Theo tập quán canh tác, sau khi nước lũ rút bà con nông dân ở Bình Tân làm đất, chuẩn bị xuống giống vụ màu Đông Xuân. Cây khoai lang vẫn là chủng loại màu có diện tích trồng lớn nhất.

          Nếu như trước khi đa phần diện tích khoai lang được luân canh sau khi đã thu hoạch xong lúa Đông Xuân, thì hiện nay cơ cấu mùa vụ đã có sự điều chỉnh. Thay vì trồng lúa, nhiều nơi bà con tiến hành trồng khoai ngay trong vụ Đông Xuân. Ngoài thu nhập từ bán cũ, vụ khoai này còn có mục đích nhân giống, chuẩn bị cho vụ khoai chính trong năm, sẽ được tập trung xuống giống sau tết nguyên đán. Hiện trên địa bàn huyện Bình Tân đã xuống giống hơn 1.400 ha khoai lang sớm. Nếu so với cùng kỳ năm trước thì diễn biến ở vụ khoai mới năm 2012-2013 có nhiều điểm khác biệt.

          Một diễn biến rất đáng chú ý là giá khoai lang tím Nhật vẫn được duy trì ở mức thấp suốt gần 6 tháng qua. Hiện chỉ dao động ở mức 250 ngàn đồng/tạ (60kg), tương đương 1/3 so với thời điểm cách dây 01 năm. Đặc biệt những rẫy khoai đã neo qua 5 tháng thì giá cả còn thấp hơn nhiều, do chất lượng củ và màu sắc vỏ khoai không đáp ứng tiêu chuẩn xuất sang Trung Quốc. Hiện Bình Tân chỉ còn khoảng 65 ha khoai lang nghịch vụ đang trong giai đoạn thu hoạch.

          Diễn biến của tình hình giá cả hiện tại có tác động rất lớn đến diện tích xuống giống khoai lang ở các địa phương. Tại các xã chuyên canh khoai tập trung như Thành Đông, Tân Thành, Thành Trung diện tích trồng khoai lang đã có xu hướng giảm so với cùng thời điểm năm 2011.

          Ngoài diện tích thì chủng loại khoai được trồng trên đồng cũng có sự thay đổi. Tại thời điểm này trong năm 2011 thì hầu như trên đồng chỉ có cây khoai lang tím Nhật. Nhưng do giá loại khoai này đang ở mức thấp, cùng với sự xuất hiện của loài sâu hại mới, nên các giống khoai lang vốn có truyền thống lâu đời ở vùng đất này, như khoai trắng, khoai đỏ, khoai cao sản cũng được xuống giống với diện tích khá. Giá dây giống của các loại khoai này đang rất cao, do nguồn cung tại chỗ và từ các vùng trồng khoai khác không đáp ứng nhu cầu của bà con nông dân.

          Ngoài giá dây giống, các chi phí đầu tư ban đầu khác, như lên luống, chi phí trồng đều giảm hơn so với cùng kỳ năm trước. Vào thời điểm này năm 2011, giá khoai lang tím Nhật quá hấp, cho nên đa phần bà con không quan tâm nhiều đến chi phí đầu tư ban đầu. Thêm vào đó, do có nhiều diện tích xuống giống cùng lúc, nên đã xảy ra tình trạng khan hiếm nhân công lao động. Nhiều diện tích đã cày xới, đặt dây giống, nhưng không có nhân công nên công cuốc đất lên luống, công trồng được nâng lên rất cao. Đến vụ khoai sớm này thì các khoản chi phí tăng vọt trên đã trở về mức bình thường như nhiều năm trước đó.

          Ngoài vấn đề thị trường, trong năm 2012 tại Bình Tân đã có rất nhiều diện tích bị sụt giảm năng suất, thậm chí mất trắng do loài “sâu lạ”. Tuy vậy, đến thời điểm này thì công tác định danh từ đó đưa ra quy trình quản lý loài sâu này vẫn chưa mang lại kết quả cụ thể. Bà con nông dân đang rất cần giải pháp từ ngành chức năng, để bảo vệ an toàn cho vụ khoai mới trước loài “sâu lạ” này.

          Với những diễn biến của thị trường và tình hình dịch hại trong năm qua, vụ khoai sớm 2012-2013 tại huyện Bình Tân đã có sự điều chỉnh diện tích và chủng loại giống khoai so với năm trước. Tuy mới bắt đầu vụ mùa mới, nhưng đã có rất nhiều bài học được bà con nông dân rút ra sau những thăng trầm với cây khoai lang tím Nhật trong năm 2012./

          Trung Hiếu