Đến với Đà Lạt, mọi người có thể cảm nhận được vẻ đẹp của xứ sở ngàn hoa cũng như cái se lạnh đặc trưng thấm buốt vào thịt da nơi thành phố sương mù. Nhưng với em Nguyễn Đình Bảo Sang, học sinh lớp 12A1, trường THPT Đống Đa thì tuổi thơ em không những đã phải làm quen với những cơn giá buốt của thiên nhiên, mà tâm hồn em còn phải chống chọi với những lạnh lẽo, trống trải của cảnh sống mồ côi từ khi mới 10.

Với Mỹ Hạnh, tình thương yêu của mẹ, hình ảnh kiên cường của người cha luôn là nguồn động lực lớn lao giúp em nỗ lực vươn lên. Nhờ có quyết tâm cao trong học tập nên dù sống trong môi trường thiếu thốn đủ bề nhưng Mỹ Hạnh vẫn phấn đấu học tốt và trở thành học sinh xuất sắc nhiều năm liền tại trường THPT Ngan Dừa, huyện Hồng Dân, tỉnh Bạc Liêu.

Với cậu học trò gốc người Chăm - Chế Hà Viên Quân, ngôi trường Tiểu học Trần Quốc Toản thị trấn Đ'răn, huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng được xem như mái nhà của gia đình em , nơi mà tập thể thầy cô ở phân hiệu Lạc Thiện đã dang tay bảo bọc cho Quân và mẹ sau nhiều năm lênh đênh ở trọ.

Sau những giờ lên núi phụ giúp cha mẹ hái dừa thuê nhọc nhằn là khoảng thời gian em học trò nghèo Trần Khánh Vương ngụ thị trấn Kiên Lương, huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang vẫn miệt mài cần mẫn bên trang sách. Tuy chứng bệnh lõm ngực bẩm sinh trở nặng khiến sức khỏe yếu ớt nhưng cậu trò ấy vẫn không từ bỏ một buổi học nào.

Sau khoảng thời gian bôn ba lên Bình Thuận làm thuê ở lò gạch, gia đình em Nguyễn Tấn Nguyên trở về quê nhà An Biên, Kiên Giang theo nghề đặt lú bắt cá. Hành trình mưu sinh sông nước của gia đình Tấn Nguyên bao năm qua lắm gian nan, vất vả nên chuyện học tập của cậu trò vì thế cũng gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn.

19 năm qua, ThuTrinh chỉ lớn lên trong tình thương của ông bà nội và bà con họ hàng nơi vùng quê Thủy Liễu, huyện Gò Quao, tỉnh Kiên Giang. Bởi lẽ mẹ của em đã bỏ đi từ khi em mới được một tháng tuổi, không lâu sau đó ba em cũng có gia đình khác. Ông bà nội của Thu Trinh tuổi cao sức yếu, gia đình quanh năm chỉ biết trông vào những đồng tiền trồng rau má ít ỏi để lo toan cuộc sống. Hoàn cảnh thiếu trước hụt sau thế nên Thu Trinh phải trải qua không ít nhọc nhằn, vất vả trong những năm tháng cắp sách đến trường.

Đứng trước những cú sốc quá lớn, có người trượt dài, đắm chìm trong nỗi đau khổ, tuyệt vọng nhưng cũng có người mạnh mẽ đối diện với nghịch cảnh. Và mẹ con của Thái Bảo đã chọn cách cứng rắn trước những cơn sóng của đời mình. Người mẹ thì ngày ngày rong ruổi bán từng tờ vé số, còn cậu học trò nghèo thì cố gắng đi giúp việc ở căn tin để thực hiện ước mơ đèn sách vừa lo cho em gái sắp bước vào 12.

Dù cuộc sống gặp phải nhiều khó khăn, thử thách nhưng em Nguyễn Thị Tâm Như, học sinh lớp 10A3, trường THPT Phan Văn Trị, huyện Phong Điền, thành phố Cần Thơ vẫn giữ quyết tâm học vấn và say mê môn Lịch sử. Tâm Như say mê Lịch sử từ rất sớm, bắt nguồn từ những câu chuyện lịch sử về những năm tháng đấu tranh hào hùng của dân tộc mà em vẫn thường được nghe ông ngoại kể thuở còn nhỏ.

Những tháng năm cắp sách đến trường là khoảng thời gian vui tươi, đẹp đẽ, nhưng với cậu trò Dung Nhật Tiến thì lại là những ký ức khó khăn nhất bởi em Tiến đã sớm phải đối mặt với căn bệnh tự kỷ nặng nề. Chứng tự kỷ khiến Nhật Tiến gần như chẳng thể nói chuyện, giao tiếp với bạn bè, suốt khoảng thời gian dài cậu bé chìm trong cuộc sống một mình, buồn tẻ.

Hơn 4 năm nay, kể từ ngày mẹ của em Hồng Kim Chi, học sinh lớp 11CA, trường THPT Nguyễn Trung Trực, thị xã Giá Rai, tỉnh Bạc Liêu mắc bệnh ung thư máu và u trung thất thì cô trò nhỏ này đã học cách mạnh mẽ đối diện với nghịch cảnh. Hơn ai hết, Kim Chi hiểu rằng giờ đây chỉ có sự mạnh mẽ, cứng rắn mới là liều thuốc tinh thần quí giá giúp mẹ em có thêm động lực của chống chọi với căn bệnh hiểm nghèo.

16 tuổi nặng gánh lo toan vậy mà chưa một lần Ngọc Hiện có suy nghĩ phải tạm dừng việc học. Cậu trò nhỏ vẫn đều đặn đến lớp, vẫn nhem nhóm trong lòng mình ước mơ vượt qua nghịch cảnh khó nghèo bằng con đường tri thức. Thiếu thốn từ cây viết đến quyển tập thế nhưng Ngọc Hiện lại là một học sinh nổi trội ở trường khi đứng nhất khối với điểm trung bình môn là 9 chấm. Đặc biệt, em còn sớm bộc lộ nặng khiếu sáng tạo về kỹ thuật với mô hình máy cắt cỏ và đạt giải nhì của cuộc thi Sáng tạo trẻ cấp tỉnh.

Tại Trường THPT chuyên Thoại Ngọc Hầu, cô trò nghèo mồ côi Ngọc Huệ vẫn giữ cho mình thành tích học tập xuất sắc với danh hiệu học sinh giỏi, giải ba Học sinh giỏi môn Địa TP Long Xuyên và tỉnh An Giang. Bên cạnh học lực nổi trội, Ngọc Huệ còn năng nổ tham gia phong trào, như thi kể chuyện Bác Hồ, dẫn chương trình những sự kiện của trường để tích luỹ cho mình kỹ năng sống, hoàn thiện bản thân.

Đam mê học tiếng Anh, Thành Trung luôn khao khát sẽ gặt hái được những thành công và sớm bước ra khỏi những chật vật ở xóm nghèo. Việc học của em tưởng chừng phải khép lại khi cha em gặp tai nạn bất ngờ do mé nhánh tre trước nhà. Mẹ của Thành Trung đã phải đi sớm về muộn nhiều hơn, nhận làm thuê những công việc thời vụ, mong đủ tiền lo cho cha già bị bệnh tai biến vừa nuôi hai anh em Thành Trung ăn học nên người.

Thấu hiểu nỗi lòng và hoàn cảnh khó khăn của cha mẹ nên Phương Thảo cố gắng học thật giỏi bởi thành tích học tập sẽ là liều thuốc giúp má xua tan bao nỗi vất vả, lo toan, đồng thời học tập mới có thể thoát khỏi cuộc sống đói nghèo cho cả gia đình. Không hề đi học thêm, lại không có nhiều sách vở tài liệu tham khảo, nhưng kết quả của trò Phương Thảo vẫn luôn là loại giỏi và còn đậu vào trường THPT chuyên Bến Tre môn Toán cách đây 2 năm.

Sinh ra tại một vùng đất nghèo của tỉnh Long An, nên từ trước đến nay cuộc sống của gia đình Hoài Bảo chỉ phụ thuộc vào tiền làm thuê bấp bênh của cha mẹ. Tháng năm đầu tắt mặt tối để lo cái ăn cái mặc hằng ngày, nhưng bù lại, gia đình em có niềm tự hào rất lớn vì có đứa con trai Hoài Bảo chăm ngoan, ham học và học rất giỏi suốt 12 năm liền. Thế nhưng, niềm vui ấy song song với nỗi lo vì Hoài từ nhỏ Bảo vốn đã mang chứng bệnh ngặt nghèo viêm màng não.

Sinh ra và lớn lên nơi mảnh đất nghèo tại xã Phú Trung, huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang, từ nhỏ ông Đặng Văn Hoà - cha của Học đã phải sớm bươn chãi, lam lũ phụ hồ, nên gởi gắm hết khát khao con chữ của đời mình vào đứa con trai duy nhất, ông Hoà đã đặt tên con là Đặng Thích Học.

Chương trình Thắp sáng niềm tin tìm đến thị trấn Mỹ Xuyên, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng để tìm gặp em Ong Thị Kiều Linh, học sinh lớp 12A1, trường Mỹ Xuyên. Kiều Linh là một học sinh người dân tộc Khmer có khát vọng và ý chí trước những thách thức của cuộc sống. Dù hoàn cảnh nghèo khó, từ nhỏ thiếu thốn tình cảm của cha mẹ nhưng em đã luôn biết phấn đấu vươn lên học giỏi.

Bao năm qua trong ngôi nhà nhỏ đơn sơ ngụ thị trấn Hưng Lợi, huyện Thạnh Trị, tỉnh Sóc Trăng, cậu trò nghèo Đào Đình Khôi vẫn kiên trì vượt khó học tập, âm thầm theo đuổi ước mơ trở thành bác sĩ của mình. Bởi lẽ ước mơ cháy bỏng ấy đã đem đến cho cậu trò nghèo này nghị lực, niềm tin dẫu rằng cuộc sống gia đình còn bộn bề những lo toan, lại thêm bản thân em bị bệnh triền miên không dứt.