Kèn túi là một phần không thể thiếu trong văn hóa của người dân các vùng cao nguyên ở xứ Scotland, phía Bắc nước Anh. Tuy nhiên, do nhu cầu giảm và sự xuất hiện của loại kèn túi sản xuất hàng loạt bằng máy móc nên số lượng kèn túi được làm thủ công đang dần ít đi. Xưởng làm kèn túi Kilberry ở thành phố Edinburgh, xứ Scotland hiện là một trong số ít những nơi còn duy trì kỹ thuật làm kèn túi bằng tay.
Kèn túi là nhạc cụ hơi được cấu tạo từ những ống sáo cùng nối vào một chiếc túi. Chiếc túi này thường được làm bằng da cừu hoặc da nai sừng tấm. Người chơi kèn túi sẽ thổi không khí vào túi thông qua ống thổi và dùng một cánh tay ép vào túi để đẩy không khí thoát ra các ống sáo, từ đó tạo ra những âm thanh trầm, bổng.
Kèn túi với nhiều phiên bản khác nhau được tìm thấy ở một số quốc gia trên thế giới như Cộng hòa Ireland, Thổ Nhĩ Kỳ, Pháp. Tuy nhiên, phổ biến nhất là những chiếc kèn túi trên các vùng cao nguyên xứ Scotland thuộc Anh. Kèn túi được làm thủ công tại xưởng Kilberry ở thành phố Edinburgh, xứ Scotland _ thu hút rất nhiều khách hàng, dù sau khi đặt hàng, họ có khi phải chờ đợi đến tận hai năm mới nhận được sản phẩm. Khách hàng của xưởng Kilberry là những người thổi kèn túi có kinh nghiệm và cả những người mới chơi loại nhạc cụ này.
“Hầu hết khách hàng mua sản phẩm của chúng tôi vì chúng mang giá trị thủ công và có âm thanh đặc trưng của kèn túi làm bằng tay.”
Anh Ruari Black, một trong những thợ lành nghề tại xưởng Kilberry, cho biết để làm ra nhạc cụ phức tạp này, người thợ cần thực hiện đến chín công đoạn. Sau khi khoan và tạo ra các ống sáo, người thợ thủ công sẽ lắp chúng vào các giá đỡ và vòng đệm rồi thêm vào các chi tiết khác cho hoàn chỉnh. Toàn bộ quá trình này mất khoảng một tuần lễ.
“Chúng tôi cố gắng tạo ra sự nhất quán trong từng chiếc kèn túi, để đảm bảo các sản phẩm làm ra đều có âm thanh giống nhau. Tuy nhiên, mỗi chiếc kèn túi sẽ có đặc điểm riêng về hình thức do được làm thủ công”.
Theo anh Ruari Black, trên thị trường hiện có nhiều loại kèn túi được sản xuất đại trà bằng máy móc, trong khi số lượng thợ làm kèn túi ngày càng ít đi và họ phải mất nhiều thời gian để làm ra một chiếc kèn túi. Tuy khó khăn là vậy nhưng anh và những người thợ khác tại xưởng Kilberry vẫn nỗ lực duy trì việc làm kèn túi bằng tay, cố gắng giữ chi phí ở mức thấp để nhiều khách hàng có thể sở hữu một chiếc kèn túi thủ công. Họ kỳ vọng nghề làm nhạc cụ truyền thống này sẽ tiếp tục được giữ gìn để tiếng kèn túi mãi vang lên.

Thúy Diễm