Bên bờ hạnh phúc

Ngày nay, hầu như ở tất cả các vụ lúa trong năm đều có bệnh đạo ôn xuất hiện. Song, vụ Đông Xuân vẫn là vụ lúa có điều kiện thuận lợi để loại bệnh này phát sinh và phát triển mạnh nhất.

Thực tế đã cho thấy, bệnh đạo ôn là một trong những đối tượng dịch hại nguy hiểm nhất trên cây lúa, hàng năm đã gây thiệt hại rất lớn cho bà con nông dân. Bởi, ngày nay, bệnh đạo ôn đã xuất hiện ở tất cả các vụ lúa trong năm, hầu hết các giống lúa đang được canh tác ở ĐBSCL đều không có khả năng kháng loại bệnh này một cách triệt để. Mặt khác, một số sai lầm trong kỹ thuật canh tác, mà đặc biệt là tập quán lạm dụng phân đạm trong quá trình sản xuất lúa của bà con nông dân, cũng là một nguyên nhân quan trọng góp phần làm cho bệnh đạo ôn phát triển mạnh.

Sự nguy hiểm của bệnh đạo ôn đối với cây lúa trước hết là do chúng xuất hiện và tấn công gây hại ở tất cả các giai đọan sinh trưởng và trên nhiều bộ phận khác nhau, như lá, đốt thân, cổ bông và cả trên hạt. Bệnh phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết có ẩm độ cao, nhiệt độ ban đêm thấp, sáng sớm có nhiều sương mù, và trên ruộng thiếu nước. Bệnh đạo ôn phát tán rất nhanh trên đồng ruộng, và khi đã xảy ra thành dịch thì sẽ gây thiệt hại rất nặng về năng suất cho cây lúa. Do vậy, bà con nông cần phải có biện pháp phòng trị, ngăn chặn bệnh kịp thời và hiệu quả, tránh để lây lan ra diện rộng.

Ảnh minh họa

 

Bệnh đạo ôn do nấm gây ra bằng cách phóng thích bào tử trong không khí. Bệnh thường tấn công và gây hại nặng ở những ruộng sử dụng giống nhiễm, ruộng gieo sạ quá dầy và bón thừa phân đạm. Trên lá, bệnh đạo ôn thường xuất hiện trên phần chóp lá, hoặc ở mép lá lúa. Ban đầu, vết bệnh chỉ là những dấu chấm kim màu xám. Sau đó phát triển lớn hơn và kéo dài ra ở 2 đầu thành hình thoi. Xung quanh vết bệnh có viền màu nâu đậm, phần giữa có màu xám tro. Về kích thước của vết bệnh, tuỳ thuộc rất nhiều vào giai đoạn lúa bị nhiễm, mức độ kháng nhiễm bệnh của giống , và các yếu to về môi trường. Song, vết bệnh điển hình bình thường có chiều dài 1-1,5 cm và chiều rộng từ 0,3- 0,5 cm.

Nếu bị nhiễm nặng lá lúa sẽ bị khô và chết, nên bà con nông dân còn thường gọi bệnh đạo ôn lá là bệnh cháy lá. Trên bông, bệnh đạo ôn thường tấn công ở cổ bông, làm cho cổ bông bị thối và bị gẫy, bà nông dân còn gọi là thối cổ gié. Ngoài ra, bệnh còn làm cản trở việc vận chuyển dinh dưỡng từ cây lúa lên để nuôi hạt, làm cho hạt lúa bị lép lửng. Nếu cổ bông bị bệnh đạo ôn tấn công nặng thì bông lúa sẽ bị lép hoàn toàn, làm giảm năng suất khi thu hoạch.

Do có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của bệnh đạo ôn, nên để đối phó với chúng có hiệu quả, bà con nông dân cần áp dụng đồng bộ nhiều biện pháp, từ khâu chọn giống, đến kỹ thuật canh tác và việc sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật. Về kỹ thuật canh tác. Hai yếu tố quan trọng hàng đầu là phải gieo sạ với mật độ vừa phải, và bón phân cân đối, không bón thừa phân đạm. Cùng với kỹ thuật canh tác, thì việc sử dụng thuốc hóa học để ngăn chặn sự phát triển của bệnh đạo ôn cũng là giải pháp không thể thiếu nhằm ngăn chặn sự phát triển của bệnh đạo ôn. Để ngăn ngừa đạo ôn lá, bà con cần thăm đồng thường xuyên, để theo dõi chặt chẽ tình hình phát triển của bệnh trên ruộng lúa nhằm có biện pháp xử lý kịp thời và hữu hiệu ngay, ngay khi bệnh mới chớm xuất hiện. Cần lưu ý, khi phun thuốc phòng trừ bệnh đạo ôn trên cây lúa phải phun đúng kỹ thuật, sao cho tất cả các bộ phận của cây lúa từ lá, thân đến bẹ lá và gốc lúa đều được tiếp xúc với thuốc.

Đối với đạo ôn cổ bông, cần phải phun ngừa ở thời điểm trước và sau trổ. Khi bệnh đã biểu hiện triệu chứng trên cổ bông thì việc phun thuốc không còn hiệu quả. Khi phun thuốc trừ bệnh đạo ôn, các nhà chuyên môn khuyến cáo bà con nông dân không nên pha trộn với các loại phân bón lá có chứa đạm, để tránh làm cho bệnh bộc phát mạnh hơn. Nói chung, bà con cần tuân thủ nghiêm túc nguyên tắc “4 đúng” trong quá trình phun thuốc trừ bệnh đạo ôn trên cây lúa.

Tóm lại, để quản lý tốt bệnh đạo ôn trên cây lúa, bà con nông dân cần áp dụng tổng hợp các biện pháp, từ kỹ thuật canh tác, như phải chọn giống tốt, gieo sạ với mật độ vừa phải, chăm sóc, bón phân cân đối, tránh bón thừa đạm, nhằm giúp cho cây lúa phát triển khoẻ… đến việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc 4 đúng. Mọi sự sai phạm đối với việc quản lý bệnh đạo ôn đều có thể ảnh hưởng xấu đến năng suất lúa, cũng như lợi nhuận của người sản xuất.

Quốc Chiến
 

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *