Ngó sen là một thực phẩm và vị thuốc quý, song cần biết cách ăn để tránh nhiễm sán lá ruột.
Ngó sen là bộ phận dưới gốc cây sen, một thức ăn và là vị thuốc Nam thông dụng mang tên "Liên ngẫu". Trong ngó sen có đường glucoza, canxi, photpho, sắt, vitamin C…
Tác dụng chữa bệnh của ngó sen đã được nhiều sách thuốc cổ nói đến. Theo Hải Thượng Lãn Ông, ngó sen vị ngọt, mát, tính lành, kiêm tả bổ, có tác dụng cầm huyết, thanh nhiệt, trừ phiền, giải rượu. Để chữa bệnh, người ta có thể dùng ngó sen sống hoặc nấu chín. Tuỳ theo cách chế biến công dụng của vị thuốc có khác.
Ngó sen là một thức ăn tốt nhưng phải ăn chín, tuyệt đối không được ăn sống |
Ngó sen để sống tính hàn, vị ngọt, có tác dụng thanh nhiệt, tán ứ, làm hết nôn, giải khát, giải rượu, chữa các chứng xuất huyết do nhiệt. Ngó sen chín tính ôn, vị ngọt, có tác dụng kiện tỳ, khai vị, chỉ khái, dưỡng huyết, sinh cơ, chữa vết thương lở loét lâu ngày không kín miệng. Những người yếu tỳ vị, người cao tuổi ăn ngó sen chín đều tốt.
Cách nấu cháo ngó sen cũng đơn giản: Lấy 250g ngó sen tươi, 100g gạo xay. Rửa sạch ngó sen, xắt miếng, nấu với gạo đã vo sạch, ăn lúc cháo còn nóng ngày hai lần. Món cháo này có tác dụng bổ khí ích huyết, kiện tỳ khai vị. Những người cơ thể suy yếu, ăn uống kém, dùng cháo ngó sen thường xuyên rất tốt. Phụ nữ sau khi đẻ dùng cháo này sẽ có tác dụng ích huyết, tiêu tán, ứ uất, rất có lợi cho sức khoẻ.
Ngó sen là một thức ăn tốt, nhưng phải ăn chín, tuyệt đối không được ăn sống. Do phát triển trong bùn dưới đáy nước các hồ ao, đầm, nên ngó sen dễ bị nhiễm nhiều mầm bệnh nguy hiểm. Ngoài những bệnh truyền nhiễm đường tiêu hoá, ngó sen còn là nơi trú ẩn của ấu trùng sán lá ruột, một loại sán lá ký sinh trong ruột người và một số gia súc, nhất là loài heo.
Khi nhiễm bệnh, trong giai đoạn đầu bệnh nhân chỉ bị mỏi mệt, thiếu máu nhẹ, sức khoẻ giảm sút. Khi bệnh toàn phát, bệnh nhân bị đau bụng kèm theo tiêu chảy. Phân lỏng, không có máu, nhưng nhày và có nhiều thức ăn không tiêu. Người bệnh thường đau bụng ở vùng hạ vị kèm theo tiêu chảy, có thể xảy ra những cơn đau dữ dội. Nếu người bệnh có nhiều sán và không được điều trị, bệnh sẽ ngày càng nặng, có thể bị phù nề, tràn dịch ở nhiều nội tạng và chết trong tình trạng suy kiệt.