Năm 2013, mục tiêu của chính phủ là kéo giảm lạm phát còn 6 – 6,5%, thấp hơn năm trước. Trong khi đó, trong tháng 2 tức tháng Tết vừa qua, chỉ số giá tiêu dùng CPI  tăng 1,32% so với tháng trước. Như vậy, tính chung sau 2 tháng chỉ số CPI đã tăng 2,59%, gần bằng 40% mục tiêu cả năm và cao hơn tỷ lệ tăng của năm ngoái. Do vậy, cần kiên trì thực hiện mục tiêu kiểm soát giá hàng hóa sau Tết để kiềm chế lạm phát ngay từ những tháng đầu năm.

Trong tháng 2 là tháng có Tết Nguyên đán, chỉ số giá tiêu dùng, tức CPI, của cả nước tăng 1,32%. Như vậy, so với cuối năm trước, CPI 2 tháng đã tăng 2,59% và so với cùng kỳ năm trước tăng 7,02%.Tuy nhiên, so với khoảng 10 năm trở lại đây thì lạm phát riêng tháng 2 này chỉ cao hơn cùng tháng của năm 2009.

Mức tăng thấp của CPI tháng 2 phản ánh rõ hơn sức mua của dân cư vẫn chưa được phục hồi, nhất là sau đợt mua sắm cao điểm Tết Nguyên đán. Trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long, CPI tháng 2 tăng 1,16% so tháng 1 nhưng chỉ tăng 0,46% so với hồi cuối năm do CPI tháng 1 của tỉnh giảm 0,69%. Tại siêu thị Co-op Vĩnh Long, doanh số bán hàng ngày cao nhất trong dịp Tết là  3 tỷ rưỡi đồng, gấp 3 lần ngày thường nhưng chỉ tập trung vào những ngày giáp Tết.

Diễn biến giá cả của các nhóm hàng chính cho thấy, việc tăng giá chủ yếu tập trung ở những nhóm như hàng ăn và dịch vụ ăn uống, nhóm đồ uống và thuốc lá, nhóm may mặc, mũ nón, giày dép và nhóm dịch vụ khác. Đây là những nhóm hàng tăng trên 1% do tác động cao điểm mua sắm Tết. Riêng nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống có sự tăng cao đặc biệt khi tỷ lệ tăng 2,28% trong tháng 2, chiếm đến 1,25% trong mức tăng 1,32% của chỉ số chung. Sau Tết Nguyên đán, giá nhiều lọai hàng hóa trong nhóm hàng này đã bắt đầu giảm giá. Tuy vậy, giá một số hàng hóa, đặc biệt là mặt hàng thủy hải sản vẫn còn cao hơn mức giá trước Tết.

Việc tăng chỉ số giá tiêu dùng trong tháng qua có sự ảnh hưởng lớn khi các hãng vận tải được phép tăng giá vé vận chuyển hành khách lên đến 40% trong dịp Tết Nguyên đán. Chỉ số giá nhóm giao thông đóng góp vào mức tăng bình quân chung của tháng và tăng 0,81% so với tháng trước. Các nhóm hàng còn lại như dịch vụ vui chơi giải trí tăng nhẹ, thể hiện nhu cầu dịp Tết không tăng đột biến. Đây là tháng có CPI thấp thứ hai so với cùng kỳ trong 10 năm qua và cũng thấp hơn tốc độ tăng CPI bình quân của cùng kỳ trong 9 năm trước đó.

Trong tháng Tết, giá thực phẩm được dự báo tăng rất cao do rơi vào dịp Tết nhưng diễn biến thực tế cho thấy không có việc sốt giá. Giá thịt heo tại chợ hiện còn 70 – 75 ngàn đồng/ kg trong khi giá heo hơi cũng duy trì ở mức xấp xỉ 4 triệu đồng/ tạ. Riêng rau củ quả nhiều loại hiện giảm xuống  vài ngàn đồng/ kg so với hồi trước Tết. Cụ thể, rau muống từ 10 ngàn đồng/ kg giảm còn 7 ngàn đồng; củ sắn từ 12 ngàn đồng giảm còn 8 ngàn đồng, dưa leo từ 20 ngàn đồng giảm còn 10 ngàn đồng/ kg . Giá giảm, nguồn cung ứng dồi dào và sức mua giảm là nhận định chung của tiểu thương về sức mua của thị trường cuối tháng 2 và đầu tháng 3 này. 

Tuy sức mua của người dân sau Tết không cao nhưng ngay trong những ngày sau Tết một số hàng hóa dịch vụ có sự tăng giá bất hợp lý như dịch vụ giữ xe. Hay mặt hàng sữa bột thuộc diện đăng ký giá với ngành tài chính nhưng đã bắt đầu vào đợt tăng giá xấp xỉ 10%. Như sữa Ensure Gold hộp 900 gr bán tại siêu thị này được báo giá tăng gần 40 ngàn đồng/ hộp từ tháng 3 nhưng từ cuối tháng 2 đã không có hàng.

Có thể thấy bước sang năm 2013 này, mục tiêu của Chính phủ là tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô, hạn chế lạm phát theo Nghị quyết 01 về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và dự toán ngân sách nhà nước. Việc Chính phủ quyết định không tăng giá xăng dầu cuối tháng 2 vừa qua cho dù giá bán lẻ đang thấp hơn giá cơ sở  là một trong nhiều giải pháp kiềm chế lạm phát trong năm nay.

Riêng giá vàng, USD dù không nằm trong rổ hàng hoá, dịch vụ tính CPI nhưng duy trì đà ổn định từ năm 2012. Tuy nhiên, trong tuần cuối tháng 2 vừa qua, khi Ngân hàng nhà nước trực tiếp can thiệp vào việc mua bán vàng miếng thì giá vàng trong nước đã giảm mạnh, kéo giảm sự chênh lệch so với giá vàng thế giới. Trong khi đó thị trường ngoại hối giá đô-la Mỹ trong tuần cuối tháng lại tăng lên cho dù thanh khoản ngoại tệ của các ngân hàng dồi dào và nhất là trong 2 tháng qua, VN xuất siêu 1 tỷ 680 triệu đô-la Mỹ.

Song song với mục tiêu kiềm chế lạm phát từ 6 – 6,5% là đưa GDP cả nước tăng trưởng 5,5% trong năm 2013. Tuy nhiên, khi các kênh đầu tư như vàng, bất động sản kém hấp dẫn thì xu hướng gửi tiền tiết kiệm của người dân vẫn tăng. Ngược lại, tăng trưởng tín dụng gần 2 tháng qua vẫn còn âm 0,16%. Đây là một thách thức lớn trong việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng tín dụng 12% trong năm nay. Lãi suất ngân hàng hiện đã giảm nhưng thị trường đang cần nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường, nhất là mặt bằng giá thế giới trong năm nay được dự đoán là tăng, sẽ khiến cho mặt bằng giá trong nước tăng theo.

Quốc Dũng