Hôm 20/05, Hãng thông tấn ISNA của Iran dẫn lời Phó Chủ tịch Quốc hội Iran, ông Mohammad Reza Bahonar tuyên bố, Tehran có thể hủy thỏa thuận vận chuyển uranium làm giàu ở cấp độ thấp LEU của Iran ra nước ngoài nếu Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc thông qua nghị quyết trừng phạt thứ tư nhằm vào Iran.

Iran có thể hủy thỏa thuận về trao đổi uranium nếu bị siết chặt trừng phạt

Thỏa thuận trên vừa được Iran ký với Thổ Nhĩ Kỳ và Brazil hôm 17/5 nhằm vận chuyển 1,2 tấn LEU sang Thổ Nhĩ Kỳ, đổi lại 200 kg nhiên liệu hạt nhân do phương Tây cung cấp để dùng cho các lò phản ứng nghiên cứu ở Tehran.

Tuy nhiên, một ngày sau khi ba nước ký kết thỏa thuận này, Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc đã lưu hành một dự thảo nghị quyết trừng phạt mới đối với Iran liên quan đến chương trình hạt nhân của nước này.

Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton cho biết, dự thảo đã nhận được sự ủng hộ của Mỹ, Nga và Trung Quốc. Thổ Nhĩ Kỳ và Brazil – hai nước thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an – đã gửi một bức thư chung đề nghị Hội đồng Bảo an tin tưởng vào thỏa thuận vừa đạt được với Iran và thúc giục Hội đồng Bảo an bác bỏ dự thảo trừng phạt nước này.

Tuy nhiên, phương Tây hoài nghi rằng, thỏa thuận giữa ba nước chỉ là một chiến thuật nhằm tránh hoặc trì hoãn việc Tehran bị siết chặt trừng phạt. Theo họ, ngay cả khi Iran từ bỏ 1,2 tấn LEU như thương lượng ban đầu với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế IAEA, Tehran vẫn còn đủ uranium để chế tạo bom hạt nhân.

Về phần mình, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates lập luận rằng, các biện pháp trừng phạt mới, cùng các biện pháp bổ sung của các chính phủ, có thể buộc Tehran thay đổi thái độ về việc làm giàu uranium. Theo ông Gates, các biện pháp trừng phạt mới sẽ tạo "cơ sở pháp lý" cho các nước và các tổ chức, trong đó có Liên minh châu Âu EU, thực thi hành động cứng rắn với Tehran, buộc Iran ngừng chương trình hạt nhân mà phương Tây nghi ngờ là nhằm mục đích quân sự.

Theo một quan chức Mỹ ở New York, dự thảo nghị quyết thứ tư đối với Iran sẽ mở rộng lệnh cấm vận vũ khí hiện nay, các biện pháp đối với lĩnh vực ngân hàng của Iran, cấm Iran khai thác uranium và phát triển tên lửa đạn đạo ở nước ngoài.

Dự kiến, các biện pháp trừng phạt mới đối với Iran sẽ là một chủ đề được bàn thảo tại cuộc Đối thoại Kinh tế và Chiến lược thường niên Mỹ – Trung lần thứ hai, diễn ra vào tuần tới ở Trung Quốc.

Quốc Trung