Năm 1971, đang là sinh viên Đại học Y Hà Nội năm thứ ba, cùng nhiều anh chị em khác, tôi cùng các bạn hưởng ứng lệnh động viên lên đường nhập ngũ. Nơi đến là chiến trường Quảng Trị, đang thời kỳ giao tranh quyến liệt giành giật cứ điểm Thành Cổ.

Thử thách chiến trường buộc phải nhanh trưởng thành. Ngày 25/8//1972, trong một căn hầm công sự tại thôn An Khê, xã Hải Thượng, huyện Hải Lăng, tôi vinh dự được kết nạp vào Đảng.

Cuộc chiến cam go, song tràn đầy hào khí. “Khi lịch sử chọn ta làm điểm tựa. Không gì vinh bằng người lính đi đầu” (Thơ Chế Lan Viên). Gần một năm sau, không may, tôi bị thương nặng, phải chuyển về tuyến sau.

Đã qua gần 40 năm kể từ chiến trường Quảng Trị, 34 năm kể từ đại thắng lợi thống nhất đất nước, ký ức vẫn nguyên sâu đậm trong những người lính chúng tôi. Hàng vạn đồng đội, hàng triệu đồng bào đã ngã xuống.

Là người được may mắn qua khỏi chiến tranh, bắt tay vào xây dựng đất nước thời bình, tôi tự thấy phải luôn cố gắng, nỗ lực, gánh thêm phần uỷ thác của đồng đội, đồng bào, “làm việc bằng hai, bằng ba” để mong đất nước mau thoát khỏi nghèo nàn lạc hậu, tiến lên sánh vai bè bạn bốn biển năm châu.

Chất lính trong thời bình

– Trên cương vị Bộ trưởng Bộ Y tế, “Tư lệnh” chăm lo sức khoẻ toàn dân, công chúng bạn đọc muốn được nghe Bộ trưởng “tự bạch” những đầu việc chính yếu hằng quan tâm, đã và đang được giải quyết?

Bộ trưởng Nguyễn Quốc Triệu : Chăm lo sức khoẻ của nhân dân là một nhiệm vụ trọng tâm của ngành Y tế. Tuy nhiên cũng xin được nói ngay : Sức khoẻ là một báu vật Tạo hoá ban tặng cho con người, trước hết là bản thân mỗi người, mỗi gia đình, cộng đồng.

Phần Y tế chăm lo chỉ là tác nhân bên ngoài. Xin mỗi người, mỗi gia đình, cộng đồng từ xóm, ấp đến xã – huyện – tỉnh, hãy biết, bằng rất nhiều tri thức truyền thống tự ngàn đời ông cha di huấn lại, thêm phần “hiện đại – cập nhật” do Y tế chúng tôi phổ biến hướng dẫn, tự chăm lo, giữ gìn “báu vật” sức khoẻ của chính mình.

“Phòng bệnh hơn chữa bệnh” chính là theo nghĩa đó. Quý vị tự giữ gìn, tự chăm lo; Y tế thêm phần hỗ trợ. Đó mới là thượng sách.

Bộ Y tế đang quan tâm giải quyết một số việc trọng tâm :

Tập trung sức thúc đẩy khối Y tế dự phòng. Hoạt động Y tế dự phòng chính là trực tiếp cùng với cộng đồng xã hội thực hiện “Phòng bệnh hơn chữa bệnh”.

Ảnh: giadinh.net

Thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn, bổ túc làm Y tế dự phòng ngay từ tuyến xã, thôn, bản. (Nay đang thời gian thực hiện “Tháng hành động vì chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm”, chính là một hoạt động quan trọng của Y tế dự phòng).

Đang xây dựng tiêu chí để có hình thức biểu dương, khen thưởng xứng đáng tập thể, cá nhân làm tốt Y tế dự phòng (Ví dụ : đạt chỉ tiêu “sạch”, không phát sinh dịch bệnh, hoặc giảm tần suất dịch bệnh, giảm diện phát sinh, lây lan dịch bệnh… )

Đối với khâu điều trị, xác định đây là “bộ mặt” của Y tế. Người dân khi không may lâm bệnh, trở thành người bệnh, luôn được Y tế đón nhận mọi nơi, mọi lúc, với thái độ “Thầy thuốc như mẹ hiền”.

Như mọi người đều biết, về mặt này, chúng ta đã làm được nhiều việc : đầu tư xây dựng mạng lưới khám chữa bệnh phủ khắp cả nước; nâng cấp trang thiết bị, trình độ chuyên môn, một số mặt đã đạt ngang tầm khu vực và quốc tế. Nhưng vẫn còn quá nhiều bất cập, nhân dân chưa hài lòng : cơ sở y tế tuyến dưới chưa đáp ứng, tuyến trên thường xuyên “quá tải”.

Nơi này, lúc kia có những cán bộ, nhân viên y tế còn cửa quyền, hách dịch v.v… Vừa qua, rất mừng Quốc hội đã ra nghị quyết chuyên đề thúc đẩy xã hội hoá y tế; Chính phủ cho phép phát hành trái phiếu y tế, tập trung vốn cho nâng cấp 621 bệnh viện tuyến huyện, phòng khám đa khoa khu vực.

Đồng thời, cũng bố trí nâng cấp hơn 100 bệnh viện đa khoa tỉnh miền núi, vùng khó khăn, xây dựng một số bệnh viện cấp vùng, bệnh viện chuyên khoa vệ tinh.

Chính phủ cũng đã cho phép tiếp tục áp dụng chế độ “cử tuyển” nhằm sớm đào tạo được đội ngũ cán bộ y tế địa phương, đặc biệt đối với các dân tộc thiểu số, vùng nhiều khó khăn.

Đồng thời, cũng phải mở thêm nhiều tuyến đào tạo nhằm đáp ứng nhân lực chất lượng cao, đã và đang rất thiếu, tương lai nhu cầu sẽ càng bức xúc hơn (Ví dụ : tăng thêm nhiều chỉ tiêu đào tạo bác sĩ nội trú; bệnh viện lớn tham gia đào tạo nâng cao tay nghề cho tuyến dưới, đặc biệt là các bệnh viện chuyên khoa).

Trước mắt, thực hiện chế độ cử cán bộ tuyến trên luân phiên về hỗ trợ tuyến dưới (Đề án 1816), giúp nâng cao tay nghề, chuyển giao công nghệ, tăng công suất sử dụng trang thiết bị của tuyến dưới, phấn đấu giảm mạnh số ca chuyển viện, thiết thực “chia lửa”, giảm tải cho tuyến trên.

Mấy nét “tự bạch” trả lời thẳng câu hỏi, xin hãy tạm như vậy. Tránh việc “tự bạch” là kể lể thành tích, tự đánh bóng mình. Cho nên, việc gì đã làm, kết quả như thế nào, phần chính yếu xin để nhân dân, đông đảo bạn đọc gần xa thẩm xét.

Đặt hy vọng vào lớp trẻ kế cận

Ảnh: tienphong

– Có hai mối lo thường trực. Một, quan hệ giữa đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và cơ chế, năng lực quản lý. Nay tập trung đầu tư xây dựng, nâng cấp nhiều bệnh viện tuyến dưới, song phải đổi mới cơ chế quản lý như thế nào cho đồng bộ, phát huy được hiệu quả? Hai, quan hệ giữa số lượng và chất lượng đào tạo. Áp dụng “cử tuyển”, thêm nhiều tuyến đào tạo, làm sao thực hiện t ăng số lượng nhưng phải ưu tiên đảm bảo chất lượng?

Bộ trưởng Nguyễn Quốc Triệu : Đó là những vấn đề lớn trong tổ chức thực hiện. Cảm ơn Quý Báo đã sớm nêu câu hỏi, cũng là yêu cầu để ngành Y tế luôn chú ý hơn nữa.

Nhân đây, tôi cũng tha thiết mong được sự quan tâm của nhân dân, toàn xã hội, các ngành các cấp , cùng hợp tác với Y tế để thực hiện được thật tốt các chương trình lớn của Chính phủ.

Những nơi được đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhất thiết phải “nâng cấp” cả năng lực cán bộ chuyên môn, cán bộ quản lý, bảo đảm đồng bộ, hiệu quả. Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất thiết phải đồng bộ cả số lượng và chất lượng.

– Với bản tính “người lính Cụ Hồ” và tinh thần ngày 30/4, Bộ trưởng có điều gì muốn tâm tình nhắn gửi giới trẻ hôm nay?

Bộ trưởng Nguyễn Quốc Triệu : “Bản tính “người lính Cụ Hồ” và tinh thần ngày 30/4” – như đã từng được mô tả, nghiên cứu, phân tích – vốn là những hợp thể rất nhiều tham số.

Ở đây, tôi chỉ xin đề cập một khía cạnh : đó là tinh thần yêu nước, vì nước quên thân; ý chí vượt khó, sáng tạo, làm việc hết mình; lấy hiệu quả thực tiễn làm thước đo. Lớp tuổi 5X chúng tôi hiển nhiên sẽ lần lượt đến ngưỡng thực hiện chuyển giao thế hệ. Chúng tôi đặt hi vọng cao ở các lớp tuổi trẻ kế cận.

Hãy lắng đọng cùng nhau từ một cái chung nhất, thiêng liêng nhất : YÊU NƯỚC! Bất kể ở cương vị nào, làm việc gì, hãy tự đặt yêu cầu thể hiện mức độ cao nhất có thể được lòng yêu nước, nghĩa vì nước quên thân. Trên cái nền ấy, hãy vượt khó, sáng tạo, làm việc hết mình. Chúc tất cả các bạn sức khoẻ, thành công, hạnh phúc!

– Xin cảm ơn Bộ trưởng!

Hoàng Thu (thực hiện) – TVN