Từ ngày 31/5, người dân trên khắp nước Đức đều có thể tham gia dự án “Mùa Hè côn trùng”. Nhiệm vụ của mọi người khi tham gia dự án khoa học này rất đơn giản, đó là dành ra một giờ đồng hồ để quan sát và báo cáo xem đã tìm thấy những loài côn trùng nào quanh nhà, trong bán kính chừng 10 mét. Đây là dự án khoa học cộng đồng, nhằm nâng cao nhận thức về đa dạng sinh học, đồng thời cung cấp cho các nhà nghiên cứu những thông tin hữu ích về xu hướng của các loài vật.
Những khóm hoa, khu vườn, ban công, hồ nước, hay những vùng đất hoang sơ trên khắp nước Đức đều có thể trở thành địa điểm để mọi người quan sát, đếm số lượng các loài sinh vật ở đó khi tham gia dự án “Mùa Hè côn trùng” do Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên và Đa dạng Sinh học (hay NABU) của Đức tổ chức.
“Chúng tôi đã có ý tưởng tìm hiểu côn trùng vào mùa Hè từ năm 2018. Chúng tôi cho rằng thật tuyệt vời khi mọi người chỉ cần hòa mình vào thiên nhiên là có thể khám phá những loài côn trùng đang tồn tại quanh nơi ở của họ.”
Côn trùng là thành phần thiết yếu của hệ sinh thái. Chúng giúp cây trồng thụ phấn, có vai trò quan trọng đối với chuỗi thức ăn, cũng như giúp đất đai màu mỡ. Tuy nhiên, trong vài thập niên gần đây, nhiều loài côn trùng như ong, bướm… đã suy giảm số lượng. Nguyên nhân chủ yếu được cho là các hoạt động của con người, chẳng hạn như sử dụng hóa chất độc hại, xây dựng các công trình làm ảnh hưởng tới môi trường sống của chúng.
Theo NABU, những dự án cộng đồng như thế này không nhằm cung cấp dữ liệu khoa học chính xác, nhưng có thể giúp các nhà nghiên cứu tìm ra xu hướng di trú của các loài côn trùng, đôi khi còn có những phát hiện bất ngờ về chúng. Qua 7 năm triển khai dự án, NABU đã phát hiện xu hướng các loài côn trùng di chuyển về phía Bắc, điển hình là loài ong thợ mộc tím. Đây là dấu hiệu cho thấy tình trạng biến đổi khí hậu đang gia tăng, nhiệt độ Trái đất ấm lên.
“Sân vườn, ban công của các khu nhà riêng là những nơi mà giới nghiên cứu khoa học ít có dịp tiếp cận. Vì vậy, những gì mọi người quan sát được quanh nhà họ trong 1 giờ tham gia dự án là rất có ý nghĩa.”
Ban tổ chức cung cấp biểu mẫu cùng một ứng dụng trên thiết bị di động để mọi người dễ dàng xác định các loài côn trùng và gửi báo cáo. Bọ lửa và bọ ngựa cánh gân là 2 loài côn trùng cần được tìm hiểu nhiều nhất ở dự án năm nay. NABU ấn định thời gian quan sát bắt đầu từ ngày 31/5 đến 09/6 và đợt tiếp theo từ ngày 02 đến ngày 11/8, nhằm giúp người tham gia có cơ hội tìm hiểu nhiều loài côn trùng hơn trong các mùa khác nhau. Với cách làm đơn giản, và ý nghĩa thiết thực, dự án “Mùa Hè côn trùng” đã và đang thu hút rất nhiều người tham gia.
Tường Vân