Cà Mau – tỉnh có diện tích trồng chuối lớn ở miền Tây Nam Bộ với trên 5.400ha. Ngoài cung ứng chuối tươi cho thị trường nội địa và xuất khẩu, chuối khô cũng là mặt hàng rất phát triển và có nhiều triển vọng. Cuối năm tiết trời se lạnh, nắng vàng hanh khô, những cơn mưa vắng dần là thời điểm lý tưởng để những người làm nghề ép chuối khô gia tăng sản lượng. Chuối khô tươm mật với màu vàng rượm, thơm ngon cứ liên tục ra lò, làm nên nhịp sống rộn ràng cuối năm, mang hương xuân sớm về trên vùng đất cực Nam Tổ quốc.

Từ nguyên liệu cá cơm than, hòa quyện cùng muối biển, qua thời gian dài ủ chượp, kết tinh thành những giọt nước mắm màu cánh gián đặc trưng, làm nên đặc sản nơi đảo ngọc. Nghề làm nước mắm truyền thống được gìn giữ, trao truyền hàng trăm năm, qua nhiều thế hệ, là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Bên dòng Sa Giang phù sa nước ngọt quanh năm, giữa lòng đô thị có một làng nghề làm bột gạo truyền thống nổi tiếng khắp Nam bộ. Nghề không chỉ nuôi sống nhiều thế hệ người dân mà còn làm rạng danh vùng đất này, được công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia. Hãy cùng Nhịp sống đồng bằng khám phá làng nghề bột gạo Sa Đéc để xem điều gì làm nên sự đặc biệt và sức sống bền bỉ của nghề!

Những người phụ nữ Chăm – dịu dàng, cần mẫn bên khung dệt, làm nên những sản phẩm thổ cẩm tinh tế, giữ gìn nét đẹp nghề truyền thống của cha ông để lại. Âm thanh mộc mạc phát ra từ khung dệt ấy đã bền bỉ ngân vang qua bao mùa mưa nắng, làm nên nhịp sống của làng nghề thổ cẩm Châu Phong bên dòng sông Hậu.

Làng chiếu Định Yên - làng nghề hơn trăm năm tuổi được vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Những người thợ nơi đây bằng đôi tay tài hoa và lòng yêu nghề sâu sắc đã đưa chiếu Định Yên vươn xa, trở thành niềm tự hào của người dân vùng đất Sen Hồng.

Cá mè vinh, loài cá nước ngọt đặc sản của sông Mekong với chất lượng nổi trội là thịt ngon, béo thơm, mềm ngọt. Mùa nước nổi về các tỉnh thượng nguồn ĐBSCL, mang theo lượng cá mè vinh tự nhiên dồi dào, là nguyên liệu chế biến món mắm chao cá mè vinh độc đáo. Nghề ủ mắm cá mè vinh được trao truyền nhiều thế hệ, làm nên danh thơm cho đặc sản mắm miền Tây Nam bộ.

Nước nổi về mang theo phù sa, tôm cá, làm cho đồng ruộng màu mỡ và gia tăng sinh kế cho người dân ĐBSCL. Đây cũng là lúc người dân miệt thượng nguồn bắt đầu nấu những mẻ nước mắm cá đồng – một gia vị không thể thiếu, kết tinh từ vị ngọt của cá đồng và vị mặn của muối biển, làm nên một phần của văn hóa ẩm thực miền Tây Nam Bộ.

Cá linh – món quà thiên nhiên ban tặng cho cư dân đầu nguồn sông Cửu Long. Mùa nước nổi, cá linh non xuôi theo dòng sông Tiền, sông Hậu, tỏa ra khắp nội đồng. Càng về cuối nguồn, cá linh càng lớn và là thời điểm làm ăn rộn ràng nhất của nhiều người, làm nên nhịp sống đặc trưng miền Tây Nam bộ.

Mùa nước nổi mang về một sức sống đặc biệt với người dân miền Tây Nam bộ. Cá tôm theo con nước từ thượng nguồn tràn về cùng với phù sa, là cơ hội để người dân phát triển sinh kế và tăng thêm thu nhập. Chợ cá đồng Hòa Mỹ ở huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang làm nên bức tranh sinh động trong đời sống cư dân trong mùa nước nổi. Những mẻ cá đồng tươi ngon được thương lái thu mua và phân phối đi khắp các chợ đầu mối lớn nhỏ trong vùng.

Với người dân ĐBSCL, bông súng là loại cây phổ biến có sắc màu rực rỡ không chỉ làm đẹp cảnh quan thiên nhiên mà còn mang lại nguồn sinh kế ổn định cho nhiều người. Mùa nước tràn đồng, nhà nông miệt Lung Ngọc Hoàng tất bật với công việc đồng áng, nhịp sống mưu sinh càng trở nên không khí sôi động, làm nên mới sức sống cho cả vùng. Mời quý khán giả cùng Nhịp sống đồng bằng về với khu bảo tồn thiên nhiên thuộc xã Phương Bình, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang để cảm nhận sự quyến rũ của những cánh đồng bông súng trải dài nơi đây.

Nhiều nhà nông vùng đất trũng phèn ở Đồng Tháp Mười có tập quán trồng cây sen vào mùa nước nổi. Nhờ phù hợp thổ nhưỡng, sen được trồng lưu vụ, giúp đa dạng sinh kế, giải quyết việc làm và tăng thu nhập cho lao động địa phương. Mùa sen miệt bưng thuộc huyện Tân Thạnh, tỉnh Long An làm nên nhịp sống đặc trưng mùa nước nổi.

Được vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, nghề đóng xuồng ghe ven rạch Bà Đài ở tỉnh Đồng Tháp đã có hơn một thế kỷ tồn tại. Nhiều thế hệ đã gắn bó với nghề, khẳng định sự tài hoa qua từng sản phẩm tinh xảo từng chi tiết, bền bỉ với thời gian. Tự hào với truyền thống, người làm nghề ngày nay tiếp tục trao truyền cho thế hệ trẻ với nhiều sáng tạo để lưu giữ nghề.

Cồn Dơi, dải đất nằm cuối dòng sông Tiền được phù sa bồi đắp hình thành nên vùng chuyên canh cây ăn trái đặc sản của tỉnh Bến Tre, nổi tiếng nhất là chôm chôm. Chôm chôm Cồn Dơi không chỉ được thị trường ưa chuộng mà còn được người dân năng động, sáng tạo để chế biến thành món mứt chôm chôm độc đáo, góp phần nâng cao giá trị nông sản quê nhà.

Từ một món ăn giản dị, ba khía muối đã vươn lên trở thành đặc sản đặc trưng, mang đậm hương vị quê hương và giá trị di sản quý báu của vùng đất cực Nam Tổ Quốc. Nghề muối ba khía ở vùng đất ngập mặn Cà Mau không chỉ là sinh kế mà trở thành nét văn hóa, gắn liền với cuộc sống của nhiều người.

Từ những cọng cỏ bàng đơn sơ kết hợp những chiếc lá buông mộc mạc, qua bàn tay khéo léo của người thợ cho ra những sản phẩm thủ công tinh xảo phù hợp xu hướng tiêu dùng xanh. Nghề đan đát bàng buông trăm năm được trao truyền nhiều thế hệ, duy trì và phát triển mạnh mẽ bởi những người quyết tâm giữ lửa nghề truyền thống.

Vùng bảy núi An Giang, nơi đang tập trung xây dựng những vườn thốt nốt hữu cơ – Loài cây đặc hữu của địa phương… Nhằm nâng cao giá trị tài nguyên hiện có, với đặc sản chế biến từ mật… giúp bà con nông dân gia tăng thu nhập, làm nên nhịp sống mới nơi vùng biên viễn

Huyện Cù Lao Dung, tỉnh Sóc Trăng nằm cuối dòng sông Hậu, giữa hai cửa sông Định An và Trần Đề. Vùng đất bãi bồi cùng cánh rừng ngập mặn rộng lớn như lá chắn với hệ sinh thái đặc trưng và là môi trường nuôi lý tưởng cho nhiều loài nhuyễn thể, trong đó có ốc len.

Cà Mau, vùng đất cực Nam của Tổ quốc với những tán rừng đước bạt ngàn, là nơi sinh trưởng nhiều loại tôm thiên nhiên. Cùng với việc giữ rừng, cư dân địa phương còn năng động khai thác có hiệu quả, bền vững nguồn tài nguyên bản địa, xây dựng chuỗi giá trị khác biệt cho con tôm rừng.

Vọp là loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ có nhiều ở vùng nước lợ, được xem là đặc sản ở các tỉnh ven biển phía Nam. Vùng duyên hải tỉnh Trà Vinh, bên dưới tán rừng đước, là cây bần với vô số mầm non nhô lên từ bùn nhão, là nơi sinh sống của vọp. Những ngư dân cần mẫn với nghề bắt vọp mỗi ngày, làm nên nhịp sống riêng, đặc trưng sôi động của cả vùng.

Yêu rừng, chọn cách gắn bó đời mình với cánh rừng ngập mặn nơi dải đất duyên hải miền Tây Nam Bộ. Quyết tâm gìn giữ hệ sinh thái rừng, làm “đất lành” cho “chim đậu”. Tình yêu thiên nhiên, tính cách hào sảng làm nên nét văn hóa đặc sắc của người dân vùng đất phương Nam.