Cơm lam là món ăn nổi tiếng ở các vùng núi, chuyên dành cho người đi rừng. Chỉ cần mang theo ít gạo, nghỉ ở đâu, chặt ống nứa, cho gạo, nước suối đổ vào, nướng trên lửa là được một bữa ngon lành. Nhưng giờ cách nấu này như đã thất truyền, ở các khu du lịch, có cách làm cơm lam nhanh, tiện nhưng cũng không kém phần thú vị.

Nếp nương Hòa Bình, hạt nhỏ, không thơm như nương Sơn La nhưng rất dẻo. Gạo ngâm qua một đêm, rồi trộn với nước dừa, cùi dừa xay nhỏ. Cho gạo đã ngâm nước dừa vào ống nứa, chỉ đổ thêm một tẹo nước thôi, rồi cho vào lò nướng.

Lò nướng hình tròn, than hoa đốt ở giữa, xếp các ống lam xung quanh và xoay đều.

Cho gạo vào ống nứa tới đâu sẽ ra thành phẩm xôi tới đó.

Nhiều nơi làm dối, cho một nửa ống gạo, còn đâu đổ nước, cơm cũng sẽ nở đầy ống lam, nhưng cơm sẽ bị nhạt, không chắc. Nút các ống lam bằng lõi ngô giúp cơm vừa thơm vừa ngọt.

Xôi đã chín.

Chẻ lớp vỏ nứa ngoài, chỉ để lại lớp mỏng để dễ tước.

Vỏ nứa tước xong sẽ còn một lớp lụa mỏng bao bên ngoài, ăn rất thơm.

Một ống lam chỉ có 5.000 đồng, mua về làm quà, nhiều người rất thích. Xôi thơm mát, lạ miệng, chấm với muối vừng, hoặc ăn với gà nướng, măng chua nữa thì tuyệt.