Vĩnh Tế là con kênh được đào phía Tây Nam nước ta, nối từ Châu Đốc đến Giang Thành, Hà Tiên. Khởi công từ năm 1819 thời vua Gia Long và hoàn thành vào năm 1824 thời vua Minh Mạng. Đây là con kênh đào lớn nhất trong lịch sử nước ta thời nhà Nguyễn. Tròn 2 thế kỷ, kênh Vĩnh Tế đã góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế xã hội, bảo vệ an toàn cho vùng đất biên thùy.

Kênh đào – một hệ thống công trình giao thông thủy có ý nghĩa quan trọng trong sản xuất nông nghiệp ở vùng châu thổ đồng bằng sông Cửu Long. Từ thời khai mở đất đến nay, trải qua hàng trăm năm, những con kênh đào trăm tuổi vẫn còn vẹn nguyên giá trị. Là mạch nguồn kết nối thúc đẩy phát triển giao thương, phát triển kinh tế - xã hội và tạo bản sắc văn hóa cho vùng đất phương Nam.

Từ nguồn nguyên liệu đất sét, cùng những đôi tay tài hoa, những người thợ ven sông Cổ Chiên đã làm nên sản phẩm gốm đỏ độc đáo, khác biệt. Làng nghề trăm năm tiếp tục được duy trì, những lò gạch được ví là “vương quốc đỏ” vẫn giữ lửa, trên hành trình trở thành “Di sản đương đại” tỉnh Vĩnh Long.

Nằm bên dòng Cổ Chiên, làng nghề gạch gốm đỏ Vĩnh Long có tuổi đời hơn trăm năm, lớn nhất và lâu đời nhất Đồng bằng sông Cửu Long. Những lò gạch san sát nhau như tháp cổ được nhiều người ví là “vương quốc đỏ” bởi hình dáng và sắc màu ấn tượng, hài hòa với không gian đặc trưng Nam bộ. Làng nghề gạch gốm đỏ ẩn chứa một trầm tích lịch sử và văn hóa nơi cuối nguồn Mekong, làm nên di sản đương đại có giá trị mang tầm cỡ quốc tế, một điểm đến trên bản đồ du lịch quốc gia.

Kênh đào – một hệ thống công trình giao thông thủy mang ý nghĩa quan trọng ở miền châu thổ sông Cửu Long. Từ thời khai mở đất phương Nam đến nay, trải qua hàng trăm năm, những công trình kênh đào vẫn còn vẹn nguyên giá trị. Là mạch nguồn kết nối cho sự phát triển của cả hệ thống giao thông thủy đồng bằng sông Cửu Long, tác động đến mọi mặt từ chính trị, văn hóa đến kinh tế, xã hội.

Văn hóa làng xã ở Nam Bộ… Di sản văn hóa kết tinh bởi đất và người… Những bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam… Là ký ức sống động của truyền thống, được bảo tồn và phát triển trong nhịp sống hiện đại.

Kênh đào – một hệ thống công trình giao thông thủy có ý nghĩa quan trọng trong sản xuất nông nghiệp ở vùng châu thổ đồng bằng sông Cửu Long. Từ thời khai mở đất đến nay, trải qua hàng trăm năm, những con kênh đào trăm tuổi vẫn còn vẹn nguyên giá trị. Là mạch nguồn kết nối thúc đẩy phát triển giao thương, phát triển kinh tế - xã hội và tạo bản sắc văn hóa cho vùng đất phương Nam.

Làng chiếu Định Yên - làng nghề hơn trăm năm tuổi được vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Những người thợ nơi đây bằng đôi tay tài hoa và lòng yêu nghề sâu sắc đã đưa chiếu Định Yên vươn xa, trở thành niềm tự hào của người dân vùng đất Sen Hồng.

Một đời sống văn hóa sống động miền sông nước. Nơi cuộc sống hòa quyện cùng dòng chảy. Làm nên nét đẹp giao thương suốt trăm năm…

“Mắm trước, đước sau, tràm theo sát. Sau hàng dừa nước mái nhà ai”.

Cá mè vinh, loài cá nước ngọt đặc sản của sông Mekong với chất lượng nổi trội là thịt ngon, béo thơm, mềm ngọt. Mùa nước nổi về các tỉnh thượng nguồn ĐBSCL, mang theo lượng cá mè vinh tự nhiên dồi dào, là nguyên liệu chế biến món mắm chao cá mè vinh độc đáo. Nghề ủ mắm cá mè vinh được trao truyền nhiều thế hệ, làm nên danh thơm cho đặc sản mắm miền Tây Nam bộ.

Nước nổi về mang theo phù sa, tôm cá, làm cho đồng ruộng màu mỡ và gia tăng sinh kế cho người dân ĐBSCL. Đây cũng là lúc người dân miệt thượng nguồn bắt đầu nấu những mẻ nước mắm cá đồng – một gia vị không thể thiếu, kết tinh từ vị ngọt của cá đồng và vị mặn của muối biển, làm nên một phần của văn hóa ẩm thực miền Tây Nam Bộ.

Cá linh – món quà thiên nhiên ban tặng cho cư dân đầu nguồn sông Cửu Long. Mùa nước nổi, cá linh non xuôi theo dòng sông Tiền, sông Hậu, tỏa ra khắp nội đồng. Càng về cuối nguồn, cá linh càng lớn và là thời điểm làm ăn rộn ràng nhất của nhiều người, làm nên nhịp sống đặc trưng miền Tây Nam bộ.

Mùa mưa, rừng U Minh nhuốm màu nước đỏ. Nước do thực vật phân hủy ngấm qua lớp than bùn tạo nên một hệ sinh thái đa dạng, dồi dào sản vật. Cá đồng, rau rừng cũng phong phú hơn, làm nên sinh kế mang đặc trưng riêng ở vùng đất phương Nam.

Những chiếc ghe thong thả xuôi ngược trên các kênh rạch của Đồng bằng sông Cửu Long, mang thủy sản tươi sống đến mọi nơi. Từ Châu Đốc, An Giang, Hồng Ngự, Tam Nông đến Sa Đéc, Vĩnh Long, Tiền Giang, Thành phố Hồ Chí Minh. Những chiếc ghe đục, loại phương tiện đặc biệt riêng có ở miền Tây, từ bao năm qua đã lặng lẽ nhưng hiệu quả, góp phần vào sự phát triển chung của vùng đồng bằng hiền hòa. Những chiếc ghe gắn với những hộ gia đình, và đời ghe cũng là đời mưu sinh của người dân vùng đất này, làm nên sự phong phú, độc đáo nơi châu thổ Cửu Long.

Nằm ở hạ nguồn của dòng Mekong, đồng bằng sông Cửu Long có hai dòng chảy chính là Tiền Giang, Hậu Giang cùng hàng ngàn sông rạch lớn nhỏ. Thiên nhiên không chỉ ban tặng cho nơi này nguồn phù sa sông nước dồi dào mà còn đó một sản vật vô cùng quý giá: Một loài thực vật mà mầm sống ngay từ lúc mới hình thành đã vượt lên mọi thử thách của thiên nhiên, âm thầm sinh sôi nơi hoang vắng, để rồi một ngày trở nên rạng rỡ dưới bàn tay vun đắp của con người.

Mùa nước nổi mang về một sức sống đặc biệt với người dân miền Tây Nam bộ. Cá tôm theo con nước từ thượng nguồn tràn về cùng với phù sa, là cơ hội để người dân phát triển sinh kế và tăng thêm thu nhập. Chợ cá đồng Hòa Mỹ ở huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang làm nên bức tranh sinh động trong đời sống cư dân trong mùa nước nổi. Những mẻ cá đồng tươi ngon được thương lái thu mua và phân phối đi khắp các chợ đầu mối lớn nhỏ trong vùng.

Mùa nước lên, chuyện làm ăn trên đồng của cư dân miền châu thổ sông Cửu Long lại bắt đầu rôm rả. Thích ứng linh hoạt, chủ động thay đổi phương kế mưu sinh, bà con nuôi trữ cá, cua đồng, phát triển du lịch sinh thái mùa nước nổi. Nguồn lợi thủy sản tự nhiên được khai thác theo hướng bền vững, thuận thiên.

Với người dân ĐBSCL, bông súng là loại cây phổ biến có sắc màu rực rỡ không chỉ làm đẹp cảnh quan thiên nhiên mà còn mang lại nguồn sinh kế ổn định cho nhiều người. Mùa nước tràn đồng, nhà nông miệt Lung Ngọc Hoàng tất bật với công việc đồng áng, nhịp sống mưu sinh càng trở nên không khí sôi động, làm nên mới sức sống cho cả vùng. Mời quý khán giả cùng Nhịp sống đồng bằng về với khu bảo tồn thiên nhiên thuộc xã Phương Bình, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang để cảm nhận sự quyến rũ của những cánh đồng bông súng trải dài nơi đây.

Trong xu thế hội nhập và phát triển, Đồng bằng sông Cửu Long đang là nơi đuọc nhiều sinh viên quốc tế chọn đến để học tập và nghiên cứu khoa học. Các trường Đại học trong vùng đã chú trọng công tác liên kết đào tạo với nước ngoài, nhằm tăng cường sự hiểu biết về vùng đất, con người miền Tây Nam bộ, chung tay đào tạo những công dân toàn cầu có tri thức, giàu bản sắc văn hóa, vừa là cầu nối giúp thắt chặt tình đoàn kết, hữu nghị giữa các quốc gia.