Bệnh cúm gia cầm (H5N1) là một loại dịch bệnh nguy hiểm, không chỉ làm chết gia cầm hàng loạt; mà còn gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con người;  đặc biệt là tỷ lệ tử vong của bệnh này rất cao. Thời gian gần đây, bệnh cúm gia cầm lại tái phát ở một số tỉnh thành trong nước và đang có nguy cơ lan rộng. Do vậy , cần phải có những biện pháp ngăn chặn và phòng ngừa kịp thời, không để dịch bệnh này đe dọa chăn nuôi gia cầm vốn đang gặp nhiều khó khăn trên thị trường hiện nay.

          Gần đây , bệnh cúm H5N1 trên gia cầm đã tái phát trở lại, khiến cho nhiều hộ chăn nuôi và người dân hết sức lo lắng. Theo đánh giá của ngành chức năng, khả năng lay lan của bệnh cúm H5N1  có thể xảy ra thành dịch trên diện rộng, do thời tiết hiện khá thuận lợi cho virus phát triển , cùng với sự sự chủ quan, lơ là của không ít người dân.

         Tại tỉnh Vĩnh Long , từ cuối năm 2011 đầu năm 2012, số lượng gia cầm nuôi trong tỉnh tăng mạnh, tổng đàn đã lên  đến 5 triệu con,  chưa kể số vịt chạy đồng từ các tỉnh khác đến . Phần lớn số gia cầm này được chăn nuôi  ở qui mô nhỏ lẻ, hộ gia đình. Hiện nay trên địa bàn  tỉnh, tuy bệnh cúm H5N1 trên gia cầm đang trong tầm kiểm soát ; nhưng theo ngành nông nghiệp thì  mầm bệnh vẫn  lưu cữu trong môi trường và ngay trên vật nuôi. Vì thế  nguy cơ dịch bệnh  có thể xảy ra  bất cứ lúc nào, nếu như  ý thức của người dân chưa tốt và công tác phòng ngừa không được thực hiện đúng mức.

           Các nhà chuyên môn cho biết, bệnh cúm H5N1 đang xuất hiện có vi-rút độc lực mạnh,  có tính biến dạng và có thể kết hợp với  các loại  vi-rút  khác sinh ra đại dịch . Bệnh cúm H5N1 lây qua 2 đường hô hấp và tiêu hóa; khi xâm nhập vào gia cầm, vi-rút nhân lên rất nhanh và xuất  hiện rất nhiều trong tuyến nước bọt , dịch tiết đường hô hấp và phân. Cho nên khi gia cầm bị  bệnh, thải  các chất này ra bên ngoài sẽ truyền bệnh sang con vật khác , vì thế bệnh lây lan rất nhanh, c chỉ cần  một vài con gia cầm  bị mắc bệnh, thì  đàn  gia cầm sẽ mau chóng bị  lây truyền bệnh. 

         Hiện chăn nuôi gia cầm đang phát triển mạnh, nhất là thủy cầm như ngan , vịt đang được nông dân nuôi nhiều.  Mặc khác chủng vi-rút trên gia cầm đã biến đổi, kháng vacxin ; nên nguy cơ bộc phát  dịch bệnh là rất lớn , nếu như  không có biện pháp ngăn ngừa tốt . Đáng cảnh báo là vi-rút này còn tồn tại lưu cữu trên đàn thủy cầm, nhưng lại không biểu hiện bệnh ra bên ngoài; cho nên khi con vật phát bệnh thì chết  rất nhanh.

          Theo đánh gía của ngành chức năng, từ nay đến cuối năm khả năng tái phát và lây lan của bệnh cúm H5N1 có thể xảy ra trên diện rộng ; do vậy việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn dịch bệnh nguy hiểm này bộc phát là vấn đề cần được quan tâm hàng đầu , nhằm bảo vệ đàn gia cầm phát triển  an toàn.

         Một vấn đề khác cần quan tâm là việc mua bán  gia cầm và tiêu dùng thịt gia cầm của người dân còn rất chủ quan, lơ là trước dịch bệnh . Số người mua gia cầm không qua kiểm dịch  đem về làm thực phẩm vẫn còn phổ biến. Hiện gia cầm sống chưa có sự kiểm tra về vệ sinh an toàn thực phẩm của ngành chức năng vẫn thường được bày bán trôi nổi  ở các chợ, nhất là ở vùng thôn quê; thậm chí  có nơi  còn buôn bán chung  với  các hàng thịt tươi sống khác,  gần các quán ăn uống  và khu dân cư . Thực tế này đã làm cho việc kiểm soát , quản lý dịch bệnh trên đàn gia cầm ở các địa phương gặp không ít khó khăn.

         Trước tình hình dịch cúm gia cầm tái phát trở lại bất cứ lúc nào khi có điều kiện thuận lợi, thì  công tác giám sát , theo dõi sự phát triển của bệnh cúm H5N1 trên gia cầm đòi hỏi  phải được quan tâm đúng mức và thực hiện thường xuyên , để chủ động phòng chống dịch bệnh. Hiện nay bệnh cúm H5N1 trên gia cầm chưa có thuốc đặc trị , cho nên chỉ thực hiện công tác phòng bệnh là chính. Trong đó , cần thực hiện tốt công tác tiêm phòng vacxin H5N1 cho đàn gia cầm đang nuôi và chủng ngừa đầy đủ các bệnh nguy hiểm khác trên gà vịt . Bên cạnh còn phải vệ sinh khu vực nuôi , thực hiện chăn nuôi an toàn sinh học và tiêu độc sát trùng chuồng trại thường xuyên.

         Trước nguy cơ dịch cúm gia cầm H5N1 tái phát và lan rộng đe dọa đến đàn gia cầm đang nuôi và tính mạng con người ; các địa phương không nên chủ quan, mà cần tăng cường ngay các biện pháp phòng chống. Không chỉ  với dịch cúm gia cầm mà cần đối phó tất cả các bệnh  khác trên vật nuôi  có liên quan như tụ huyết trùng, dịch tả … Tăng cường công tác tuyên truyền về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng chống đến người chăn nuôi và người tiêu dùng . Riêng đối với người chăn nuôi  phải có trách nhiệm tiêm phòng đủ liều trên đàn vật nuôi của mình . Khi phát hiện có dấu hiệu dịch bệnh xảy ra, gia cầm bị bệnh và chết hàng loạt thì phải báo ngay với cơ quan thú y địa phương  để kịp thời ngăn chặn , dập dịch ngay không  để phát tán ra diện rộng. 

         Hiện trên cả nước, nhất là ở các tỉnh thành ở  vùng ĐBSCL, trong đó có  Vĩnh Long,  do số lượng chăn nuôi gia cầm khá lớn,  nên nguy cơ tái phát bệnh cúm H5N1 là rất cao. Do đó các địa phương cần phải đẩy mạnh hơn nữa công tác phòng chống cúm gia cầm hiệu quả, không chủ quan với dịch bệnh nguy hiểm này , bởi nếu dịch cúm gia cầm bùng phát trên diện rộng thì không chỉ bị thiệt hại về kinh tế, ngành chăn nuôi  bị  trì trệ;  mà dịch bệnh còn gây ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng của người dân. Ngoài ra , nếu không áp dụng ngay các biện pháp quyết liệt phòng chống, để cho dịch cúm gia cầm bùng phát mạnh,  thì lúc đó sẽ rất khó khăn để dập  tắt và ngăn ngừa dịch bệnh.                

          Quốc Chiến