Ngay sau cuộc bầu cử Quốc hội tạo nên sự “đổi ngôi” trên chính trường Bỉ, các đảng cánh hữu thuộc cộng đồng nói tiếng Hà Lan và các liên minh cánh tả của cộng đồng nói tiếng Pháp đã bắt đầu tiến trình thành lập chính phủ liên minh. Tuy nhiên, theo nhận định, việc đàm phán sẽ không mấy dễ dàng; đồng thời, nguy cơ chia tách đất nước cũng không phải là lớn.

Ảnh minh họa

Chính phủ mới tại Bỉ sẽ quyết định tương lai chính trị của đất nước, cũng như giải quyết những khó khăn tài chính trong bối cảnh xuất hiện tình trạng chia rẽ và nhiều khó khăn, thách thức. Trong cuộc bầu cử vừa qua, Liên minh người Flamande mới (NVA) của cộng đồng người nói tiếng Hà Lan (vốn theo đuổi chủ trương chia tách đất nước) đã giành thắng lợi. Trong khi đó, nợ công của Bỉ đang lên mức báo động và dự kiến vượt ngưỡng 100% trên tổng sản phẩm quốc nội GDP trong vòng năm nay.

Theo kết quả bầu cử chính thức được công bố ngày 14/06, trong Quốc hội khoá mới gồm 150 ghế, hai đảng lớn nhất là NVA được 27 ghế, đảng Xã hội của cộng đồng người Bỉ nói tiếng Pháp được 26 ghế. Đảng Dân chủ Cơ đốc giáo của Thủ tướng sắp mãn nhiệm Yves Leterme chỉ được 17 ghế. Trong đó, 27 nghị sỹ của NVA chính là số ghế lớn nhất từ trước đến nay mà một chính đảng giành được trong Quốc hội Bỉ.

Thắng lợi lần đầu tiên của chính đảng công khai theo chủ trương đòi độc lập cho vùng Flandre nói tiếng Hà Lan ở miền Bắc đã gây lo ngại về sự tồn tại của Vương quốc Bỉ thống nhất. Nhiều nhà phân tích chính trị tại Bỉ đã tính đến khả năng đất nước tồn tại đã 180 năm này sẽ bị chia làm hai thực thể riêng rẽ – một của cộng đồng người nói tiếng Hà Lan và một của cộng đồng người nói tiếng Pháp.

Bỉ vốn là quốc gia hợp nhất từ ba khu vực, gồm vùng Flandre ở miền Bắc nói tiếng Hà Lan, vùng Wallonia ở miền Nam nói tiếng Pháp và vùng Bruxelles-Halle-Vinvoorde nói cả hai thứ tiếng trên, bao gồm thủ đô Bruxelles và hơn 20 thành phố lân cận. Trong tổng số 10 triệu dân của cả nước Bỉ, 56% nói tiếng Hà Lan, 34% nói tiếng Pháp và 10% còn lại nói cả hai thứ tiếng.

Tuy nhiên, theo Hiến pháp Bỉ, cả Chủ tịch NVA Bart De Wever và Chủ tịch Đảng Xã hội Elio Di Rupo đều có khả năng trở thành tân Thủ tướng bởi cả 2 đảng này đều có quyền thành lập chính phủ liên minh với các đảng nhỏ khác.

Ngày 14/06, Quốc vương Bỉ Albert Đệ nhị đã lần lượt tổ chức gặp riêng với Thủ tướng sắp mãn nhiệm Leterme, cũng như hai ông Wever và Rupo để bàn về khả năng thành lập chính phủ mới. Nhiều khả năng chính khách Rupo sẽ trở thành Thủ tướng mới do ông Wever ngỏ ý không muốn đảm nhận chức vụ này. Phát biểu tại một cuộc họp báo, ông Rupo khẳng định, nước Bỉ sẽ không bị chia cắt. Điều đó đã phần nào giúp xua tan những nghi ngại về nguy cơ chia rẽ dân tộc.

Ngoài ra, theo một số nhà phân tích, dù chủ nghĩa dân tộc Flamande thành công trong cuộc bầu cử lần này, nhưng điều đó không có nghĩa là cộng đồng người nói tiếng Hà Lan tại Bỉ đồng ý với chủ trương chia cắt đất nước. Các cuộc thăm dò dư luận gần đây cho thấy, chỉ có khoảng 10% người dân vùng Flandre mong muốn tách ra độc lập.

Theo nhận định của một chuyên gia chính trị của Bỉ, thành công của NVA trong cuộc bầu cử ngày 13/06 chỉ là xuất phát từ một số yếu tố mang tính nhất thời, chứ không phải từ mong muốn về một vùng Flandre độc lập.

Trong trường hợp chưa thành lập được chính phủ mới trong thời gian tới, chính quyền của Thủ tướng Leterme sẽ vẫn điều hành các công việc hàng ngày của quốc gia. Đồng thời, chính quyền này sẽ tiếp tục tại nhiệm khi Bỉ đảm nhận chức Chủ tịch luân phiên Liên minh châu Âu EU trong 6 tháng cuối năm bắt đầu từ ngày 01/07 tới.

Quốc Trung