Từ khi ra đời, lịch sử quốc gia, dân tộc Việt Nam gắn liền với lịch sử dựng nước và giữ nước, chiến đấu không ngừng để giữ vững bờ cõi, cương vực non sông. Thực tế cho thấy, dân tộc ta phải liên tiếp trải qua các cuộc đấu tranh chống xâm lược của ngoại bang qua nhiều thời kỳ. Những di tích lịch sử trải khắp chiều dài đất nước còn lưu lại đến hôm nay là minh chứng sống động và chân thực nhất về các giai đoạn phát triển của dân tộc, về công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để giữ vững toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền, nền độc lập dân tộc, các triều đại phong kiến đã cho xây dựng nhiều thành lũy kiên cố trên khắp mọi miền đất nước. Hành trình khai mở về phương Nam của cha ông ta còn đó những dấu tích thành xưa mang đậm giá trị di sản.

Từ khi ra đời, lịch sử quốc gia, dân tộc Việt Nam gắn liền với lịch sử dựng nước và giữ nước, chiến đấu không ngừng để giữ vững bờ cõi, cương vực non sông. Thực tế cho thấy, dân tộc ta phải liên tiếp trải qua các cuộc đấu tranh chống xâm lược của ngoại bang qua nhiều thời kỳ. Những di tích lịch sử trải khắp chiều dài đất nước còn lưu lại đến hôm nay là minh chứng sống động và chân thực nhất về các giai đoạn phát triển của dân tộc, về công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để giữ vững toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền, nền độc lập dân tộc, các triều đại phong kiến đã cho xây dựng nhiều thành lũy kiên cố trên khắp mọi miền đất nước. Hành trình khai mở về phương Nam của cha ông ta còn đó những dấu tích thành xưa mang đậm giá trị di sản.

Bên dòng Sa Giang phù sa nước ngọt quanh năm, giữa lòng đô thị có một làng nghề làm bột gạo truyền thống nổi tiếng khắp Nam bộ. Nghề không chỉ nuôi sống nhiều thế hệ người dân mà còn làm rạng danh vùng đất này, được công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia. Hãy cùng Nhịp sống đồng bằng khám phá làng nghề bột gạo Sa Đéc để xem điều gì làm nên sự đặc biệt và sức sống bền bỉ của nghề!

Nằm bên dòng Cổ Chiên, làng nghề gạch gốm đỏ Vĩnh Long có tuổi đời hơn trăm năm, lớn nhất và lâu đời nhất Đồng bằng sông Cửu Long. Những lò gạch san sát nhau như tháp cổ được nhiều người ví là “vương quốc đỏ” bởi hình dáng và sắc màu ấn tượng, hài hòa với không gian đặc trưng Nam bộ. Làng nghề gạch gốm đỏ ẩn chứa một trầm tích lịch sử và văn hóa nơi cuối nguồn Mekong, làm nên di sản đương đại có giá trị mang tầm cỡ quốc tế, một điểm đến trên bản đồ du lịch quốc gia.

Văn hóa làng xã ở Nam Bộ… Di sản văn hóa kết tinh bởi đất và người… Những bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam… Là ký ức sống động của truyền thống, được bảo tồn và phát triển trong nhịp sống hiện đại.

Mùa nước nổi ở miền Tây Nam Bộ cũng là mùa của cá tôm và sản vật miệt đồng. Hành trình ký sự về với thị xã Ngã Năm – Cửa ngõ phía Tây tỉnh Sóc Trăng, nơi giao nhau của những dòng sông để khám phá những câu chuyện mưu sinh trong mùa nước nổi.

Mẹ Việt Nam Anh Hùng Nguyễn Thị Thập… Nữ chiến sĩ cộng sản kiên trung… Nhà lãnh đạo nữ xuất sắc trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, ghi dấu ấn vẻ vangtrong lịch sử bởi vai trò tiên phong trong phong trào phụ nữ Nam Bộ. Với tầm nhìn chiến lược sắc bén và tài năng lãnh đạo xuất chúng, bà đã dẫn dắt phong trào phụ nữ kiên cường đứng lên đấu tranh, góp phần quan trọng vào sự nghiệp cách mạng và bảo vệ quê hương, trở thành hiện thân của những đức tính cao đẹp mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khen tặng cho Phụ nữ miền Nam: “Anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang”, khắc họa sâu đậm chân dung phụ nữ Việt Nam tiêu biểu qua mọi thời đại.

Nam Bộ kháng chiến đánh dấu một giai đoạn hào hùng của lịch sử cách mạng dân tộc. Từ Sài Gòn - Chợ Lớn, cuộc kháng chiến thổi bùng lên ngọn lửa đấu tranh bảo vệ nền độc lập trên cả nước, trở thành khúc tráng ca bất hủ đến hôm nay.

Mùa lũ đã về trên những cánh đồng miền Tây Nam Bộ. Xã vùng biên Phú Hội, huyện An Phú, tỉnh An Giang tiếp giáp với nước bạn Camphuchia, là một trong những địa phương đầu tiên đón dòng nước son từ sông mẹ Mê Kong về với nội đồng. Những ngày này, nước lũ đã ngập sâu hơn thước, cũng là lúc người làm nghề bà cậu đón mùa tôm cá. Chuyện làm ăn của bà con trong mùa nước rôm rả cả vùng quê.

Miền Nam luôn trong tim Bác. Với người dân miền Nam, tình cảm dành cho Bác Hồ là sự kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc, là quyết tâm thực hiện di nguyện của Người. Hàng năm, người dân miền Nam đã tổ chức ngày lễ giỗ Bác Hồ, trở thành phong trào nhân văn ở vùng đất Nam bộ thành đồng, hòa vào hơi thở, nhịp sống của người dân đất phương Nam.

Qua bàn tay cần cù lao động, Nam bộ từ một vùng hoang vu trở thành bờ xôi ruộng mật, giúp cho bao thế hệ có cuộc sống ấm no. Quá trình làm ra lương thực để phục vụ cho đời sống, người dân Nam bộ lưu truyền giải pháp dự trữ lương thực, thực phẩm từ bao đời và phát triển thành sản phẩm văn hóa độc đáo. Từ gạo làm ra bột, rồi con cá làm ra con mắm. Văn hóa "tích cốc phòng cơ" ở Nam bộ tiếp tục sống động trong cuộc sống hôm nay.

Từ những cọng cỏ bàng đơn sơ kết hợp những chiếc lá buông mộc mạc, qua bàn tay khéo léo của người thợ cho ra những sản phẩm thủ công tinh xảo phù hợp xu hướng tiêu dùng xanh. Nghề đan đát bàng buông trăm năm được trao truyền nhiều thế hệ, duy trì và phát triển mạnh mẽ bởi những người quyết tâm giữ lửa nghề truyền thống.

Miền Tây Nam Bộ có những địa danh mà tên gọi vô cùng độc đáo, gợi lên sự tò mò, thú vị cho khách phương xa… Một nơi được mệnh danh là “xứ Ngàn” nhưng Ngàn ở đây không phải là rừng mà là đơn vị tính. Về thăm xứ Ngàn miền Tây để hiểu hơn về tên gọi vùng đất và để hòa mình vào nhịp sống dung dị của cư dân “xứ Ngàn”.

Những cơn mưa đầu mùa… làm bừng tỉnh cảnh sắc thiên nhiên sau những ngày dài nắng hạn. Vạn vật sinh sôi... trái chín trĩu cành... Mùa vui thu hoạch trên những sườn đồi, đất núi... Thanh âm cuộc sống rộn ràng bên sự trù phú của thiên nhiên vùng Bảy Núi.

Ngày 21/6/1925, Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập báo Thanh niên, báo chí Cách mạng Việt Nam chính thức được khai sinh. Tuy nhiên trước đó ở Nam bộ, những tờ báo chữ Quốc ngữ đã xuất hiện và có sức thu hút mạnh mẽ đối với công chúng. Buổi đầu báo chí ở Nam bộ thể hiện rõ tinh thần yêu nước của người dân Nam bộ, những cuộc đấu tranh, phong trào tiến bộ mạnh mẽ.

Du lịch Homestay phát triển rất sớm ở Đồng bằng sông Cửu Long. Vĩnh Long là địa phương tiên phong, với các cụm homestay tập trung trên cù lao An Bình và rải rác dọc theo bờ sông Hậu thuộc địa phận thị xã Bình Minh...

Nguyễn Đình Chiểu - Nhà văn hóa, nhà thơ lớn của dân tộc Việt Nam. Đại diện cho nghị lực vượt lên những khó khăn của cuộc sống và theo đuổi lý tưởng học tập suốt đời. Thơ văn của ông đậm tính nhân văn, khích lệ lòng yêu nước, ca ngợi những con người sẵn sàng làm việc nghĩa, vì lợi ích cộng đồng. Ông còn là người thầy thuốc, hành nghề đông y để chữa bệnh cứu người. Một con người đại diện cho khí chất rất Việt Nam, và cũng rất Nam Bộ - Yêu nước, trọng nghĩa, khinh tài… Cuối tháng 11 năm 2021, tại Paris – Thủ đô nước Pháp, UNESCO chính thức thông qua nghị quyết vinh danh Nguyễn Đình Chiểu là nhà thơ, nhà văn hóa lớn của nhân loại...

Đờn ca tài tử Nam Bộ là sản phẩm văn hóa phi vật thể của Nam Bộ, vừa mang tính bác học, vừa dân gian, gắn liền với sinh hoạt cộng đồng dân cư Nam Bộ, được cải biên từ nhạc cung đình Huế và sáng tác mới trên nền tảng âm nhạc dân gian: hát đối, hò, vè của vùng đất Nam Bộ...

Chiếc bánh dân gian Nam Bộ đang dần được nâng tầm trở thành những sản vật tiêu biểu của địa phương và vùng đất phương Nam, góp phần quảng bá tâm hồn và cốt cách người dân Nam Bộ. Văn hóa Nam Bộ nhìn từ những chiếc bánh dân gian giúp chúng ta hiểu rõ hơn về lịch sử vùng đất, con người phương Nam với phong vị đặc sắc được lưu truyền và kế thừa qua nhiều thế hệ. Qua đó góp phần giữ gìn và phát huy văn hóa ẩm thực truyền thống...

Trong những ngày qua, tại TP.HCM và một số tỉnh thành Nam Bộ đều có mưa trái mùa sau thời gian dài nắng nóng. Thế nhưng do lượng mưa không lớn, mau tạnh, không đủ làm thời tiết dịu mát kéo dài mà ngược lại còn làm gia tăng cảm giác oi bức. Nhiều người nói đùa với nhau rằng, những ngày này, Nam Bộ không khác gì “lò lửa” giữa mùa khô.