Được tách ra từ xã Vọng Thê, thị trấn Óc Eo có diện tích tự nhiên khoảng 1.200 ha. Núi Ba Thê và nhiều khu vực bảo tồn di chỉ văn hóa Óc Eo nay đã thuộc về thị trấn này. Óc Eo là một trị trấn miền núi có đông đồng bào dân tộc Khmer sinh sống, giao thông cách trở, đời sống của bà con gặp nhiều khó khăn. Những năm trở lại đây, nhiều dự án đầu tư của nhà nước, đặc biệt là về giao thông, đã làm thay đổi diện mạo của vùng đất này một cách rõ nét.

Từ đó, nhiều nghề tiểu thủ công nghiệp bắt đầu xuất hiện để giải quyết bài toán lao động ở nông thôn, trong đó có nghề sản xuất khô bong bóng cá tra, cá ba sa. Từ chỗ là phụ phẩm được tận dụng để sản xuất thức ăn chăn nuôi, bong bóng cá tra, cá ba sa nay trở thành sản phẩm xuất khẩu mang về ngoại tệ. Thị trấn Óc Eo, huyện Thoại Sơn là nơi nghề này ra đời sớm nhất.

Anh Trần Xuân Trường là người đầu tiên khởi xướng nghề này tại Óc Eo. Mỗi ngày, cơ sở của anh Trường tiêu thụ trên 4 tấn bong bóng tươi, tạo việc làm cho vài trăm lao động nông thôn và được xem là một trong những cơ sở lớn tại địa phương. Việc xây dựng kho lạnh và hệ thống xử lý nước thải, đảm bảo vệ sinh môi trường là một trong những điều kiện cần thiết khi đầu tư vào nghề này.

Sinh trưởng trong một gia đình làm nghề buôn bán cá ở vùng biển của tỉnh Thái Bình, đến khi vào Nam sinh sống, anh vấn tiếp tục với nghề. Tình cờ, anh Trường nghe bạn hàng Trung Quốc hỏi mua khô bong bóng cá tra nên anh mới tìm hiểu và nảy sinh ý nghĩ chuyển sang nghề mới. Có sẵn số vốn kha khá, năm 2002, vợ chồng anh về thị trấn Óc Eo mở cơ sở làm bong bóng cá cho đến nay. Hiện nay, tại thị trấn Óc Eo có 4 cơ sở làm nghề này, mỗi ngày tiêu thụ từ 10 – 12 tấn bong bóng cá tươi từ các nhà máy phi lê cá tra, ba sa trong khu vực, mỗi năm xuất khẩu gần 1.000 tấn bong bóng cá khô, thu về hàng triệu đôla.

Các cơ sở sản xuất khô bong bóng cá, dù lớn hay nhỏ, đều đã cải tiến quy trình kỹ thuật và mẫu mã sản phẩm như đầu tư lò sấy, mua phễu nhựa để nong bóng cá, đầu tư hệ thống xử lý nước thải, làm sân phơi hay cải thiện chỗ làm việc cho chị em..

Mặc dù nghề đang phát triển, nhưng các cơ cở sản xuất bong bóng cá ở Óc Eo đang phải cạnh tranh với một số nơi như Đồng Tháp, Châu Đốc… kéo theo việc giá bóng cá nguyên liệu tăng cao, hiện đã trên 30.000đồng/kg, cộng chi phí khác, giá thành cũng trên 40.000đồng/kg. Với chi phí như vậy, lợi nhuận không được như trước, bởi giá thành phẩm xuất khẩu không tăng, chỉ đứng ở mức 175.000 – 180.000 đồng/kg.

Cùng với sự hỗ trợ của chính quyền và ngành chức năng địa phương, hy vọng làng nghề sản xuất bong bóng cá tra cá ba sa tại thị trấn Óc Eo sẽ ngày càng phát triển hơn nữa, tiếp tục là nguồn đóng góp kim ngạch xuất khẩu của địa phương và giải quyết việc làm cho lao động nông nhàn.

Thúy Hằng