Tại tỉnh Granada thuộc vùng Andalusia của Tây Ban Nha, nhiều cư dân địa phương vẫn đang sống trong những căn nhà hang độc đáo. Kiểu nhà có từ thời Trung Cổ này không chỉ mang giá trị lịch sử và văn hóa lâu đời, mà còn thân thiện với môi trường. Nhà hang cũng được xem là một trong những giải pháp giúp con người thích ứng với biến đổi khí hậu.
Đến với thị trấn Guadix thuộc tỉnh Granada, du khách sẽ không khó bắt gặp những căn nhà sơn màu trắng và ẩn mình bên vách núi, ngọn đồi nhấp nhô. Nhà hang có đầy đủ tiện nghi, song không sử dụng bê tông, gạch hay các vật liệu xây dựng có lượng phát thải carbon cao. Việc tận dụng địa hình tự nhiên giúp giảm thiểu tác động đến môi trường, hạn chế khai thác nguyên liệu và giảm rác thải xây dựng. Nhiệt độ bên trong nhà duy trì ổn định khoảng 18 đến 20°C quanh năm.
Bà Mari Carmen Lopez – Người dân Tây Ban Nha chia sẻ:
“Đây là gian bếp.
Còn đây là phòng ngủ. Nhà hang luôn mát mẻ vào mùa Hè và ấm áp khi Đông về.”
Kiểu nhà này giúp cư dân địa phương tiết kiệm chi phí sinh hoạt nhờ loại bỏ việc sử dụng máy điều hòa nhiệt độ và hệ thống sưởi. Lượng đất đá thu gom từ việc đào hang có thể được tận dụng để sản xuất gạch, giúp giảm lãng phí tài nguyên. Hiện nay, nhiều thói quen sinh hoạt trong nhà hang vẫn được người dân ở thị trấn Guadix gìn giữ và lưu truyền trong suốt hàng trăm năm qua. Khu vực này đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hiệp Quốc (UNESCO) công nhận là Công viên địa chất toàn cầu thuộc tỉnh Granada từ năm 2020.
Với cấu trúc nằm sâu trong hang núi, nhà hang ít bị ảnh hưởng bởi gió mạnh. Đây là yếu tố giúp nhà hang bảo vệ cư dân tốt hơn trước bão, gió mạnh hoặc lốc xoáy. Qua nhiều thế kỷ, các căn nhà dạng này đã cho thấy tính bền vững và khả năng thích ứng với môi trường tự nhiên.
Ông Juan Calandria Hernandez – Kiến trúc sư cho biết:
“Nhà hang có thể giúp con người chống chọi tốt hơn trước tác động của biến đổi khí hậu.”
Ông Rafael Medina – Người dân Tây Ban Nha thì chia sẻ:
“Trước đây nhà hang của chúng tôi rất nhỏ, nhưng dần dà chúng tôi đã mở rộng công trình này.”
Nhà hang đang trở thành điểm đến thu hút khách du lịch ở Tây Ban Nha. Du khách có thể tham quan, tìm hiểu về lịch sử và văn hóa độc đáo của cư dân địa phương, hay thậm chí là thuê một căn nhà hang để trải nghiệm cuộc sống như trong hang động. Việc nghiên cứu và bảo tồn nhà hang vừa mang ý nghĩa văn hóa, vừa góp phần thúc đẩy xu hướng kiến trúc bền vững, thân thiện với môi trường và thích ứng với khí hậu.

Dương Tuyển