Theo các nhà phân tích, việc Mỹ rút quân sớm có thể làm mất ổn định nghiêm trọng Afghanistan và Pakistan, nơi những tiếng nói có thế lực vẫn ủng hộ Taliban như một tài sản chiến lược để chống lại Ấn Độ.

Lính Mỹ tại Afghanistan đang kiểm tra an ninh người dân. Ảnh: Reuters

Khi công bố chiến lược nhằm chấm dứt cuộc chiến không được lòng dân kéo dài 8 năm ở Afghanistan, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ra lệnh tăng thêm 30.00 quân, nhưng lại xác định tháng 7/2011 là thời hạn bắt đầu rút quân Mỹ. Thời gian biểu trên đã vấp phải sự chỉ trích của phe phản đối ông Obama ở trong nước và làm dấy lên lo ngại trong khu vực rằng Taliban có thể né tránh việc tăng quân này, tái lập nhóm và tấn công một lực lượng Mỹ bị thu hẹp sau thời gian 18 tháng.

Ahmad Behzad, một nhà phân tích người Afghanistan, nói: "Quyết định trên sẽ có những tác dụng phụ lớn và có hại. Điều này sẽ giúp thúc đẩy tinh thần của các mạng lưới khủng bố, khiến chúng hy vọng là chúng có thời cơ giành quyền lực. Quyết định đó là lý tưởng đối với giới quân sự và những kẻ theo trào lưu chính thống Pakistan … Chúng sẽ khôi phục quyền lực tại Afghanistan thông qua các mạng lưới khủng bố".

Mỹ xem Afghanistan và Pakistan như "môi với răng" trong cuộc chiến chống lại Taliban và al-Qaeda, nhưng đặc điểm quan hệ giữa hai nước láng giềng này là nghi ngờ và chỉ trích lẫn nhau. Hầu hết người Afghanistan tin rằng quân đội đầy quyền lực của Pakistan đang đỡ đầu Taliban và chuẩn bị đến ngày Mỹ rút quân để Islamabad có thể thực thi ảnh hưởng đối với một chính phủ Taliban nhằm cân bằng với địch thủ khu vực là Ấn Độ. Còn Pakistan quan ngại việc Mỹ tăng quân tại Afghanistan có thể đẩy lực lượng Taliban và al-Qaeda vượt biên giới sang Pakistan, như hồi năm 2001, và thúc giục Mỹ phải đảm bảo sẽ không làm ảnh hưởng đến Pakistan.

Với một chính phủ yếu kém, nền kinh tế đang rơi tự do và thương vong dân thường nhiều hơn tại Afghanistan, Pakistan đang nản lòng trước sức ép của Mỹ, buộc họ phải tiêu diệt al-Qaeda và sợ rằng sự can thiệp của Mỹ sẽ chỉ tăng lên.

Afghanistan hoan nghênh sức ép của Mỹ, đòi Pakistan phải nỗ lực hơn để loại bỏ chủ nghĩa cực đoan, và cáo buộc Islamabad đang chống lại những phần tử Taliban đang đánh bom các thành phố Pakistan, nhưng lại ủng hộ lực lượng Taliban đang chống lại quân Mỹ tại Afghanistan.

Tổng thống Obama không đồng ý với những người phản đối, yêu cầu Mỹ phải rút quân ngay khỏi Afghanistan để tránh nguy cơ sa lầy. Ông cũng không tán thành ý kiến xây dựng một lực lượng hùng mạnh và sâu rộng hơn ở Afghanistan vì Mỹ không có ý định chiếm đóng Afghanistan .

Tướng Jim Molan cho rằng thách thức lớn nhất ở đây là làm sao để người dân Afghanistan sát cánh cùng những nỗ lực của Mỹ chứ không phải là lực lượng Taliban.

Thanh Sang (theo Reuters)