Ngày 23/2/2012 tại Hà Nội, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Việt Nam (VCCI) và Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) đã công bố chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh- PCI năm 2011 .

 Theo kết quả PCI năm 201,1 hai tỉnh khu vực phía Bắc là Lào Cai, Bắc Ninh và Long An- khu vực phía Nam- lần đầu tiên vươn lên dẫn đầu bảng xếp hạng PCI. Các tỉnh này có nhiều nỗ lực cải thiện công tác điều hành kinh tế tại địa phương, nhờ đó điểm số PCI của các tỉnh này đã tăng đều đặn qua các năm. Hai tỉnh khác cũng có thành tích nổi bật là Hà Tĩnh và Bình Phước, bất ngờ lọt vào nhóm 10 tỉnh dẫn đầu PCI năm nay.

PCI năm 2011 khảo sát gần 7.000 doanh nghiệp ở 63 tỉnh thành phố trên cả nước, thông qua phân tích cảm nhận của doanh nghiệp về hiệu quả điều hành kinh tế của chính quyền tỉnh ở góc độ tạo dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, nỗ lực cải cách hành chính và điều hành kinh tế theo hướng hỗ trợ sự phát triển của kinh tế tư nhân.

Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, ông David B.Shear nhận xét: “PCI cung cấp những ý kiến phản hồi có giá trị của doanh nghiệp giúp các hoạt động cải cách cấp tỉnh tăng thu hút đầu tư trong nước và nước ngoài đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế. Đặc biệt khi Hoa Kỳ và Việt Nam đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương để mở rộng thương mại và đầu tư, Việt Nam sẽ có thể hưởng lợi nhiều hơn từ những hiệp định thương mại như vậy thông qua thực hiện những cải cách thể chế và thị trường ở cả cấp trung ương và địa phương để phát huy đầy đủ lợi thế hội nhập kinh tế toàn cầu”.

Công tác điều hành kinh tế cấp tỉnh trong năm 2011 nhìn chung có sự cải thiện. Điểm số PCI của tỉnh trung vị năm 2011 đạt trên 59 điểm, cao hơn khoảng 1 điểm so với năm 2009 và 2010. Điểm số cải thiện phản ánh thực tế là hầu hết các tỉnh tiếp tục cam kết cải cách công tác điều hành kinh tế địa phương mình. Tuy nhiên, vẫn còn một số lĩnh vực điều hành cần cải thiện trong đất đai, tính năng động của chính quyền và dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp. Chỉ số PCI đánh giá chất lượng điều hành kinh tế thúc đẩy phát triển khu vực kinh tế tư nhân của các tỉnh, sử dụng các chỉ tiêu chính về chi phí gia nhập thị trường, tiếp cận và ổn định trong sử dụng mặt bằng kinh doanh, tính minh bạch, đào tạo lao động, thời gian thực hiện thủ tục hành chính, chất lượng điều hành của lãnh đạo tỉnh về mặt giải quyết vấn đề và các vấn đề quan trọng khác cho doanh nghiệp.

 Để có những dữ liệu chính xác, nhóm nghiên cứu PCI hàng năm tới hơn 20 địa phương trong cả nước tham gia các hội thảo chẩn đoán PCI nhằm phân tích điểm mạnh, điểm yếu trong công tác điều hành của địa phương và khuyến nghị những thực tiễn tốt nhằm giúp các địa phương cùng cải thiện năng lực điều hành. Rất nhiều cơ quan tài trợ sử dụng những thông tin này để đánh giá và giám sát tiến độ thực hiện dự án tại các tỉnh của họ. Các nhà đầu tư cũng sử dụng chỉ số PCI để đánh giá môi trường đầu tư,  ra quyết định mở rộng kinh doanh và lựa chọn địa điểm đầu tư.

Không chỉ khảo sát các doanh nghiệp trong nước nhóm nghiên cứu cũng khảo sát gần 2.000 doanh nghiệp FDI hoạt động trên khắp cả nước năm vừa qua nhằm giúp xác định những thách thức của việc xây dựng một nền kinh tế cạnh tranh với sự tăng trưởng mạnh mẽ của các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Các phát hiện của khảo sát FDI cho thấy, mặc dù đạt được doanh thu cao hơn trong năm 2011 nhưng các doanh nghiệp nước ngoài kém lạc quan hơn về triển vọng kinh doanh trong thời gian tới do tình hình kinh tế khó khăn. Ngoài ra, các doanh nghiệp này tiếp tục lựa chọn Việt Nam là điểm đến đầu tư do các yếu tố về chi phí lao động thấp và chính trị ổn định.

Cho đến nay Việt Nam hầu như chỉ thu hút các nhà đầu tư trong lĩnh vực sản xuất với chi phí rẻ và giá trị gia tăng thấp. Trong khi đó, các dự án đầu tư nước ngoài có chất lượng cao đòi hỏi việc thực thi các cam kết về sở hữu trí tuệ, kiểm soát tham nhũng tốt hơn và có được nguồn nhân lực có chất lượng cao hơn thì chưa được như mong muốn.

Theo Kim Hiền (CôngThương điện tử)