Theo thống kê của các hãng bảo hiểm y tế ở châu Âu, lạnh chân là vấn đề thường gặp ở nhiều người, thậm chí còn rất trẻ, trong đó số bệnh nhân nữ cao gấp đôi bệnh nhân nam. Tuy nhiên, rất ít khi thầy thuốc lưu tâm đến chuyện này, phần do người bệnh thường gõ cửa vì lý do khác, phần do thầy thuốc dễ tập trung vào chuyện phức tạp khác, thay vì thắc mắc tại sao bàn chân người bệnh lạnh ngắt dù ngoài trời nóng bức. Ngay cả nhiều phụ nữ cũng xem thường triệu chứng này vì bệnh tuy có gây khó chịu nhưng trước mắt không nghiêm trọng.

Chân không vô cớ mà lạnh

Lạnh chân là dấu hiệu cho thấy tình trạng giảm thiểu tuần hoàn ngoại vi ở bàn chân, đặc biệt ở lòng bàn chân, nơi vừa dễ cảm nhận kích ứng từ môi trường bên ngoài, vừa dễ thiếu máu vì chịu áp lực của sức nặng cơ thể, chứ không chỉ có ý nghĩa bệnh lý cục bộ và đơn giản như quan điểm hời hợt của nhiều người. Trên thực tế bao giờ cũng có mối liên hệ mật thiết giữa triệu chứng lạnh chân và nhiều bệnh lý khác như huyết áp thấp, rối loạn tiêu hóa, viêm tĩnh mạch, bội nhiễm trên đường tiết niệu, dị ứng… Nói cách khác, lạnh chân là dấu hiệu phản ánh gián tiếp của tình trạng sức đề kháng đã giảm sút ở mức độ đáng ngại.

Chân càng lạnh người càng yếu

Nếu thầy thuốc Đông y xem lòng bàn chân là nơi tập trung nhiều vùng phản xạ đa năng thì thầy thuốc Tây y cũng đồng ý là kích ứng ghi nhận từ lòng bàn chân có tác dụng đòn bẩy cho nhiều phản ứng nội tiết và thần kinh. Người ta đã chứng minh là chỉ cần lòng bàn chân bị lạnh trong vòng nửa giờ thì nhiệt độ trong vùng hầu họng giảm mất hai độ bách phân, đi kèm với tình trạng thiếu dưỡng khí trong vùng thanh quản do hiện tượng co mạch cục bộ. Đó là điều kiện thuận lợi để nhiều loại siêu vi, vi khuẩn, nấm mốc… có cơ hội phát triển. Vì thế, không khó hiểu khi quý cô phải ngồi bó gối suốt buổi trong văn phòng máy lạnh, hay người nông dân phải dầm chân nhiều giờ trong nước, là đối tượng dễ bị viêm họng, viêm xoang.

Đừng xem thường chuyện nhỏ!

Chuyện rõ ràng là nhỏ nhưng dễ hóa to là vì nhiều người quên áp dụng một số biện pháp tương đối đơn giản, như:

– Thay vớ ẩm ướt thay vì chịu trận cho đến hết ngày.

– Thỉnh thoảng xoa bóp bàn chân, đặc biệt là 1/3 trước của lòng bàn chân và các đầu ngón chân, ngay khi có cảm giác ớn lạnh càng tốt.

– Tập đứng trên mười đầu ngón chân trong giờ nghỉ giải lao. Không cần lâu hơn một phút. Đừng thái quá vì chân vẫn lạnh lại thêm vọp bẻ!

– Ngâm chân trong nước ấm 10 phút mỗi tối, ngay sau giờ làm việc càng tốt.

– Thoa dầu khuynh diệp, bạc hà, tràm… loại nào cũng được trên lòng và lưng bàn chân rồi dùng máy sấy tóc hay đèn hồng ngoại hơ ấm cho dầu thấm qua da.

– Tăng các gia vị có tác dụng thông mạch theo câu vè “Nói hành, nói tỏi, văn nghệ, văn gừng” trong khẩu phần thường ngày.