Siêu âm, chụp nhũ ảnh giúp phát hiện sang thương vú không sờ thấy. Bộ 3 bác sĩ: khám bệnh, chẩn đoán hình ảnh, giải phẫu bệnh phối hợp xác định sang thương ác tính hay lành tính, từ đó lên kế hoạch điều trị hiệu quả, đảm bảo thẩm mỹ và chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

20 giờ tối 06/3, Hệ thống BVĐK Tâm Anh phối hợp với Đài truyền hình Việt Nam VTV8 tổ chức chương trình Tư vấn trực tuyến “Chẩn đoán và điều trị sang thương vú không sờ thấy” với sự tham gia của 3 chuyên gia, bác sĩ:

• BS Nguyễn Đỗ Thùy Giang, Trưởng khoa Ngoại Vú, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM. Bác sĩ Thùy Giang có 24 năm kinh nghiệm trong thăm khám và phẫu thuật bệnh tuyến vú.
• CKII Lê Hồng Cúc, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp, BVĐK Tâm Anh TP.HCM.
• CKII Bùi Thị Thanh Trúc, Trưởng Đơn vị Hình ảnh học Ung thư, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp, BVĐK Tâm Anh TP.HCM.

Chương trình Tư vấn trực tuyến “Chẩn đoán và điều trị sang thương vú không sờ thấy”

Chương trình đã thu hút hàng chục nghìn khán giả theo dõi. Hàng loạt câu hỏi xoay quanh các vấn đề sang thương vú không sờ thấy là gì, tại sao không sờ thấy mà biết được sang thương, chẩn đoán sang thương không sờ thấy cần các máy móc nào, điều trị ung thư vú ở BVĐK Tâm Anh có gì khác biệt… đã được các vị chuyên gia tư vấn tận tình, dễ hiểu.

Kiềng 3 chân: khám bệnh, chẩn đoán hình ảnh và giải phẫu bệnh

Tổ chức Ung thư toàn cầu – GLOBOCAN thống kê, mỗi năm Việt Nam có khoảng 21.555 ca mắc mới ung thư vú, chiếm 25,8% tổng số các loại ung thư thường gặp ở nữ giới. Ung thư vú là bệnh phổ biến ở phụ nữ nhưng nhiều chị em chỉ đi khám vú khi có triệu chứng u, tiết dịch ở vú… và thường phát hiện bệnh ở giai đoạn trễ. Hiện nay, với sự phát triển của y học, kinh nghiệm bác sĩ, trang thiết bị máy siêu âm, X-quang, MRI thế hệ mới giúp bác sĩ phát hiện ung thư vú khi chưa có dấu hiệu. Nhờ đó, việc điều trị mang lại hiệu quả cao, chị em giữ được ngực hoặc tái tạo ngực trong một cuộc mổ để tự tin, không mặc cảm.

Thạc sĩ bác sĩ Nguyễn Đỗ Thùy Giang cho biết ung thư vú đang trẻ hóa.

Thạc sĩ bác sĩ Nguyễn Đỗ Thùy Giang cho biết sang thương vú là những bất thường khác với mô vú thể hiện trên hình ảnh siêu âm, nhũ ảnh. Các sang thương này bệnh nhân và bác sĩ đều không sờ chạm thấy do nhỏ quá hoặc không tạo khối mà lan rộng. Có những sang thương nhìn thấy trên cả nhũ ảnh và siêu âm. Cũng có sang thương chỉ nhìn thấy ở 1 trong 2 phương tiện này.

Hiệp hội X quang Hoa Kỳ đánh giá và phân loại sang thương theo các mức độ từ BIRADS 1 đến BIRADS 5 với nguy cơ ác tính khác nhau. BIRADS 1, 2 lành tính; BIRADS 3 khả năng ác tính dưới 2%; BIRADS 4 nguy cơ ác tính 2% – 50%; BIRADS 5 có hơn 95% khả năng ác tính. Việc phát hiện hình thái sang thương lành hay ác tính phụ thuộc chính yếu vào kinh nghiệm của bác sĩ chẩn đoán hình ảnh và thiết bị máy móc chuyên dụng.

BS.CKII Lê Hồng Cúc chia sẻ về các phương pháp tầm soát ung thư vú ở người trẻ.

BS.CKII Lê Hồng Cúc, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp, BVĐK Tâm Anh TP.HCM, cho biết các máy siêu âm thế hệ mới có thể giúp phát hiện những sang thương rất nhỏ, trên dưới 5mm. Tín hiệu và cách phân bố mạch máu trên siêu âm doppler màu, cũng như đánh giá độ cứng trên siêu âm đàn hồi, cung cấp nhiều thông tin hơn giúp các bác sĩ siêu âm có thể đưa ra chẩn đoán chính xác hơn.

Trong tầm soát và chẩn đoán ung thư vú, tại BVĐK Tâm Anh TP.HCM, luôn có sự phối hợp giữa bộ 3 các bác sĩ lâm sàng, bác sĩ chẩn đoán hình ảnh và bác sĩ giải phẫu bệnh. Bác sĩ lâm sàng và bác sĩ chẩn đoán hình ảnh luôn trao đổi với nhau để tìm ra những bất thường và đánh giá chung về mức độ nghi ngờ của sang thương.

Cụ thể, bác sĩ khoa Ngoại Vú khám phát hiện bất thường sẽ đánh dấu điểm cần lưu ý trên vú. Tiếp nhận người bệnh, bác sĩ chẩn đoán hình ảnh ngoài khảo khát toàn bộ mô vú, sẽ rà đầu dò vào khu vực đánh dấu để đánh giá bất thường. Nhiều trường hợp, bác sĩ khoa Ngoại Vú khám không thấy u, nhưng trên siêu âm, nhũ ảnh có sang thương, lúc này bác sĩ Chẩn đoán Hình ảnh sẽ trao đổi với bác sĩ khám.

Việc tìm và đánh giá sang thương phải dựa trên nguyên tắc không chẩn đoán quá mức, không làm nặng thêm tổn thương và không bỏ sót ung thư. Trường hợp u lành nhưng nghĩ nhiều đến ác tính khiến người bệnh phải thực hiện chọc hút, sinh thiết… tốn kém chi phí. Trường hợp u ác tính nhưng bị bỏ sót khiến người bệnh mất cơ hội điều trị ở giai đoạn sớm.

Tùy vào độ tuổi, bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm, nhũ ảnh hoặc phối hợp cả hai phương tiện. Phụ nữ dưới 40 tuổi, thường chỉ dùng siêu âm để tầm soát ung thư vú. Siêu âm có ý nghĩa nhiều hơn với phụ nữ châu Á dưới 40 tuổi, có mô vú dày đặc.

Nhiều trường hợp phụ nữ từ 30 đến 39 tuổi có sang thương bất thường, nghi ngờ ác tính, bác sĩ sẽ cân nhắc bổ sung thêm hình ảnh bằng MRI hoặc nhũ ảnh. Phụ nữ sau 40 tuổi, chụp nhũ ảnh là phương tiện chủ yếu, đồng thời kết hợp với siêu âm, giúp quan sát mô vú toàn diện.

Cũng có những loại sang thương chỉ thể hiện trên 1 phương tiện hình ảnh: siêu âm hoặc nhũ ảnh hoặc MRI. Đôi khi siêu âm không thấy sang thương nhưng chụp nhũ ảnh lại phát hiện; có sang thương chụp nhũ ảnh không thể hiện nhưng lại xuất hiện trên siêu âm. Hai phương tiện này bổ sung cho nhau trong tầm soát ung thư vú. MRI là phương tiện sau cùng, khi khó đánh giá hoặc có những mô vú đặc biệt hoặc nguy cơ ung thư gia đình cao. Tùy mức độ nguy cơ của người bệnh mà bác sĩ kết hợp thêm MRI.

Dựa trên kết quả hình ảnh, bác sĩ khoa Ngoại Vú và bác sĩ chẩn đoán hình ảnh thảo luận, lấy mẫu tế bào mang giải phẫu bệnh (sinh thiết). Sau khi có kết quả từ bác sĩ Giải phẫu bệnh, bác sĩ khoa Ngoại Vú sẽ lên kế hoạch điều trị chuẩn xác.

Phương tiện tầm soát hiện đại, điều trị đa mô thức

BS.CKII Bùi Thị Thanh Trúc, Trưởng Đơn vị Hình ảnh học Ung thư, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh & Điện quang can thiệp, BVĐK Tâm Anh TP.HCM

BS.CKII Bùi Thị Thanh Trúc, Trưởng Đơn vị Hình ảnh học Ung thư, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh & Điện quang can thiệp, cho biết Trung tâm Chẩn đoán Hình anh và Điện quang can thiệp, BVĐK Tâm Anh TP.HCM có đầy đủ phương tiện hình ảnh để tầm soát ung thư vú, phát hiện sang thương nhỏ: siêu âm bình thường, siêu âm đàn hồi, siêu âm vi mạch; nhũ ảnh 2D, 3D. Trong tương lai gần, Trung tâm sẽ đưa vào sử dụng kỹ thuật nhũ ảnh có tiêm thuốc tương phản (chất cản quang) giúp dự đoán tổn thương lành hay ác tính. Kỹ thuật này có thể thay thế cho MRI vì mang nhiều lợi ích: thời gian nhanh, không gây tiếng ồn, cảm giác khó chịu, giá thành rẻ…

Có 3 loại sinh thiết xác định tế bào ác tính hay lành tính: sinh thiết kim nhỏ (FNA), sinh thiết lõi kim (CNB) và sinh thiết có hỗ trợ hút chân không (VABB). Trong đó, sinh thiết kim nhỏ và sinh thiết lõi kim thường được chỉ định trong trường hợp u có kích thước trên 10mm, các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh sẽ dựa trên hướng dẫn của siêu âm để tiếp cận khối u và lấy mẫu tế bào hoặc mô. Sinh thiết có hỗ trợ hút chân không ngoài việc giúp lấy được nhiều mẫu mô để chẩn đoán bản chất khối u, còn có thể lấy được trọn sang thương nhằm đưa ra kết quả chẩn đoán chính xác nhất cũng như điều trị triệt để (trường hợp các khối u lành tính). Phương pháp này giúp người bệnh lấy trọn u sinh thiết nhưng không để lại sẹo xấu, thậm chí không có sẹo.

Nhiều khán giả đặt câu hỏi trường hợp khám tầm soát phát hiện sang thương ác tính thì điều trị khó khăn không? Bác sĩ Nguyễn Đỗ Thùy Giang cho biết ung thư phát hiện ở giai đoạn sớm sẽ điều trị thuận lợi, đa mô thức. Người bệnh có thể phẫu thuật bảo tồn hoặc cắt toàn bộ tuyến vú và tái tạo bằng túi, vạt tự thân… vừa điều trị vừa đảm bảo thẩm mỹ, chất lượng cuộc sống. Trường hợp người bệnh trẻ, chưa lập gia đình, chưa sinh con… được tư vấn trữ trứng, mang thai.

Khoa Ngoại Vú BVĐK Tâm Anh TP.HCM chuyên điều trị bệnh tuyến vú, đặc biệt ung thư vú và tất cả tạo hình vú: đặt túi ngực, vạt da cơ lưng rộng, vạt da cơ thẳng bụng… Trong quá trình phẫu thuật ung thư, bác sĩ còn thực hiện sinh thiết hạch gác cửa giúp xác định bệnh nhân có di căn hạch hay không ngay trong cuộc mổ, hạn chế nạo hạch nách, giảm rủi ro phù tay, yếu tay.

Trong thời lượng 2 tiếng diễn ra chương trình, ngoài tư vấn những thông tin về cách phát hiện và điều trị sang thương vú không sờ thấy… các chuyên gia của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh còn trả lời các băn khoăn của khán giả về tái tạo vú, phẫu thuật bảo tồn khi sang thương ác tính. Quý khán giả nếu bỏ lỡ chương trình có thể xem lại TẠI ĐÂY hoặc liên hệ đến Hotline của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để trực tiếp đặt câu hỏi với các chuyên gia.

Nguyễn Trăm