19 năm qua, ThuTrinh chỉ lớn lên trong tình thương của ông bà nội và bà con họ hàng nơi vùng quê Thủy Liễu, huyện Gò Quao, tỉnh Kiên Giang. Bởi lẽ mẹ của em đã bỏ đi từ khi em mới được một tháng tuổi, không lâu sau đó ba em cũng có gia đình khác. Ông bà nội của Thu Trinh tuổi cao sức yếu, gia đình quanh năm chỉ biết trông vào những đồng tiền trồng rau má ít ỏi để lo toan cuộc sống. Hoàn cảnh thiếu trước hụt sau thế nên Thu Trinh phải trải qua không ít nhọc nhằn, vất vả trong những năm tháng cắp sách đến trường.

Đứng trước những cú sốc quá lớn, có người trượt dài, đắm chìm trong nỗi đau khổ, tuyệt vọng nhưng cũng có người mạnh mẽ đối diện với nghịch cảnh. Và mẹ con của Thái Bảo đã chọn cách cứng rắn trước những cơn sóng của đời mình. Người mẹ thì ngày ngày rong ruổi bán từng tờ vé số, còn cậu học trò nghèo thì cố gắng đi giúp việc ở căn tin để thực hiện ước mơ đèn sách vừa lo cho em gái sắp bước vào 12.

Dù cuộc sống gặp phải nhiều khó khăn, thử thách nhưng em Nguyễn Thị Tâm Như, học sinh lớp 10A3, trường THPT Phan Văn Trị, huyện Phong Điền, thành phố Cần Thơ vẫn giữ quyết tâm học vấn và say mê môn Lịch sử. Tâm Như say mê Lịch sử từ rất sớm, bắt nguồn từ những câu chuyện lịch sử về những năm tháng đấu tranh hào hùng của dân tộc mà em vẫn thường được nghe ông ngoại kể thuở còn nhỏ.

Những tháng năm cắp sách đến trường là khoảng thời gian vui tươi, đẹp đẽ, nhưng với cậu trò Dung Nhật Tiến thì lại là những ký ức khó khăn nhất bởi em Tiến đã sớm phải đối mặt với căn bệnh tự kỷ nặng nề. Chứng tự kỷ khiến Nhật Tiến gần như chẳng thể nói chuyện, giao tiếp với bạn bè, suốt khoảng thời gian dài cậu bé chìm trong cuộc sống một mình, buồn tẻ.

Hơn 4 năm nay, kể từ ngày mẹ của em Hồng Kim Chi, học sinh lớp 11CA, trường THPT Nguyễn Trung Trực, thị xã Giá Rai, tỉnh Bạc Liêu mắc bệnh ung thư máu và u trung thất thì cô trò nhỏ này đã học cách mạnh mẽ đối diện với nghịch cảnh. Hơn ai hết, Kim Chi hiểu rằng giờ đây chỉ có sự mạnh mẽ, cứng rắn mới là liều thuốc tinh thần quí giá giúp mẹ em có thêm động lực của chống chọi với căn bệnh hiểm nghèo.

16 tuổi nặng gánh lo toan vậy mà chưa một lần Ngọc Hiện có suy nghĩ phải tạm dừng việc học. Cậu trò nhỏ vẫn đều đặn đến lớp, vẫn nhem nhóm trong lòng mình ước mơ vượt qua nghịch cảnh khó nghèo bằng con đường tri thức. Thiếu thốn từ cây viết đến quyển tập thế nhưng Ngọc Hiện lại là một học sinh nổi trội ở trường khi đứng nhất khối với điểm trung bình môn là 9 chấm. Đặc biệt, em còn sớm bộc lộ nặng khiếu sáng tạo về kỹ thuật với mô hình máy cắt cỏ và đạt giải nhì của cuộc thi Sáng tạo trẻ cấp tỉnh.

Tại Trường THPT chuyên Thoại Ngọc Hầu, cô trò nghèo mồ côi Ngọc Huệ vẫn giữ cho mình thành tích học tập xuất sắc với danh hiệu học sinh giỏi, giải ba Học sinh giỏi môn Địa TP Long Xuyên và tỉnh An Giang. Bên cạnh học lực nổi trội, Ngọc Huệ còn năng nổ tham gia phong trào, như thi kể chuyện Bác Hồ, dẫn chương trình những sự kiện của trường để tích luỹ cho mình kỹ năng sống, hoàn thiện bản thân.

Đam mê học tiếng Anh, Thành Trung luôn khao khát sẽ gặt hái được những thành công và sớm bước ra khỏi những chật vật ở xóm nghèo. Việc học của em tưởng chừng phải khép lại khi cha em gặp tai nạn bất ngờ do mé nhánh tre trước nhà. Mẹ của Thành Trung đã phải đi sớm về muộn nhiều hơn, nhận làm thuê những công việc thời vụ, mong đủ tiền lo cho cha già bị bệnh tai biến vừa nuôi hai anh em Thành Trung ăn học nên người.

Thấu hiểu nỗi lòng và hoàn cảnh khó khăn của cha mẹ nên Phương Thảo cố gắng học thật giỏi bởi thành tích học tập sẽ là liều thuốc giúp má xua tan bao nỗi vất vả, lo toan, đồng thời học tập mới có thể thoát khỏi cuộc sống đói nghèo cho cả gia đình. Không hề đi học thêm, lại không có nhiều sách vở tài liệu tham khảo, nhưng kết quả của trò Phương Thảo vẫn luôn là loại giỏi và còn đậu vào trường THPT chuyên Bến Tre môn Toán cách đây 2 năm.

Sinh ra tại một vùng đất nghèo của tỉnh Long An, nên từ trước đến nay cuộc sống của gia đình Hoài Bảo chỉ phụ thuộc vào tiền làm thuê bấp bênh của cha mẹ. Tháng năm đầu tắt mặt tối để lo cái ăn cái mặc hằng ngày, nhưng bù lại, gia đình em có niềm tự hào rất lớn vì có đứa con trai Hoài Bảo chăm ngoan, ham học và học rất giỏi suốt 12 năm liền. Thế nhưng, niềm vui ấy song song với nỗi lo vì Hoài từ nhỏ Bảo vốn đã mang chứng bệnh ngặt nghèo viêm màng não.

Sinh ra và lớn lên nơi mảnh đất nghèo tại xã Phú Trung, huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang, từ nhỏ ông Đặng Văn Hoà - cha của Học đã phải sớm bươn chãi, lam lũ phụ hồ, nên gởi gắm hết khát khao con chữ của đời mình vào đứa con trai duy nhất, ông Hoà đã đặt tên con là Đặng Thích Học.

Chương trình Thắp sáng niềm tin tìm đến thị trấn Mỹ Xuyên, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng để tìm gặp em Ong Thị Kiều Linh, học sinh lớp 12A1, trường Mỹ Xuyên. Kiều Linh là một học sinh người dân tộc Khmer có khát vọng và ý chí trước những thách thức của cuộc sống. Dù hoàn cảnh nghèo khó, từ nhỏ thiếu thốn tình cảm của cha mẹ nhưng em đã luôn biết phấn đấu vươn lên học giỏi.

Bao năm qua trong ngôi nhà nhỏ đơn sơ ngụ thị trấn Hưng Lợi, huyện Thạnh Trị, tỉnh Sóc Trăng, cậu trò nghèo Đào Đình Khôi vẫn kiên trì vượt khó học tập, âm thầm theo đuổi ước mơ trở thành bác sĩ của mình. Bởi lẽ ước mơ cháy bỏng ấy đã đem đến cho cậu trò nghèo này nghị lực, niềm tin dẫu rằng cuộc sống gia đình còn bộn bề những lo toan, lại thêm bản thân em bị bệnh triền miên không dứt.

Cách đây hơn 1 năm, tập thể lớp 11A9, trường THPT Tứ Kiệt, thị xã Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang đã đón chào một người bạn học đặc biệt: đó là em Lê Tấn Đạt, một học sinh bị bại não. Ngỡ rằng Tấn Đạt sẽ thật khó để hòa nhập với môi trường học tập, thế nhưng chỉ sau học kỳ đầu tiên cậu học trò khiếm khuyết bẩm sinh đã chinh phục bàn bè cùng thầy cô khi giành được kết quả học tập giỏi, cùng đạo đức hạnh kiểm tốt. Để có được kết quả đáng khen cùng lối sống tích cực ấy, mấy ai biết rằng Tấn Đạt cùng ba mẹ đã trải qua chặng hành trình dài nhiều gian nan.

Vừa tượng hình thì mẹ phát bệnh ung thư, đến năm 3 tuổi thì mồ côi mẹ. 4 năm sau, người cha cũng qua đời vì căn bệnh thận. Đó là hoàn cảnh hết sức đáng thương của hai anh em Lưu Nguyễn Hải Ngọc, nhà tại xã Tường Lộc, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long. Mất cha mất mẹ khi tuổi đời còn quá nhỏ, có lẽ anh em Ngọc chưa thấu hiểu hết nỗi đau, nhưng suốt mười mấy năm qua Hải Ngọc cảm nhận rất rõ thiệt thòi của một đứa trẻ mồ côi cả cha lẫn mẹ.

Cuộc sống gia đình nghèo khó, phải sớm lăn lộn mưu sinh nhưng mỗi khi được cắp sách đến trường, em Trương Mỹ Anh, ngụ TP. Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang biết tạm gác những lo toan để chuyên tâm học hành, nhiệt tình tham gia phong trào. Ẩn đằng sau vẻ lạc quan, hồn nhiên là cả một nghị lực vược khó bền bỉ cùng ước mơ vươn lên thoát nghèo bằng con đường học vấn luôn cháy bỏng trong em

Tuổi thơ của cô trò nghèo Nguyễn Thị Mỹ Duyên, ngoài những giờ được lên lớp, vui với sách vở, bạn bè nơi mái trường, còn là những buổi làm thuê nhọc nhằn nơi góc chợ quê ở xã Thạnh Trị, huyện Tân Hiệp,tỉnh Kiên Giang.