Vùng châu thổ sông Danube ở phía đông Rumani được xem là kho báu vô giá của tự nhiên. Những năm gần đây, nơi này xuất hiện những bầy ngựa hoang.
Câu chuyện về đàn ngựa hoang vùng châu thổ sông Danube bắt đầu từ năm 1989 – thời điểm Rumani có nhiều thay đổi. Khi những nông trường đóng cửa, dân làng chỉ giữ lại vài con ngựa và thả số còn lại ra thảo nguyên. Trái với tiên đoán, những con ngựa được thả rong ấy vẫn còn sống sót, tụ họp thành đàn và trở về lối sống hoang dã. Các thế hệ con của bầy ngựa hoang này chào đời từ sự lai tạp của nhiều giống khác nhau. Giống như ngựa Mustang ở bắc Mỹ hay ngựa Brumby của Australia, loài ngựa Létéa hiện nay không thuộc dòng thuần chủng.
Đến nay, ước tính có khoảng 2.000 con ngựa đang sinh sống trong vùng châu thổ này và số lượng của chúng không ngừng tăng lên. Các nhà sinh vật học cho rằng, chúng sẽ phá hủy khu bảo tồn Létéa – hệ thống sinh thái độc nhất ở châu Âu.
Điều kiện sống của vùng châu thổ sông Danube vô cùng khắc nghiệt. Mùa hè nhiệt độ lên đến 40 độ C, còn mùa đông có khi xuống dưới âm 25 độ C. Vì thế, những con ngựa thích ở trong bóng râm do không chịu được nắng nóng. Chúng thường di chuyển vào ban đêm để tìm nước uống.
Ruồi và muỗi là mối đe dọa đối với các loài động vật nơi đây. Chúng mang nhiều mầm bệnh trong đó có ký sinh trùng gây bệnh thiếu máu, chứng bệnh thường thấy ở loài ngựa vùng châu thổ sông Danube.
Ngựa hoang thường sống theo đàn từ 10 – 30 cá thể. Mỗi nhóm như vậy là một gia đình, gồm một con cái đầu đàn và một con đực bảo vệ cùng một số con cái khác và con của chúng.
Cách phân công vai trò trong xã hội của loài ngựa cũng giống như loài người. Trong một gia đình, người vợ sẽ chăm sóc nhà cửa nuôi dạy con cái. Điều tương tự thế cũng dễ nhận thấy ở loài ngựa. Ngựa cái rất quan tâm chăm sóc con còn ngựa đực đóng vai trò là người chủ trong gia đình, chăm lo các việc đối ngoại và bảo vệ đàn.
Từ cuối năm 1989 đến nay, dân địa phương thường săn ngựa hoang về thuần hóa để kéo xe, nhằm giảm chi phí mua nhiên liệu. Ngày nay, việc tìm bắt và thuần hóa ngựa hoang không còn dễ dàng nữa.
Hồng Hậu