Trong nhiều thập kỷ, ngư dân Nhật Bản đã kể những câu chuyện về loài sinh vật mà họ gọi là “Karasu” hay “quạ” với màu da tối và chiếc mỏ kỳ dị. Mãi gần đây, các nhà khoa học mới tìm được bằng chứng về sự tồn tại của nó và khẳng định đó là một loài cá voi mới.

Bộ xương duy nhất của loài cá voi mới được trưng bày tại Alaska và hình mô phỏng loài này khi còn sống. Ảnh: Winnipegfreepress

Câu chuyện của các ngư dân Nhật Bản khiến nhiều người nghi hoặc suốt vài thập kỷ qua. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã phát hiện bằng chứng di truyền về loài này. Họ cho biết, từ trước đến nay chưa ai phát hiện đây là một loài mới bởi Karasu bị nhầm lẫn với cá voi có mỏ Baird – một họ hàng gần của chúng.

Phillip Morin – nhà di truyền học phân tử thuộc Trung tâm Khoa học thủy sản Tây Nam của Mỹ (NOAA) – cho rằng phát hiện này “rất có ý nghĩa”, dù có một điều chưa thể giải thích: Tại sao số người nghiên cứu cá voi rất đông đảo nhưng trước nay chưa ai phát hiện bằng chứng về sự tồn tại của Karasu.

Năm 2013, một nghiên cứu của Nhật Bản tuyên bố 3 con cá voi trôi dạt vào bờ biển nước này có thể là đại diện của một loài mới. Tuy nhiên, do kích thước mẫu của nghiên cứu quá nhỏ nên họ chỉ có thể kết luận rằng cần nghiên cứu bổ sung để xác nhận.

Theo ông Morin, sau sự kiện này đã có một sáng kiến vận động người dân từ khắp thế giới tìm kiếm thêm mẫu của loài cá voi mới. Kết quả thật bất ngờ, họ đã thu thập được một mẫu vật vốn nằm lẫn trong các hiện vật của Viện Bảo tàng Smithsonian (Mỹ) bị nhầm lẫn với loài cá voi có mỏ Baird. Morin cho biết, một nhà khoa học Nhật Bản phát hiện nó khi đến thăm bảo tàng.

Manh mối khác đã được tìm thấy tại khu trưng bày của một trường trung học ở Alaska. Hai mẫu vật khác cũng được phát hiện trong bộ sưu tập của NOAA.

Đáng kể nhất là việc tìm thấy xác một con cá voi chết tại đảo St. George, Alaska (Mỹ) thuộc bờ biển Bering vào tháng 6/2014. Đây là phát hiện vô cùng quan trọng, bởi nó cung cấp những thông tin mới về loài cá voi mới do các mẫu vật trước đó đa phần đều khá nhỏ. Nó cũng cung cấp những thông tin về chiều dài của loài vật bí ẩn này. Theo đó, con cá voi được tìm thấy đã hoàn toàn trưởng thành với chiều dài bằng khoảng 2/3 cá voi có mỏ Baird.

Ông Morin nhấn mạnh sự khác biệt giữa loài cá voi mới với các họ hàng của chúng như sọ khác lạ, mỏ ngắn hơn, vây lưng nằm ở vị trí khác biệt và có dáng vóc riêng. Nhà khoa học này cũng cho rằng loài cá mới “khá khó hiểu” và dành phần lớn thời gian ở vùng nước sâu.

“Khám phá một loài cá voi vào năm 2016 là rất thú vị; nhưng khám phá này cũng cho thấy chúng ta còn hiểu biết rất ít về thế giới tự nhiên và còn nhiều việc phải làm để thực sự hiểu những loài này” – ông Erich Hoyt – thuộc Hội Bảo tồn cá voi và cá heo Anh – cho biết.

Nghiên cứu về loài cá voi này vừa được công bố trên tạp chí khoa học Marine Mammal vào ngày 26/7.

Nguồn: Lê Mai (Khoa học phát triển )