Kịch Noh là loại hình nghệ thuật sân khấu truyền thống lâu đời của Nhật Bản, đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hiệp Quốc (UNESCO) công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào năm 2008. Bộ môn nghệ thuật này đòi hỏi vũ đạo tinh tế, nên rất khó luyện tập. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ của một phần mềm công nghệ trí tuệ nhân tạo (hay AI), những khó khăn đó sẽ sớm được giải quyết.
Hãng công nghệ Fujitsu của Nhật Bản đã giới thiệu phần mềm ứng dụng AI hỗ trợ phân tích chuyển động của con người tại triển lãm thương mại điện tử CEATEC đang diễn ra ở tỉnh Chiba, gần thủ đô Tokyo, Nhật Bản. Với công nghệ này, người sử dụng có thể luyện tập các động tác trong kịch Noh bằng cách theo dõi một trích đoạn trên màn hình, rồi tập diễn theo các diễn viên. Công nghệ AI của Fujitsu sẽ ghi lại những cử động của người tập để phân tích và so sánh với các động tác của diễn viên rồi đưa ra phản hồi nhanh chóng. 
“Vì các cử động của tôi được hiển thị dưới dạng khung hình trên màn hình, nên tôi nắm bắt được cách thực hiện các động tác_ dễ dàng hơn là học qua cách diễn tả bằng lời nói. Ngoài ra, phần mềm phân tích rất nhanh, tạo động lực cho tôi thực hành nhiều hơn.”
Kịch Noh là môn nghệ thuật phổ biến từ thế kỷ 14 tại đất nước Mặt trời mọc. Các diễn viên đều đeo mặt nạ, mặc trang phục cổ, cầu kỳ, và thực hiện những động tác mang tính ước lệ, hàm chứa nhiều ý nghĩa khác nhau. Nhật Bản xem kịch Noh là một di sản quan trọng cần được giữ gìn, song do dân số sụt giảm trong nhiều năm qua nên số lượng người theo bộ môn này cũng giảm dần. Hãng Fujitsu tin rằng, công nghệ của họ có thể hỗ trợ người sử dụng luyện tập diễn kịch Noh dễ dàng hơn.
“Thông qua hình ảnh do camera ghi lại, công nghệ AI sẽ phân tích từng khung hình để xem xét chuyển động từ các góc khác nhau của các khớp. Từ dữ liệu này, chúng tôi tạo ra một mô hình đồ họa vi tính về các động tác chuẩn của diễn viên, để giúp học viên tập luyện theo.”
Trong những năm qua, các công nghệ thông minh của hãng Fujitsu cũng đã được nhiều nơi tại Nhật Bản ứng dụng để huấn luyện học viên trong một số môn thể thao, chẳng hạn như thể dục dụng cụ, pilates, bóng rổ. Hãng Fujitsu hy vọng công nghệ mới của họ có thể giúp nhiều người dễ dàng tiếp cận kịch Noh hơn, từ đó nỗ lực giữ gìn môn nghệ thuật truyền thống này.

Tường Vân