Rồng Komodo là loài thằn lằn lớn nhất trên hành tinh. Từ trước đến nay, rồng Komodo được xem là loài sinh vật tiền sử. Giờ đây, giới khoa học nhận thấy rằng có rất nhiều điều về loài thằn lằn to lớn này cần được khám phá hơn bất cứ thứ gì khác trên trái đất. Và họ đã dần khám phá được những điều mà trước đó được coi là bí mật của chúng.

Loài thằn lằn lớn nhất thế giới này đã thu hút sự quan tâm của rất nhiều người. Mỗi năm, tại vườn quốc gia Komodo thuộc quần đảo Nusa Tenggara, Indonesia có khoảng 40 ngàn lượt khách đến tham quan. Nơi ở của rồng Komodo cực kì đặc biệt. Có lẽ không nơi nào trên thế giới du khách lại được phép sánh bước cùng với loài ăn thịt hung dữ này như ở đây.

Lần đầu tiên khi được phát hiện trên đảo Komodo ở Indonesia, chúng đã được đặt tên theo tên của hòn đảo. Hiện nay, loài động vật này còn được tìm thấy ở một số hòn đảo gần đó. Những hòn đào này hiện là ngôi nhà chung của khoảng 4 ngàn con rồng Komodo.

Ngày nay, loài rồng Komodo đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhiều người, trong số đó có tiến sĩ sinh vật học người Australia, Bryan Fry – một chuyên gia hàng đầu về rắn. Trong những năm gần đây, Bryan muốn tìm hiểu cách thức săn mồi của chúng.

Rồng Komodo thường tập trung quanh những túp lều của các nhân viên kiểm lâm. Chúng tìm bóng râm để giữ thân nhiệt. Khi gặp con người, chúng tỏ ra rất tò mò, như thể muốn biết đó có phải là đồng loại hay không.

Rồng Komodo cũng như các loài thằn lằn họ hàng khác, chúng đều có phần cấu tạo xương trong cổ họng. Phần xương này có tác dụng làm rộng vùng cổ họng, giúp chúng có thể nuốt được những con mồi to lớn. Thậm chí, chúng có thể nuốt chửng con mồi với kích thước bằng khoảng 80% cơ thể của mình.

Trong xã hội loài rồng, kích cỡ to lớn đồng nghĩa với sức mạnh, nhất là khi hai con có kích thước gần bằng nhau thường xuyên giao đấu với nhau.

Trải qua nhiều năm nghiên cứu, các nhà khoa học vẫn chưa có những kết luận chính xác về sự phát triển của những con rồng to lớn này. Những gì mà chúng ta biết chỉ là một con rồng Komodo đực to lớn có thể dài đến hơn 3 m và cân nặng khoảng 100 kilogram.

Rồng Komodo thường được tìm thấy xung quanh những vũng nước, vì ở nơi ấy chúng có thể làm mát cơ thể dưới cái nóng chói chang của mặt trời. Vào mùa khô, ở đây nước trở nên cực kỳ khan hiếm nên húng phải chia sẻ những vũng nước ấy với một số loài khác như: trâu, cả heo rừng và nai. Điều này cũng tương tự như tại các khu rừng Nam Phi, lũ sư tử luôn lượn quanh các vũng nước và cá sấu thì ngâm mình trong đó chờ con mồi xuất hiện.

Rồng Komodo có khứu giác rất tinh nhạy, cái lưỡi lợi hại của chúng có thể đánh hơi được mùi trong không khí. Thậm chí chúng có thể phát hiện được mùi của con trâu cái đang mang thai. Một khi đã phát hiện ra con trâu cái ấy, chúng sẽ lần theo dấu vết và cắn vào chân con trâu, chúng kiên trì theo đuổi cho đến lúc con trâu sinh con.

Do có được thị lực tuyệt vời, rồng Komodo dễ dàng xác định được con trâu bị thương mà chúng từng gặp trước kia. Chúng có thể nhận thấy điểm yếu của con trâu và không lâu sau đó, cả một bầy rồng komodo vây quanh con trâu xấu số. Mỗi cú cắn, diễn ra thật nhanh và không cắm sâu vào thịt con mồi. Chúng cắn cho đến khi con trâu gục ngã. Bằng cách nào đó chúng đã phát triển những kỹ năng vượt trội so với các loài thằn lằn khác, trở thành sát thủ của những con mồi có kích thước to lớn hơn chúng.

Loài thằn lằn leo cây to lớn Lace Monitor có lối sống gần giống với loài rồng Komodo. Chúng ta có thể thấy mối quan hệ gần gũi giữa chúng và rồng Komodo qua một số điểm giống nhau. Cả hai đều có lớp vảy trên mình, có xương bên trong cổ và có cái lưỡi dài, cực kì nhạy cảm với mùi. Có rất nhiều quan niệm sai lầm về loài thằn lằn leo cây và rồng Komodo. Nhiều người nghĩ rằng chúng chỉ là loài động vật ăn xác thối, nhưng thực ra chúng là loài săn mồi rất hiệu quả. Bất kì loài ăn thịt thực thụ nào cũng tìm con mồi tươi sống để săn. Nhưng rồng Komodo do ăn cả những con mồi thối rữa hoặc đã chết nên chúng bị nhầm là kẻ chuyên ăn xác thối.

Ngày nay, khi quan sát lối sống của loài thằn lằn leo cây to lớn Lace Monitor, chúng ta có thể biết một phần nào đó về tổ tiên của loài rồng Komodo, chẳng hạn như chúng đã săn mồi như thế nào cách đây hàng triệu năm. Loài thằn lằn Lace Monitor có khả năng leo cây rất nhanh nhẹn. Móng vuốt dài cho phép nó bám chặt vào phần võ của cây.

Hồng Hậu