Vào những tháng thời tiết lạnh giá, người du mục chuyển đến những nơi trú ngụ bán kiên cố bằng đá hoặc gỗ và để bảo vệ đàn gia súc trước cái lạnh giá. Ở Mông Cổ, đất đai là tài sản chung nên không được mua bán. Mọi người đều có thể chọn một nơi thích hợp để cư ngụ và chăn nuôi gia súc. Họ cũng có thể dựng lều hay xây dựng những công trình bán kiên cố ở đó.

Cát bao phủ khoảng 3% diện tích sa mạc Gobi. Những đụn cát ở đây có thể cao đến 200m. Chúng liên tục di chuyển dưới tác động của những cơn gió đến từ vùng Tây Bắc. Người du mục sa mạc Gobi gọi chúng là những “đụn cát hát” vì gió và cát thường tạo nên những âm thanh rất vui tai.

Vùng núi Ba chị em là nguồn cung cấp nước vô hạn đối với người du mục ở sa mạc Gobi và đàn gia súc của họ. Tương truyền, có ba nhà buôn giàu có người nước ngoài đã đem lòng yêu mến ba chị em xinh đẹp ở vùng này. Họ muốn kết hôn rồi đưa các cô về đất nước của họ. Vì không muốn rời khỏi quê nhà của mình nên ba chị em đã cầu xin sự giúp đỡ của thần đất. Kết quả là họ đã được hóa thành ba ngọn núi, mãi gắn liền với đất nước Mông Cổ. Kể từ đó, ba ngọn núi được gọi là dãy núi Ba chị em.

Đối với cư dân ở sa mạc Gobi, số căn lều mà một gia đình sở hữu và độ rộng của chúng thể hiện sự sung túc của họ. Sợi dây thừng được làm bằng lông thú đặt bên dưới mái lều và những mẫu thêu trang trí được treo khắp nơi trong lều ngụ ý cầu mong sự may mắn. Giống như tổ tiên của mình, người du mục ngày nay vẫn duy trì cuộc sống đơn giản, sẵn lòng giúp đỡ và cùng nhau chia sẻ niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống. Đối với họ, Sa mạc Gobi luôn là chốn thiên đường tuyệt vời.

Thanh Trúc