinh hiếm muộn ở cả hai giới.

 Đó là thông tin được các bác sĩ Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM (IVF Tâm Anh TP.HCM) chia sẻ trong chương trình tư vấn trực tuyến “Dấu hiệu nhận biết & điều trị vô sinh do rối loạn nội tiết ở nam và nữ”, vừa được phát sóng tối 17/7 vừa qua.

Chương trình với sự tham gia của ThS.BS Giang Huỳnh Như – Giám đốc Trung tâm IVF Tâm Anh TP.HCM; ThS.BS.CKII Dương Quang Huy – Trưởng đơn vị Nam học, Trung tâm IVF Tâm Anh TP.HCM; ThS.BS Trần Nguyễn Quỳnh Trâm – khoa Nội tiết – Đái tháo đường, BVĐK Tâm Anh TP.HCM.

Các bác sĩ trong chương trình

Theo ThS.BS Trần Nguyễn Quỳnh Trâm, trong cơ thể người, mỗi cơ quan và hoạt động sinh lý đều cần được điều hòa bằng hormone, đặc biệt là hormone tăng trưởng và hormone sinh sản.

Điển hình như một đứa trẻ ở độ tuổi dậy thì, cơ thể cần điều tiết đủ lượng hormone tăng trưởng cần thiết. Nam và nữ giới trong độ tuổi sinh sản, cơ thể cần đáp ứng đủ lượng hormone sinh dục. Khi đến độ tuổi mãn dục, mãn kinh (ở nữ giới) nhu cầu sinh lý giảm thì hormone sinh dục giảm, đó là chu trình tự nhiên bình thường. Những trường hợp trẻ tuổi, trong độ tuổi sinh sản nhưng mất cân bằng nội tiết, hormone sinh dục điều tiết không đủ hoặc quá lớn không nên chủ quan bởi đây là những dấu hiệu bệnh lý không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng quan mà còn có thể ảnh hưởng khả năng sinh sản, gây vô sinh hiếm muộn.

“Nguyên nhân rối loạn nội tiết rất đa dạng, có thể liên quan đến cơ địa, đột biến gen, tiếp xúc hóa trị/xạ trị, suy giảm miễn dịch, mắc bệnh tự miễn do hệ miễn dịch bất thường tạo ra những kháng thể… Các nguyên nhân khác về lối sống như tăng áp lực lo âu, lạm dụng rượu bia và các chất kích thích. Ngoài ra một số dạng rối loạn nội tiết đến nay vẫn chưa tìm được nguyên nhân”, bác sĩ Trâm nhấn mạnh, cho biết khi có những biểu hiện rối loạn nội tiết người bệnh nên đến bệnh viện để được khám và điều trị sớm. Đặc biệt là ở độ tuổi sinh sản, việc khám và điều trị sớm giúp người bệnh sớm có con, giảm khó khăn và chi phí điều trị.

ThS.BS Trần Nguyễn Quỳnh Trâm tại chương trình

ThS.BS Giang Huỳnh Như cho hay, hiện nay vô sinh hiếm muộn đã được xem là một bệnh lý. Tỷ lệ vô sinh hiếm muộn chiếm khá cao trong dân số chung. Thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trong 6 cặp vợ chồng thì có một cặp bị vô sinh hiếm muộn. Các vấn đề về rối loạn nội tiết là một trong những nguyên nhân thường gặp gây vô sinh hiếm muộn. Điển hình như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) nguyên nhân do rối loạn nội tiết, có thể gây vô sinh hiếm muộn ở nữ giới. Bệnh có biểu hiện khác nhau ở các chủng tộc. Tại Việt Nam, theo thống kê có khoảng 80% mắc PCOS có chỉ số khối cơ thể (BMI) bình thường.

Phụ nữ PCOS có nguy cơ biến chứng quá kích buồng trứng khi thực hiện kích thích buồng trứng và chọc hút noãn trong thụ tinh ống nghiệm. Tại IVF Tâm Anh TP.HCM người bệnh được thăm khám toàn diện, điều trị với phác đồ cá thể hóa. Tùy tình trạng, người bệnh được sử dụng thuốc nội tiết kích thích buồng trứng với liều lượng phù hợp giúp tối ưu hóa số lượng noãn thu được và giảm nguy cơ quá kích buồng trứng đến tối thiểu. Kỹ thuật hiện đại nuôi trưởng thành trứng non (IVM) giúp giảm biến chứng, tăng tỷ lệ thụ tinh ống nghiệm thành công.

Về tuyến giáp, có thể gồm nhiều bệnh lý nhỏ, như: cường/suy/phình/ung thư tuyến giáp. Phụ nữ ở độ tuổi sinh sản gặp phải các bệnh lý về tuyến giáp chiếm khoảng 20-25% và có mối liên hệ mật thiết với tình trạng vô sinh hiếm muộn. Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM với lợi thế là bệnh viện đa chuyên khoa, tùy tình trạng của người bệnh mà có sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa liên quan, giúp điều trị toàn diện, tăng hiệu quả, giảm các khó khăn cho người bệnh khi không cần di chuyển nhiều.

ThS.BS Giang Huỳnh Như tư vấn cho khán giả trong chương trình

Về yếu tố rối loạn nội tiết và vô sinh nam, ThS.BS.CKII Dương Quang Huy cho hay, khoảng hơn 10 năm trước, nhiều người thường quan niệm nguyên nhân vô sinh hiếm muộn thường xuất phát từ người phụ nữ. Trên thực tế, tỷ lệ vô sinh nam chiếm đến 40%, tương đương vô sinh nữ. Rối loạn nội tiết sinh dục ở nam giới cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây vô sinh nam. Các nguyên nhân khác như bất thường gen, bệnh lý giãn tĩnh mạch thừng tinh, biến chứng teo tinh hoàn do bệnh quai bị, chấn thương…

Nam giới vô sinh do rối loạn nội tiết thường do những bất thường ở trục hạ đồi, tuyến yên, tuyến sinh dục (tinh hoàn) có bất cứ rối loạn nào đều có ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng. Ngoài ra những bất thường khác ở tuyến giáp, thượng thận, mô mỡ ở người thừa cân béo phì.

Lợi thế của IVF Tâm Anh TP.HCM là khám và điều trị toàn diện vô sinh nữ – vô sinh nam – hệ thống phòng lab hiện đại thực hiện các kỹ thuật chuyên sâu trong nuôi cấy phôi. Người chồng sẽ được gặp bác sĩ hiếm muộn nam, thực hiện các xét nghiệm cần thiết như xét nghiệm tinh dịch đồ, xét nghiệm nội tiết sinh dục để chẩn đoán chính xác nguyên nhân và tình trạng bệnh. Tinh hoàn là nơi sản sinh tinh trùng, đồng thời là cơ quan sản sinh nội tiết và ngoại tiết. Khi tinh dịch đồ bất thường, nam giới cần khảo sát kỹ hơn đầy đủ quá trình phát triển từ lúc dậy thì có bất thường hoặc có tình trạng lạm dụng steroid (hormone nam giới), tình trạng bộ phận sinh dục có bất thường.

“Việc điều trị không chỉ dừng lại ở hiệu quả giúp người bệnh có con mà còn giúp ổn định sức khỏe tổng thể. Do đó IVF Tâm Anh TP.HCM luôn phối hợp chặt chẽ cùng các bác sĩ chuyên khoa nội tiết để khám và điều trị tốt nhất cho người bệnh”, bác sĩ Huy nhấn mạnh.

ThS.BS.CKII Dương Quang Huy tại chương trình

Bác sĩ Huy khuyến cáo thêm, hiện nay nhiều nam giới có xu hướng chăm sóc thể hình đẹp hơn. Nhiều nam giới khi tâm gym chọn bổ sung nội tiết steroid giúp cơ bắp săn chắc và giảm mỡ tích tụ trong cơ thể, tuy nhiên nếu lạm dụng steroid có thể gây ảnh hưởng xấu đến quá trình sản xuất tinh trùng, giảm khả năng sinh sản. Hormone testosterone thuộc một trong nhóm steroid có vai trò như thuốc ngừa thai ở nam giới, nếu sử dụng liều cao quá trình sinh tinh có thể dừng lại, khiến nam giới khó có con, quá trình điều trị và phục hồi lâu dài. Do đó, nam giới không nên lạm dụng steroid, thay vào đó có thể duy trì luyện tập, chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung thực phẩm tự nhiên, nên khám với bác sĩ chuyên khoa để kiểm soát kỹ hơn lượng hormone testosterone ngoại sinh để tránh ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Nam và nữ giới khi kết hôn một năm chưa có con, 6 tháng với người vợ ngoài 35, hoặc có bất kỳ dấu hiệu bất thường ở hệ thống cơ quan sinh sản, rối loạn nội tiết nên đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản để khám và điều trị sớm giúp tăng hiệu quả điều trị và phục hồi, đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống.

Hoài Thương