Cứ vào tháng 10 hằng năm, thường sẽ có hàng triệu cá thể bướm vua thực hiện hành trình di cư dài đến 3.000 km, từ phía Đông Bắc nước Mỹ, Canada đến trú đông tại các cánh rừng, khu bảo tồn thiên nhiên ở miền Trung và miền Tây của Mexico.
Nhưng năm nay, sự xuất hiện của loài bướm có màu đen cam này tại Mexico được ghi nhận muộn hơn so với mọi năm, khi mà đến giữa tháng 11 các quần thể bướm vua mới bắt đầu di cư đến quốc gia này. Hiện tượng này được các nhà khoa học nhận định là có liên quan đến tình trạng biến đổi khí hậu đang diễn ra nghiêm trọng trên thế giới.
Theo các chuyên gia, biến đổi khí hậu đã làm cho khu vực phía Bắc của châu Mỹ ấm lên, đặc biệt là các khu vực sinh sản của loài bướm vua ở Mỹ và Canada. Điều đó khiến quần thể bướm này bắt đầu cuộc di cư muộn hơn vào năm nay. Đồng thời, tình trạng trên cũng khiến số lượng các loài cây có mật hoa, nguồn thức ăn chính của bướm vua, bị suy giảm mạnh. Theo dữ liệu từ ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên của Mexico, vào năm ngoái, số lượng bướm vua di cư đến quốc gia này đã giảm đến khoảng 60% so với những năm trước.
Ông Amado Fernandez – Giám đốc Khu dự trữ sinh quyển bướm vua cho biết:
“Mùa bướm di cư năm nay có chút bất thường, bướm vua đến muộn hơn so với những năm trước. Đây là tình huống chưa từng xảy ra.”
Còn ở Albania, tác động của biến đổi khí hậu lên quần thể bướm của quốc gia này cũng khá rõ rệt. Hiện có 58 trên tổng số 207 loài bướm tại nước này đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Nhiều nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các hoạt động của con người như đô thị hóa, sử dụng thuốc trừ sâu bừa bãi, cùng các hiện tượng thời tiết bất thường, đã thúc đẩy quá trình ấu trùng nở sớm hơn, nhưng vào tháng 4, nhiệt độ lại quá cao để loài bướm có thể sinh sống. Điều này dẫn tới hiện tượng quần thể bướm bị sụt giảm mạnh về số lượng.
Ông Altin Hila – Nhà sáng lập bảo tàng bướm ở Albania chia sẻ:
“Năm nay có thể được xem là năm thảm họa nhất đối với loài bướm, và theo kinh nghiệm của tôi, tình trạng này chủ yếu liên quan đến biến đổi khí hậu.”
Những tác động của biến đổi khí hậu không chỉ ảnh hưởng đến quần thể bướm ở Mexico hay Albania, mà còn ảnh hưởng đến sự cân bằng và đa dạng sinh học của hệ sinh thái trên toàn thế giới. Thực trạng này đã gióng lên hồi chuông cảnh báo, thúc đẩy cộng đồng quốc tế cần có những biện pháp mạnh mẽ hơn nữa để bảo vệ môi trường sống cho các loài động vật, cũng như cho chính nhân loại.

Viết Khôi