Trong suốt chiều dài của lịch sử nhân loại, hoa được xem là hình mẫu về cái đẹp trong thế giới tự nhiên. Một trong những loài hoa đẹp nhất và được ví như nữ hoàng của các loài hoa chính là hoa hồng.
Thung lũng hoa hồng ở miền trung của đất nước Bulgaria là vùng đất trồng rất nhiều hoa hồng. Ở nơi đó, hoa hồng không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc tạo cảnh quan mà còn là một phần của lịch sử, văn hóa truyền thống và kinh tế của dân địa phương.
Lịch sử của loài hoa xinh đẹp này gắn liền với lịch sử của văn minh nhân loại. Bao thế hệ con người đều rất say mê vẻ đẹp của hoa hồng. Loài hoa kỳ diệu này mang nhiều màu sắc khác nhau. Cùng với màu hồng thường thấy nhất, cũng là màu mà loài hoa này mang tên, chúng ta còn thấy những đóa hồng màu trắng, màu đỏ tươi, màu hồng nhạt và có cả những bông hồng màu đen. Cây hồng mọc lên từ các vùng miền khác nhau mang những màu sắc và hương thơm đặc trưng của vùng đó.
Theo một số bản ghi chép cổ xưa, các cư dân Sumer ở vùng Lưỡng Hà là những người đầu tiên trồng hoa hồng. Nhiều người dùng hoa hồng trang trí các đền thờ. Loài hoa này cũng được dùng làm hình ảnh biểu trưng cho các nữ thần. Tương truyền, có một vị nữ thần xuống trần và dùng máu tươi của mình tưới lên hoa hồng khiến chúng có màu đỏ thắm làm người ta phải mê mẩn.
Khi xưa, nữ hoàng Cleopatra thường ngâm mình trong bồn tắm có nhiều cánh hoa hồng.
Những người lính của Alexander Đại đế đã mang hoa hồng từ vùng Kas-bar của bán đảo Ba Tư đến vùng Thrace thuộc miền Đông Nam châu Âu để trồng. Tuy nhiên, thời tiết ở Thrace không thích hợp cho hoa hồng sinh trưởng. Đi xa hơn về phía Bắc có một nơi có điều kiện đất đai và thời tiết rất lý tưởng đối với cây hoa hồng. Người ta đã trồng loài cây này thật nhiều ở đó. Chúng sinh trưởng mạnh mẽ và được lai tạo ngày càng đa dạng. Người ta gọi nơi đó là Thung lũng hoa hồng thuộc đất nước Bulgaria. Dù đó là vùng đất nổi tiếng, nhưng bạn khó có thể tìm được cái tên Thung lũng hoa hồng trên các bản đồ. Thung lũng này rộng 70 kilomet nằm giữa 2 dãy núi Balkan và Sredna Gora. Ở độ cao khoảng từ 300 đến 700 met, nơi đây chủ yếu là đất đỏ và cát. Điều kiện tự nhiên của vùng này rất phù hợp cho sự sinh trưởng của cây hoa hồng. Phía Bắc có dãy núi làm bức bình phong che chắn các luồng gió lạnh , phía Nam đón luồng khí hậu ấm áp từ Địa Trung Hải luồn theo khe núi thổi vào. Các dòng sông đưa nước chảy khắp thung lũng, đảm bảo đủ nguồn nước để hoa hồng sinh sôi. Hoa hồng ở đây vừa to vừa tươi màu.
Thời tiết ở Thung lũng hoa hồng rất ôn hòa. Sương mù ít khi xuất hiện. Lượng mưa hàng năm vừa phải cung cấp đủ nước và hơi ẩm cho cây. Mùa hoa nở rộ là vào tháng 3 khi nhiệt độ không khí hạ xuống còn 5 độ C. Đêm lạnh và ngày ấm áp, thiên nhiên đã hỗ trợ rất nhiều cho sự sinh trưởng của cây hoa hồng.
Cho dù ở những nơi khác trên khắp đất nước Bujgary có nhiều nắng như thế nào chăng nữa, Thung lũng hoa hồng chỉ đón nhiều nắng từ sau tháng 5. Nếu có quá nhiều nắng, cánh hoa hồng mong manh dễ bị héo úa. Điều kiện thời tiết độc đáo nơi đây bảo vệ tốt cho cánh hoa và hương thơm của hoa hồng. Nhờ sự chăm sóc chu đáo của con người, cây hoa luôn phát triển tươi tốt, sinh sôi nhiều bông hoa rực rỡ.
Thành phố Kazanluk được ví như trung tâm của Thung lũng hoa hồng và cũng là trung tâm của các hoạt động buôn bán hoa hồng cùng các sản phẩm được chế biến từ chúng.
Với dân số khoảng 80 ngàn người, thành phố Kazanluk tọa lạc ngay miền Trung của đất nước Bungaria và cách thành phố Sofia 200 ki lo met về hướng Đông. Nơi đây có cảnh quan xinh đẹp nhờ sự hòa hợp giữa dãy núi Balkan và vùng thung lũng có đất đai trù phú.
Tinh dầu hoa hồng
Vào năm 1903, cư dân thành phố Kanzaluk tổ chức một lễ hội rất long trọng nhằm tôn vinh vẻ đẹp của hoa hồng. Sự kiện văn hóa này vẫn được lưu truyền cho đến ngày nay.
Vào thời điểm giao hòa giữa mùa xuân và mùa hạ, đất nước Bulgaria khoác trên mình chiếc áo rực rỡ sắc hoa. Khi bầu không khí tràn đầy hương thơm của hoa, thấm cả vào hồn người, người ta tổ chức lễ hội hoa hồng với nhiều hoạt động sôi nổi trong đó có màn biểu diễn của các nhóm múa, cuộc diễu hành trên đường phố và cuộc thi hái hoa trên đồng. Người dân địa phương sẽ mặc trang phục truyền thống, nhảy múa cùng với khách du lịch ngay tại các vườn hồng. Dịp này, du khách cũng có dịp thưởng thức nhiều món đặc sản của địa phương. Khách du lịch tới đây sẽ được tìm hiểu về mùa thu hoạch hoa hồng – mùa thu hoạch lãng mạn nhất trong năm.
Nổi bật nhất trong lễ hội này là cuộc thi sắc đẹp nhằm chọn ra Nữ hoàng Hoa Hồng. Các cô gái trông thật xinh với những bộ trang phục được thiết kế mang màu hồng đặc trưng của loài hoa này. Họ trông như những bông hoa thật rực rỡ.
Lễ hội hoa hồng ở Kazanluk thường diễn ra trong tuần đầu tiên của tháng 6 hàng năm nhằm tôn vinh nghề trồng hoa. Và nó trở thành sự kiện thu hút du khách đến thăm xứ sở hoa hồng Bungaria.
Lễ hội còn là dịp để con người thể hiện sự trân trọng đối với những người nông dân đã vất vả trồng cây hoa hồng và cùng chia sẻ lòng yêu mến loài hoa này với bạn bè ở các nước khác. Và trên tất cả, lễ hội là dịp để mọi người từ khắp nơi trên thế giới quy tụ về đây làm quen và kết bạn với nhau.
Trong tòa nhà lâu đời của Trung tâm nghiên cứu Hoa Hồng ở thành phố Kazanluk là viện bảo tàng duy nhất trên thế giới được lập nên nhằm tôn vinh hoa hồng. Được thành lập vào năm 1907, trung tâm này chuyên nghiên cứu các vấn đề quanh cây hoa hồng chẳng hạn như cách chiết xuất chất dầu có trong cánh hoa để làm nguyên liệu chế biến nước hoa.
Ở đây cũng trưng bày nhiều mẫu vật và một số bức ảnh liên quan đến việc trồng trọt, thu hái hoa và sinh hoạt hàng ngày của người dân địa phương.
Hoa hồng là loài hoa biểu trưng của đất nước Bungaria. Viện bảo tàng Hoa Hồng vốn là thành viên của Viện bảo tàng Lịch Sử Iskra ở Kazanluk. Vào năm 1967, người ta lập một phòng trưng bày nhỏ bên trong viện bảo tàng lịch sử nhằm tôn vinh việc trồng và chăm sóc hoa của người dân nơi đây. Năm 1969, phòng trưng bày được tách ra thành viện bảo tàng độc lập. Ngày nay, Viện bảo tàng Hoa Hồng trưng bày hơn 15 ngàn mẫu vật có liên quan đến nghề trồng hoa hồng cùng các sản phẩm được chế biến từ loài hoa này ở Bungaria. Đến đây, du khách được ngắm nhiều bức ảnh và xem nhiều tài liệu về sự phát triển của ngành trồng hoa hồng, ngắm các dụng cụ làm vườn, cảm nhận mùi thơm đa dạng của các loại tinh dầu hoa hồng.
Gần khu vực trưng bày có nhiều ngôi nhà tái hiện cuộc sống của những người trồng hoa hồng thuở trước. Bước vào những ngôi nhà như thế, du khách có thể dễ dàng hình dung về cuộc sống của người dân địa phương vào các thế kỷ 18, 19.
Lễ hội hoa hồng hàng năm ở Thung lũng hoa hồng thu hút nhiều người tham gia với những màn trình diễn rất đặc sắc. Tham gia lễ hội này là cơ hội để mọi người đến gần hơn với đất nước được mệnh danh là xứ sở của hoa hồng.
Thanh Trúc