Biến đổi khí hậu và chế độ dòng chảy thượng nguồn sông Cửu Long thay đổi làm giảm lượng phù sa và lượng nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và ảnh hưởng đến sự đa dạng sinh học của hệ sinh thái ngập nước ĐBSCL. Các giải pháp khôi phục sinh cảnh ngập nước vùng lõi rừng tràm và phát triển sinh kế vùng đệm có vai trò giúp khai thác tốt giá trị vùng sinh thái ngập nước, phục hồi và phát triển các mô hình canh tác thuận tự nhiên.

Cá mè vinh, loài cá nước ngọt đặc sản của sông Mekong với chất lượng nổi trội là thịt ngon, béo thơm, mềm ngọt. Mùa nước nổi về các tỉnh thượng nguồn ĐBSCL, mang theo lượng cá mè vinh tự nhiên dồi dào, là nguyên liệu chế biến món mắm chao cá mè vinh độc đáo. Nghề ủ mắm cá mè vinh được trao truyền nhiều thế hệ, làm nên danh thơm cho đặc sản mắm miền Tây Nam bộ.

Cá linh – món quà thiên nhiên ban tặng cho cư dân đầu nguồn sông Cửu Long. Mùa nước nổi, cá linh non xuôi theo dòng sông Tiền, sông Hậu, tỏa ra khắp nội đồng. Càng về cuối nguồn, cá linh càng lớn và là thời điểm làm ăn rộn ràng nhất của nhiều người, làm nên nhịp sống đặc trưng miền Tây Nam bộ.

Mùa nước nổi mang về một sức sống đặc biệt với người dân miền Tây Nam bộ. Cá tôm theo con nước từ thượng nguồn tràn về cùng với phù sa, là cơ hội để người dân phát triển sinh kế và tăng thêm thu nhập. Chợ cá đồng Hòa Mỹ ở huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang làm nên bức tranh sinh động trong đời sống cư dân trong mùa nước nổi. Những mẻ cá đồng tươi ngon được thương lái thu mua và phân phối đi khắp các chợ đầu mối lớn nhỏ trong vùng.