Nghiên cứu, sản xuất vắc-xin phòng cúm A/H1N1 tại Công ty Vắc-xin và Sinh phẩm số 1- Hà Nội

Chạy đua với thời gian

Theo PGS-TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, do quá trình sản xuất vắc-xin cúm A/H1N1 đòi hỏi thời gian dài hơn, vì thế Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo phải mất 4- 6 tháng mới sản xuất được vắc-xin. Hiện trên thế giới chưa có công ty nào sản xuất và đưa vắc-xin cúm A/H1N1 ra thị trường. Một số công ty công bố tháng 9 năm nay sẽ có vắc-xin nhưng chưa thể khẳng định về tính an toàn, tính hiệu quả và liều lượng tiêm như thế nào và bao giờ có thể thực sự sử dụng đối với con người. Nhiều công ty đã chào hàng nhưng họ cũng cho biết phải thử nghiệm lâm sàng, thực địa khá lâu.

Ông Hiển cũng cho biết với tình hình dịch đang lan nhanh ra cộng đồng, VN cần dự trữ khoảng 5 triệu liều vắc-xin để tiêm phòng cho nhóm người có nguy cơ nhiễm bệnh cao như người mắc bệnh mãn tính (bệnh tim mạch, hen, lao phổi, tiểu đường, béo phì, suy dinh dưỡng, bệnh nhân AIDS…), phụ nữ mang thai, người già và trẻ em. Theo ông Hiển, phương án xã hội hóa việc tiêm vắc-xin để những người có tiền, có nhu cầu có thể sử dụng dịch vụ này, giảm gánh nặng về nhu cầu vắc-xin của cộng đồng là cần thiết.

Trước nhu cầu tiêm vắc-xin phòng cúm A/H1N1 của khá đông người dân VN, bà Nguyễn Ngân Quyên, Giám đốc đối ngoại và pháp quy Công ty GlaxoSmithKline (GSK) VN, một trong những nhà nhập khẩu lớn các loại vắc-xin, cho biết GSK chưa thể nhập khẩu vắc-xin cúm A/H1N1 về VN bởi công ty chưa sản xuất kịp vắc-xin để đưa ra thị trường tự do. Hiện GSK đã bước vào giai đoạn cuối cùng thử nghiệm lâm sàng trên người, dự kiến trong tháng 9 sẽ xuất xưởng lô vắc-xin đầu tiên, nhưng trước mắt sẽ ưu tiên cung cấp vắc-xin phòng cúm cho các quốc gia có đặt hàng từ trước. Theo bà Quyên, VN hiện chưa có trong danh sách các đơn đặt hàng của GSK. “Tuy nhiên, GSK VN đã sẵn sàng chuẩn bị hồ sơ trình lên Bộ Y tế xin nhập khẩu vắc-xin H1N1 về VN, nếu tới đây có nguồn vắc-xin, nhưng có lẽ nhanh nhất cũng phải đến năm 2010” – bà Quyên cho biết.

Khẩn trương nghiên cứu, sản xuất vắc-xin

WHO cho rằng virus H1N1 là “không thể ngăn chặn được” do đó việc chủ động sản xuất, cung ứng vắc-xin phòng bệnh cúm cho người dân là vô cùng quan trọng và cần thiết. Tại VN, hiện đã có một số công ty, Viện Pasteur bắt tay vào nghiên cứu và sản xuất vắc-xin cúm A/H1N1.

GS-TS Nguyễn Thu Vân, Giám đốc Công ty Vắc-xin và Sinh phẩm số 1, cho biết công ty đã nhận được chủng H1N1 và đã triển khai sản xuất được giống, gồm gốc giống và giống sản xuất. Tuy nhiên, cũng phải đến năm 2011, VN mới có vắc-xin cúm A/H1N1 do trong nước sản xuất. Bởi việc sản xuất vắc-xin cần phải tuân thủ theo đúng quy trình, đặc biệt đối với những vắc-xin mới, cần qua 3 giai đoạn thử nghiệm lâm sàng với thời gian từ 1,5 – 2 năm. Cũng theo bà Vân, hiện chưa thể khẳng định là nên tiêm 1 hay 2 mũi/người, cũng như người tiêm vắc-xin có phải tiêm lại mỗi năm như vắc-xin ngừa cúm mùa hiện nay… vì còn chờ kết quả thử nghiệm. Bà Vân cho biết về cơ bản, quy trình sản xuất vắc-xin cúm A/H1N1 vẫn theo công nghệ sản xuất vắc-xin trên tế bào thận khỉ, đang áp dụng để sản xuất vắc-xin cúm A/H5N1.

Theo PGS-TS Lê Văn Hiệp, Viện trưởng Viện Vắc-xin và Sinh phẩm Nha Trang, viện đã xây dựng thành công quy trình sản xuất vắc-xin cúm A/H5N1 hấp thụ bất hoạt toàn thân virus trên trứng gà sạch có phôi đạt tiêu chuẩn khuyến cáo của WHO. Dựa trên dây chuyền công nghệ đã có sẵn, viện cũng tham gia sản xuất vắc-xin cúm A/H1N1 của VN.

Nhập khẩu vắc-xin cúm A/H1N1

Công ty Vắc-xin và Sinh phẩm số 1 cho biết đã liên lạc với Bộ Y tế để có thể tiến hành các thủ tục đăng ký, nhập khẩu vắc-xin cúm A/H1N1 nhằm kịp thời cung cấp cho người sử dụng ở VN ngay sau khi vắc-xin có mặt trên thị trường. Bởi theo cam kết của các nhà sản xuất vắc-xin lớn trên thế giới, đầu năm 2010 sẽ chính thức có vắc-xin cúm A/H1N1 thương mại trên thị trường.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trịnh Quân Huấn, Bộ Y tế sẽ tính toán việc mua vắc-xin để cung cấp phòng bệnh cho dân. Tuy nhiên, đó phải là những loại vắc-xin được WHO đánh giá hiệu quả, an toàn và khuyến cáo sử dụng. Theo tính toán ban đầu của các nhà sản xuất vắc-xin phòng cúm A/H1N1 trên thế giới, giá nhập khẩu vắc- xin này khoảng 10 USD/mũi, chưa gồm tiền công tiêm.

Theo D.Ngọc (NL Đ)