Để chủ động phòng, chống, ứng phó có hiệu quả với các diễn biến bất thường của thiên tai trong thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ vừa có Chỉ thị yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tăng cường công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn giai đoạn 2016-2020.

Trục vớt tàu cá và cứu ngư dân bị nạn. (Ảnh minh họa: Quốc Việt/TTXVN)

Chủ động đối phó với siêu bão, hạn hán

Tại Chỉ thị, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai chủ trì, phối hợp với Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát, cập nhật phương án ứng phó với các tình huống thiên tai cụ thể có thể xảy ra trên địa bàn theo từng cấp độ rủi ro thiên tai, trong đó tập trung xây dựng kế hoạch, phương án chi tiết ứng phó với bão mạnh, siêu bão, mưa lũ đặc biệt lớn và nắng nóng-hạn hán kéo dài, sạt lở đất trên diện rộng, động đất, sóng thần… tổ chức, chỉ đạo xây dựng các công cụ hỗ trợ điều hành theo thời gian thực để chủ động triển khai thực hiện khi có tình huống xảy ra, nhất là đối với bão mạnh, siêu bão, lũ lớn, hạn hán và điều tiết hồ chứa nước.

Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn tiếp tục triển khai thực hiện Đề án Quy hoạch tổng thể lĩnh vực Ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn đến năm 2020 theo kế hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục rà soát phương tiện, trang thiết bị phục vụ công tác tìm kiếm cứu nạn, từng bước đầu tư, hiện đại hóa, nâng cao năng lực cho lực lượng tìm kiếm cứu nạn nhằm đáp ứng yêu cầu cứu hộ, cứu nạn trong mọi tình huống.

Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn chỉ đạo rà soát phương án cứu hộ cứu nạn trong các tình huống thiên tai, trong đó cần chú trọng việc phối hợp và bố trí lực lượng, phương tiện tại những khu vực trọng điểm để huy động kịp thời khi có yêu cầu; đẩy mạnh diễn tập cứu hộ, cứu nạn trong các tình huống thiên tai, sự cố nhằm bảo đảm chủ động ứng phó trong mọi tình huống; tiếp tục tăng cường các hoạt động hợp tác quốc tế về lĩnh vực hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa.

Nhận định, dự báo kịp thời

Bộ Tài nguyên và Môi trường theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, nhận định, dự báo kịp thời phục vụ chỉ đạo, ứng phó hiệu quả với các tình huống thiên tai; triển khai có hiệu quả các đề án, dự án nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo thiên tai, nhất là các hiện tượng thời tiết cực đoan; phối hợp với Bộ Quốc phòng chỉ đạo Tập đoàn Viễn thông Quân đội khẩn trương hoàn thiện Đề án xây dựng hệ thống dịch vụ quan trắc phục vụ dự báo khí tượng thủy văn, đặc biệt là dự báo mưa, lũ; khẩn trương triển khai cập nhật, hoàn thiện đánh giá phân vùng rủi ro thiên tai, lập bản đồ cảnh báo thiên tai, đặc biệt là các thiên tai liên quan đến bão, nước dâng do bão, lũ, lũ quét, trượt lở đất, hạn hán, xâm nhập mặn làm cơ sở để các Bộ, ngành, các địa phương chủ động triển khai các biện pháp ứng phó phù hợp.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẩn trương hoàn thành việc xây dựng bản đồ ngập lụt do nước biển dâng làm cơ sở để các địa phương cập nhật, hoàn thiện phương án ứng phó với bão mạnh, siêu bão; sớm triển khai xây dựng bản đồ cảnh báo ngập lụt hạ du hồ chứa nước trên một số lưu vực sông chính theo nhiệm vụ được giao.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường tính toán cân bằng nước; rà soát quy hoạch sản xuất nông nghiệp, chủ động điều chỉnh cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với khả năng cấp nước của từng vùng, từng địa phương; đẩy nhanh tiến độ thi công công trình chống hạn, cấp nước, đẩy mạnh áp dụng công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước; chủ động theo dõi diễn biến tình hình thời tiết, hạn hán, xâm nhập mặn để chỉ đạo sản xuất hiệu quả, hạn chế thiệt hại.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo các cơ quan khoa học phối hợp với Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam khẩn trương hoàn thiện nghiên cứu các giải pháp công trình điều tiết nước trên hệ thống sông Hồng (trong đó nghiên cứu, đánh giá cụ thể hiệu quả ổn định dòng chảy mùa cạn và tác động của hệ thống đập dâng trên sông Hồng đến thoát lũ, giao thông thủy, biến động lòng dẫn và môi trường) làm cơ sở đề xuất bổ sung Quy hoạch thủy lợi vùng đồng bằng sông Hồng trong điều kiện biến đổi khí hậu, nước biển dâng, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh trong năm 2016; xây dựng đề án nâng cao năng lực quốc gia phòng, chống thiên tai để chủ động đối phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng và các hình thái thiên tai cực đoan đã, đang diễn ra gây thiệt hại lớn về người và tài sản trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trước năm 2017.

Bộ Công Thương chỉ đạo các cơ quan chức năng và các đơn vị có liên quan theo dõi diễn biến thời tiết, phối hợp với các ngành có liên quan vận hành điều tiết các hồ chứa thủy điện bảo đảm an toàn công trình và vùng hạ du trong mùa mưa lũ, đồng thời góp phần phòng, chống hạn hán hiệu quả; chỉ đạo Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam và các đơn vị liên quan rà soát lại quy hoạch và phương án bảo đảm an toàn các bãi thải của ngành than, các khu mỏ, hầm lò khai thác than, khoáng sản, chủ động xử lý và có phương án đảm bảo an toàn công trình và khu dân cư lân cận, nhất là trong các tình huống xảy ra mưa lũ lớn.

Chuẩn bị đầy đủ vật tư dự phòng

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải có phương án thiết kế, cải tạo nâng cấp các công trình giao thông đảm bảo không ảnh hưởng đến các khu dân cư, đặc biệt tuyến đường giao thông qua vùng ngập lũ phải bố trí thoát lũ phù hợp, không gây cản trở thoát lũ (kể cả trong quá trình thi công); quản lý chặt chẽ hoạt động của các phương tiện vận tải, nhất là các phương tiện vận tải khách, đảm bảo an toàn giao thông trước, trong khi thiên tai xảy ra.

Bộ Giao thông Vận tải phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo các cơ quan liên quan chú trọng lồng ghép đầu tư đa mục tiêu theo hướng kết hợp công trình thủy lợi (đê điều, đập dâng) với công trình giao thông (đường, cầu) tại những khu vực có điều kiện trong quá trình nghiên cứu, triển khai quy hoạch ngành liên quan; thường xuyên kiểm tra các khu vực đường xung yếu, các cầu yếu để đảm bảo giao thông thông suốt khi có sự cố do thiên tai; chuẩn bị đầy đủ vật tư dự phòng, chủ động bố trí lực lượng, phương tiện sẵn sàng khắc phục khi có sự cố, đảm bảo giao thông trong thời gian nhanh nhất.

Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường tuyên truyền, cảnh báo thiên tai, bảo đảm thông tin chỉ đạo của các cấp chính quyền đến từng thôn, bản, người dân, đặc biệt người dân ở vùng sâu, vùng xa, miền núi và hải đảo để người dân sẵn sàng ứng phó trước các tình huống thiên tai bất thường, cực đoan; chỉ đạo rà soát, tăng cường quản lý việc xây dựng cơ sở hạ tầng, nhất là công trình giao thông, thủy lợi, hệ thống tiêu thoát nước, khu hầm lò, khai thác mỏ, khu dân cư, đô thị tại khu vực ven sông, suối, ven biển, đồi núi,… đảm bảo hạn chế tác động do thiên tai.

Các địa phương rà soát, chủ động di dời dân cư ra khỏi các khu vực có nguy cơ chịu ảnh hưởng thiên tai, đặc biệt tại khu vực nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất; tổ chức kiểm tra, đánh giá mức độ an toàn của đê điều, hồ đập, thiết bị phục vụ cho xả lũ, phương tiện, vật tư dự phòng để chủ động ứng phó khi có sự cố và đảm bảo an toàn công trình, vùng hạ du; chủ động bố trí ngân sách địa phương và huy động các nguồn lực hợp pháp khác để thực hiện công tác phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai và tìm kiếm cứu nạn…

112 là đầu số cứu nạn khẩn cấp

Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt Đề án tổ chức thông tin liên lạc khẩn cấp dùng chung cho các tình huống tìm kiếm, cứu nạn, trong đó, thiết lập thêm một số điện thoại liên lạc (số 112) để tiếp nhận yêu cầu trợ giúp khẩn cấp trên phạm vi toàn quốc. 

Mục tiêu của Đề án tổ chức thông tin liên lạc khẩn cấp dùng chung cho các tình huống tìm kiếm, cứu nạn là xây dựng mô hình kỹ thuật thông tin liên lạc phục vụ tiếp nhận thông tin yêu cầu trợ giúp khẩn cấp dùng chung cho các tình huống tìm kiếm, cứu nạn phù hợp với thông lệ quốc tế và thực tế hoạt động chỉ đạo, điều hành tìm kiếm, cứu nạn hiện nay tại Việt Nam nhằm tăng cường hiệu quả công tác tìm kiếm, cứu nạn, giảm thiểu các thiệt hại về người và tài sản của nhà nước và nhân dân; thiết lập thêm một số điện thoại liên lạc (số 112) để tiếp nhận yêu cầu trợ giúp khẩn cấp trên phạm vi toàn quốc, có khả năng kết nối đến các hệ thống liên lạc khẩn cấp hiện có, từng bước tiến tới sử dụng thống nhất một số điện thoại liên lạc khẩn cấp để phục vụ tiếp nhận yêu cầu tìm kiếm cứu nạn chung cho mọi tình huống. 

Đề án sẽ tổ chức hệ thống tiếp nhận thông tin về các tình huống khẩn cấp. Cụ thể, xây dựng hệ thống thông tin liên lạc khẩn cấp dựa trên hạ tầng kỹ thuật mạng viễn thông cố định sẵn có tại 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam; thiết lập hệ thống thông tin liên lạc tại Trung tâm Quốc gia điều hành tìm kiếm, cứu nạn và tại các tỉnh, thành phố để tiếp nhận thông tin về các tình huống khẩn cấp trên phạm vi toàn quốc.

Đồng thời, kết nối hệ thống thông tin liên lạc khẩn cấp dùng chung phục vụ công tác tìm kiếm, cứu nạn sử dụng số điện thoại 112 với các hệ thống thông tin tiếp nhận thông tin khẩn cấp hiện có để thống nhất trong hoạt động tiếp nhận, chuyển thông tin tới các cơ quan tìm kiếm, cứu nạn./.

Nguồn: TTXVN/VIETNAM+