Kinh tế năm 2012 được các chuyên gia dự báo là một năm còn nhiều khó khăn. Trong nước, mục tiêu tăng trưởng kinh tế vẫn được đề cập nhưng ưu tiên chống lạm phát được đặt lên hàng đầu. Do vậy, chủ trương kiềm chế lạm phát , thắt chặt tín dụng vẫn là định hướng của Ngân hàng Nhà nước trong năm nay.

Năm qua, mặc dù kế hoạch tăng trưởng tín dụng lên đến 20%, nhưng đến cuối năm, dư nợ trong hệ thống tín dụng trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long chỉ tăng 2,4%. Còn trên bình diện chung của cả nước ,tăng trưởng tín dụng năm qua cũng chỉ hơn 10%, tức chỉ bằng một nửa so với mục tiêu đề ra.

Lãi suất cho vay duy trì ở mức cao, có lúc lên 26%/ năm là nguyên nhân chính khiến cho dòng tiền khó tiếp cận doanh nghiệp. Thay vì vay vốn đầu tư sản xuất thì nay doanh nghiệp chủ yếu là vay vốn lưu động, ngắn hạn. Tỷ lệ này trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long chiếm đến 68%. Đầu năm nay, lãi suất trên thị trường ngân hàng vẫn chưa có sự thay đổi nào so với cuối năm trước. Nhiều chi nhánh ngân hàng phải tự cân đối nguồn vốn cho vay trên cơ sở vốn huy động.

 Đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn, sản xuất hàng xuất khẩu và doanh nghiệp nhỏ và vừa là định hướng chung của Chính phủ và Ngân hàng nhà nước. Đặc biệt, trong năm 2011 vừa qua, tăng trưởng tín dụng cho xuất khẩu là 58%. Khối doanh nghiệp làm hàng xuất khẩu được hỗ trợ mạnh đã góp phần tạo kỷ lục kim ngạch xuất khẩu trong năm qua, góp phần kiềm chế nhập siêu.

Chỉ riêng tỉnh Vĩnh Long, năm qua các doanh nghiệp đã xuất khẩu tăng trên 46% cùng kỳ năm trước và là năm có giá trị xuất khẩu cao nhất từ trước đến nay. Hầu hết doanh nghiệp làm hàng xuất khẩu hiện vay vốn bằng ngoại tệ do lãi suất thấp hơn vay VNĐ. Tại một số doanh nghiệp, hiện nay nếu vay USD thì lãi suất 8%/ năm nhưng vay VNĐ lên đến 18%/ năm.

Vay USD lãi suất thấp, chuyển đổi sang VND để mua vật tư nguyên liệu phục vụ sản xuất kinh doanh giúp các doanh nghiệp xuất khẩu có thêm điều kiện để cạnh tranh trên thị trường thế giới. Năm 2012 này, chênh lệch lãi suất giữa USD với VND vẫn tiếp tục có khoảng cách lớn nên tín dụng ngoại tệ được nhiều doanh nghiệp lựa chọn. Tỷ giá năm nay được NH Nhà nước cam kết chỉ tăng từ 2 – 3% cũng là lý do nhiều doanh nghiệp xuất khẩu chọn vay ngoại tệ.

Tỉnh Vĩnh Long hiện có gần 100 điểm giao dịch ngân hàng, từ chi nhánh đến Phòng giao dịch, Quỹ tiết kiệm và Quỹ tín dụng cơ sở. Tuy nhiên, hầu hết các điểm giao dịch ngân hàng đều tập trung tại thành phố Vĩnh Long. Tại các huyện, nơi mà nông nghiệp – nông thôn là thế mạnh nhưng nhiều ngân hàng thương mại cổ phần chưa có sản phẩm dành cho đối tượng nông dân.

Cho vay nông nghiệp, nông dân, nông thôn hiện vai trò chính vẫn là Agribank. Tại Agribank Vĩnh Long, tỷ trọng cho vay nông nghiệp nông thôn chiếm 75% trong cơ cấu dư nợ năm qua và ngân hàng này có kế hoạch nâng tỷ trọng này lên 80% trong năm 2012 này. Đặc biệt là năm nay ngân hàng này cũng có kế hoạch đưa dư nợ tăng hơn 11%, trong đó 5% là đầu tư cho khu vực nông nghiệp – nông thôn.

Vĩnh long hiện có khoảng 2.800 doanh nghiệp, trên 95% trong số này là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tuy chiếm tỷ lệ cao nhưng thời gian qua, vốn đầu tư cho các doanh nghiệp này chiếm tỷ lệ thấp. Một trong những nguyên nhân chính là do doanh nghiệp nhỏ và vửa phải đáp ứng đủ điều kiện vay của ngân hàng, như: tài sản thế chấp, phương án kinh doanh, năng lực quản lý tài chính, v.v… Thêm vào đó là chưa có một chương trình thật sự cụ thể nào để hỗ trợ cho các doanh nghiệp này. Do vậy mức lãi suất thực tế mà các doanh nghiệp nhỏ và vừa vay hiện vẫn còn khá cao so với lợi nhuận của doanh nghiệp.

Theo doanh nghiệp này, tỷ lệ lợi nhuận ngành vật liệu xây dựng chỉ 5% trong khi lãi suất ngân hàng xấp xỉ 20%/ năm nên doanh nghiệp phải đề ra nhiều giải pháp tự cứu mình. Trong đó quan trọng nhất là quay nhanh đồng vốn thì mới trả được lãi vay ngân hàng.

Một vấn đề đang được nhiều người dân và doanh nghiệp quan tâm chính là bao giờ giảm lãi suất cho vay hoặc chí ít là thống nhất lãi suất đầu ra ổn định. Có như vậy doanh nghiệp mới an tâm đầu tư thay vì chỉ củng cố duy trì sản xuất như hiện nay.

Tín hiệu tích cực là chỉ số giá tiêu dùng trong tháng 1 vừa qua chỉ tăng 1% là cơ sở để giảm lãi suất cho vay trong thời gian tới. Khi đó, người dân và các thành phần kinh tế mới mạnh dạn tiếp cận vốn ngân hàng đầu tư, sản xuất kinh doanh.

Quốc Dũng