Tính đến thời điểm này, Vĩnh Long đã thu hoạch hơn 2/3 trong tổng số trên 60 ngàn ha lúa Hè Thu 2012.  Theo lịch thời vụ thì ngay sau khi thu hoạch lúa Hè Thu, bà con nông dân ở Vĩnh Long sẽ chuẩn bị xuống giống vụ lúa Thu Đông 2012.

Nếu so với cùng kỳ nhiều năm thì tình hình thời tiết, áp lực dịch hại đang khá thuận lợi để bà con nông dân bắt tay vào sản xuất vụ lúa thứ 3 trong năm này. Tuy vậy, qua thực tế nhiều năm cho thấy đây là vụ mùa sẽ diễn ra trong nhiều điều kiện bất lợi, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng lúa gạo. Vì vậy, để đảm bảo hiệu quả canh tác, bà con nông dân cần phải có sự chuẩn bị chu đáo ngay từ đầu vụ. 

Thống kê sơ bộ của ngành nông nghiệp tỉnh thì năng suất bình quân ở những diện tích lúa Hè-Thu đã thu hoạch 6,2 tấn/ha. Tuy năng suất khá cao, nhưng niềm vui trúng mùa của bà con nông dân không trọn vẹn. Giá cả thấp và tình hình tiêu thụ đang gặp nhiều khó khăn, nên lợi nhuận trong vụ Hè Thu năm nay đã bị sụt giảm đến hơn 50% so với cùng kỳ năm trước. 

Có thể nói, diễn biến của tình hình giá cả lúa gạo trên thị trường hiện là vấn đề đáng chú ý nhất trong bối cảnh bà con nông dân ở Vĩnh Long bắt tay vào sản xuất vụ Thu Đông 2012. Bởi, thực trạng này sẽ có tác động rất lớn đến việc lựa chọn phương án canh tác của bà con.

Cụ thể như trong vấn đề lựa chọn giống lúa. Theo kế hoạch của ngành nông nghiệp Vĩnh Long thì trong vụ Thu Đông cần hạn chế sản xuất các giống lúa có phẩm cấp thấp như IR50404, khống chế với tỷ lệ dưới 10% trong cơ cấu giống trên địa bàn tỉnh. Thay vào đó, khuyến cáo bà con nông dân nên sử dụng các giống lúa có phẩm cấp tốt hơn, như OM5451, OM6976, OM 4900 …. Tuy vậy, hiện độ chênh lệch giữa giá cả của giống lúa IR 50404 với các giống lúa này không đáng kể. Thậm chí thương lái còn thu mua mạnh hơn những giống lúa khác. Vì vậy, nhiều nông hộ đã quay trở lại sử dụng giống IR 50404. Bởi đây là giống lúa họ đã quen canh tác từ khá lâu.

Một vấn đề khác cũng cần được chú ý trong điều kiện sản xuất vụ Thu Đông là khâu làm đất, vệ sinh đồng ruộng trước khi xuống giống.

Do thời gian xuống giống khá cập rập nên ngành nông nghiệp tỉnh khuyến cáo, sau khi thu hoạch vụ Hè Thu bà con nông dân nên vệ sinh đồng ruộng, cày xới chôn vùi rơm rạ để cắt đứt cầu nối của các loài dịch hại có thể lây lan sang vụ Thu Đông. Đặc biệt là triệt để không nên dưỡng chét. Qua ghi nhận thực tế thì tình hình thời tiết ở giai đoạn thu hoạch lúa Hè Thu khá thuận lợi nên khâu xử lý rơm rạ, cày xới được đa số bà con nông dân thực hiện khá tốt. 

Chủ động đối phó với các loài dịch hại cũng là một yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả sản xuất vụ Thu Đông năm nay. Trên cơ sở khung lịch thời vụ xuống giống và lịch dự báo rầy nâu di trú, tùy theo điều kiện thực tế mà các địa phương cần xác định thời điểm xuống giống thích hợp. Với quan điểm chung là gieo sạ đồng loạt, tập trung, né rầy và phải  xuống giống dứt điểm vào trung tuần tháng 7 dương lịch.

 Ngoài rầy nâu, bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá thì bà con nông dân cần chú ý một số đối tượng dịch hại khác như ốc bươu vàng, sâu cuốn lá, chuột, bệnh cháy lá, đốm vằn … là các đối tượng có thể phát triển mạnh trong điều kiện vụ Thu Đông.         

Theo kế hoạch, vụ Thu-Đông 2012 tỉnh Vĩnh Long sẽ xuống giống khoảng 52 ngàn ha. Do nhuần 2 tháng 4 âm lịch nên thời vụ xuống giống lúa Thu Đông ở tập trung vào 02 đợt chính. Đợt thứ nhất tập trung trong tháng 6 dự kiến sẽ xuống giống khoảng 40.000ha. Đợt thứ 2 sẽ diễn ra từ ngày 10/7 – 20/7, xung quanh con nước 25/5AL, sẽ xuống giống dứt điểm các diện tích còn lại.

Trong bối cảnh giá cả và thị trường lúa gạo vẫn chưa có chuyển biến tích cực thì vấn đề tiết giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, đồng thời vẫn đảm bảo được năng suất, chất lượng lúa gạo sẽ là giải pháp hiệu quả nhất nếu muốn có được một vụ mùa thắng lợi. Để làm tốt, bà con nông dân cần tuân thủ chặt chẽ những khuyến cáo của ngành chức năng ở vụ lúa được dự báo là sẽ diễn ra trong điều kiện có nhiều bất lợi này./

Trung Hiếu