Đối với người Nhật, câu cá không hẳn là sự phô bày những kỹ năng mà là cách để họ tạm quên đi phiền muộn, căng thẳng. Hình thức câu không quan trọng mà điều quan trọng là tự họ cảm thấy thoải mái.

Nhật Bản là quốc gia có hệ thống suối, sông, hồ dày đặc, 4 bề là biển cả bao bọc nên ngay từ thời tiền sử Jomon, người xưa đã biết cách tạo ra các dụng cụ dùng để câu cá. Họ dùng sừng hươu nai và xương động vật để làm những chiếc lưỡi câu sắc nhọn. Chúng là đồ nghề đắc lực giúp người xưa có thể bắt được những loài cá quý.

Câu cá trở thành thú vui tiêu khiển được yêu thích ở Nhật

Câu cá trở thành thú vui tiêu khiển ở Nhật vào thế kỉ XVII, khởi nguồn từ tầng lớp võ sĩ đạo samurai. Khi đó, nội chiến Nhật Bản, hay còn gọi là thời kỳ chiến quốc Sengoku, kết thúc, đất nước thanh bình, các samurai không phải ra trận. Để giết thời gian nhàn rỗi, họ bắt đầu nghĩ ra nhiều trò giải trí. Câu cá là một điển hình.

Muốn câu được cá, phải có cần câu. Thế là kiểu cần câu tre chắp khúc phủ sơn mài Wazao ra đời. Wazao là vật dụng câu cá phổ biến và được ưa chuộng nhất trong giới võ sĩ, giai cấp thượng lưu lúc bấy giờ. Điểm đặc biệt của cần wazao là rất nhẹ, dẻo và cứng cáp nên nó có thể chịu được sức nặng của những con cá có trọng lượng hàng kilôgram.

Wazao là loại cần chắp khúc được kết nối từ nhiều đoạn tre ngắn

Là loại cần chắp khúc được kết nối từ nhiều đoạn tre ngắn nên Wazao rất tiện dụng, người câu cá có thể tháo rời các đoạn tre ra, bỏ vào chiếc hộp nhỏ mang theo bên mình. Tổng chiều dài của một chiếc cần Wazao đôi khi lên đến 4.5 mét, được liên kết từ 15 đoạn tre.

Một điểm đáng lưu ý nữa của cần Wazao là các khúc tre được kết nối trực tiếp với nhau mà không cần đến vòng kim loại cố định bên ngoài. Phần lõi của mắt tre đã được loại bỏ, bên trong cần câu là một đường rỗng, do đó, người ta có thể luồn dây câu vào bên trong cần thông qua chiếc lỗ nhỏ, điểm ra của dây câu là ở phần ngọn của chiếc cần.

Dây câu được làm từ chỉ tơ Ito-maki rất bền, chắc. Dây khá dài để người câu cá có thể thả mồi ra xa. Trên cần Wazao có 3 chiếc mấu dùng để cố định và điều chỉnh dây câu.

Đến thế kỉ XVIII, những tài liệu viết về dụng cụ câu cá và kỹ thuật câu ra đời. Sách hướng dẫn cách làm nhiều loại lưỡi câu và mồi câu khác nhau thích hợp để câu những loại cá khác nhau.

Dụng cụ câu cá giai đoạn này có nhiều cải tiến, chất liệu mới được ứng dụng thay thế nguyên liệu truyền thống. Điển hình nhất là dây câu – loại dây cước có độ dẻo, bền chắc và dễ điều chỉnh hơn so với dây câu ito-maki.  Câu cá không còn là trò tiêu khiển đặc thù của giới võ sĩ mà giờ đây nó đã lan rộng ra dân chúng.

Thanh Tâm