Những năm qua, ngành Nông nghiệp Vĩnh long đã triển khai thực hiện chương trình "Cộng đồng sản xuất lúa bền vững" ở các địa phương và đạt được hiệu quả kha tốt. Rầy nâu, dịch bệnh được khống chế, chi phí trong sản xuất giảm, năng suất lúa được nâng lên và tăng lợi nhuận. Mặc dù qui mô và diện tích sản xuất của chương trình này chưa lớn, nhưng đó cũng là một sự khích lệ đối với bà con nông dân và ngành chủ quản cũng như mở ra cách nhìn mới trong sản xuất lúa hiện nay.

Vĩnh Long thực hiện sản xuất lúa cộng đồng. Ảnh minh họa

Những năm gần đây, ở hầu hết các vụ lúa, các huyện trong tỉnh đều được ngành Nông nghiệp Vĩnh long hỗ trợ thực hiện chương trình sản xuất lúa theo hướng cộng đồng nhằm giúp nông dân sử dụng những giống lúa chất lượng cao, đạt chuẩn cấp xác nhận và ứng dụng tổng hợp các tiến bộ kỹ thuật vào đồng ruộng. Mục đích cuối cùng của chương trình là làm giảm chi phí đầu tư và nâng cao năng suất, phẩm chất lúa. Chương trình đã tập hợp được nhiều nông hộ tham gia, tạo được sự đồng thuận tốt trong sản xuất như việc cùng nhau xuống giống tập trung, đồng loạt và thực hiện quản lý tốt dịch bệnh, bảo vệ môi trường sinh thái trên đồng ruộng….

Riêng trong vụ lúa Hè Thu 2011, Chi cục Bảo vệ thực vật đã xây dựng 7 mô hình điểm cộng đồng sản xuất lúa bền vững ở các huyện. Bên cạnh đó, các huyện còn tổ chức thực hiện nhân rộng mô hình này ở địa phương. Yêu cầu trước tiên của mô hình này là giúp bà con thay đổi thói quen sử dụng giống kém chất lượng và gieo sạ dày.

Ngành Nông nghiệp còn bố trí cán bộ kỹ thuật cùng bà con nông dân ra đồng theo dõi quá trình phát triển của cây lúa, diễn biến sâu bệnh hại trên đồng ruộng. Đồng thời, hướng dẫn nông dân cách bón phân theo bảng so màu lá lúa và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi thật cần thiết theo nguyên tắc 4 đúng. Với phương pháp vừa học – vừa thực hành, chương trình đã tạo điều kiện cho nông dân trao đổi kinh nghiệm và học tập lẫn nhau để cùng nâng cao kiến thức trong sản xuất nông nghiệp.

Tại Tam Bình, hơn một năm qua, chương trình sản xuất lúa cộng đồng đã được thực hiện rộng khắp toàn huyện với tổng diện tích bình quân mỗi vụ từ 35 – 40 ha và luôn đạt kết quả khả quan. Riêng vụ Hè Thu năm nay,  Phòng Nông nghiệp huyện đã đầu tư thực hiện chương trình trên gần 40 ha ở 3 xã Hậu lộc, Mỹ Lộc và Song Phú. Theo bà con nơi đây, chương trình này đã giúp cho người trồng lúa giảm được từ 40 – 50% lượng lúa giống gieo sạ, hạn chế ít nhất từ 2 – 3 lần phun thuốc bảo vệ thực vật và 20% phân bón hóa học. Kết quả là giá thành sản xuất lúa đã được hạ thấp.

Hiện nay, ngành Nông nghiệp Vĩnh long đã nhân rộng mô hình này ở khắp các địa phương trong tỉnh, từng bước xóa bỏ tập quán trồng lúa lạc hậu và riêng lẻ. Nhà nước và nhà khoa học đã làm tốt vai trò cầu nối gắn kết nông dân trong sản xuất. Đây cũng chính là cơ sở để tỉnh Vĩnh long thực hiện chương trình mục tiêu đến năm 2015 là có từ 80 – 85% diện tích canh tác lúa hàng hóa có chất lượng cao và đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. 

Quốc Chiến