Trong danh mục các món ngon của ẩm thực người Việt thì bao giờ cũng có sự góp mặt của những món nướng. Đặc biệt, mỗi lần nhắc đến “Cá trê nướng giầm nước mắm gừng” thì mọi người – nhất là người dân Nam bộ cảm thấy rất thân quen.
Ngày nay kiếm cá đồng đã khó, tìm bắt hay mua được những chú cá trê vàng béo càng không mấy dễ. Mặc dù có nhiều cách để làm sạch nhớt của cá trê, nào là chanh, giấm hoặc nước sôi thế nhưng tro bếp luôn là sự lựa chọn của phần lớn các bà nội trợ ở thôn quê.
Có lẽ xuất phát từ đặc điểm ăn dã chiến nhanh, gọn của người Nam bộ xưa nên từ nguyên liệu đến cách thức chế biến món ăn này không có gì gọi là cầu kỳ, xoay qua ngoảnh lại chỉ toàn cây nhà lá vườn cả. Cá làm xong chẳng phải đợi lâu bởi trước đó các bà nội trợ đã nhanh tay bỏ mớ vỏ dừa vô bếp un sẵn cho đỏ lửa, đặc biệt nhà nào ở vườn khỏi cần vỉ nướng, chịu khó rảo ra sau hè chặt nhánh trúc chẻ nẹp kẹp cá là coi như mọi thứ đã sẵn sàng.
Nướng cá trê coi vậy chứ không hề đơn giản chút nào bởi nếu ai nóng lòng để lửa còn cháy bén hay không khéo chan chẳng đều than thì vô tình làm cho cá bị chín áp kém ngon. Dưới cái nóng của bếp than hồng, chẳng mấy chốc từng chú cá đã thi nhau đưa đẩy hương thơm khắp chốn, căng mình răn nứt háo hức đợi ra lò.
Trong thời gian chờ cá vàng đều, người đứng bếp không quên công đoạn chuẩn bị chén nước mắm gừng cho đủ bộ và đặc biệt gừng được đâm lúc nào cũng đem lại hương vị nước chấm thơm ngon hơn thảy.
Chị Trần Thị Thu Nga, xã Tân Hội – Thành phố Vĩnh Long cho biết: “Cá trê này thì thường ông xã tui hay đổ dớn theo con nước đó, cá trê đồng thì ăn nó ngon hơn cá nuôi, thay vì nấu canh hay kho cũng được nhưng mà nướng ăn nó ngon hơn, cái khẩu vị thịt nó ngọt hơn, tuy hơi cực chút phải đốt than, đốt vỏ dừa nhưng mà điều đổi lại nó ngon, thường thường con tui ở Cần Thơ lâu lâu nó về tui cũng làm món này cho nó ăn, ông xã tui cũng vậy thích món này cũng thường làm dữ lắm.”
Mâm cơm gia đình dọn sẵn tuy đơn thuần chỉ là mấy con cá trê nướng kèm theo chén nước mắm gừng bên dĩa rau vườn luộc vội nhưng lại là sự kết hợp bộ ba không thể thiếu và cũng là một trong những món ngon đặc sản miền Tây mà chẳng có nơi nào bày bán. Thưởng thức món này phải chan nước mắm gừng cho ngập rồi giầm cá mới ngon, từng thớ thịt cá ngọt thơm hòa vào vị béo, giòn rụm của vây và đuôi cá, sự cộng hưởng tuyệt vời để lại nhiều dư vị quê nhà cho những người con xa xứ./.
Bích Chi