Kính viễn vọng E-ELT

Nằm trên một ngọn đồi ở sa mạc Atacama, phía Bắc Chile, cách mặt biển 2.600 m là đài quan sát Paranal. Kính viễn vọng cực lớn của Châu Âu, gọi tắt là E-ELT, sẽ được đặt tại đây. Các nhà thiên văn học trên thế giới gọi E-ELT là cửa ngõ đi vào vũ trụ.

Đài quan sát Paranal do Tổ chức Nghiên cứu thiên văn của châu Âu tại bán cầu Nam (ESO) vận hành. ESO nổi tiếng với những kính thiên văn hiện đại bậc nhất thế giới như kính thiên văn công nghệ mới (NTT), kính thiên văn rất lớn (VLT), kính thiên văn giao thoa rất lớn (VLTI). Giờ đây, ESO lại tiếp tục bổ sung vào bộ sưu tập ấn tượng của mình bằng E-ELT.

E-ELT sẽ là kính viễn vọng quang học/gần hồng ngoại lớn nhất thế giới, được ESO mệnh danh là “con mắt lớn nhất thế giới trên bầu trời”. Nó có độ nhạy với ánh sáng nhìn thấy và ánh sáng hồng ngoại gấp hàng chục lần so với bất kỳ kính cùng loại nào trước đây, và được thiết kế để giúp các nhà thiên văn nhìn về những thiên hà hồi 14 tỉ năm trước.

Ông Massimo Tarenghi, Đại diện của ESO ở Chile, cho biết: "E-ELT sẽ có kính chính và kính phụ với đường kính tương ứng là 40 m và 7 m. Do đó, lần đầu tiên, chúng tôi có thể khám phá toàn thể vũ trụ".

Bản thiết kế căn bản được hoàn tất vào năm 2006. ESO hy vọng E-ELT sẽ đi vào vận hành vào đầu thập niên tới. Dự án chế tạo E-ELT sẽ tiêu tốn khoảng 1 tỉ euro, tương đương 1,2 tỉ đôla Mỹ.

Kính thiên văn rất lớn VLT và đài quan sát Paranal hiện đang ở tuyến đầu của ngành thiên văn học hiện đại. Các nhà thiên văn học hy vọng sẽ đạt được những thành tựu vượt bậc với kỹ thuật mới của E-ELT. Trong tương lai không xa, họ sẽ tiến một bước gần hơn đến việc trả lời được một trong những câu hỏi căn cơ nhất của nhân loại: liệu chúng ta có đơn độc trong vũ trụ hay không? Để tìm câu trả lời, họ sẽ tìm kiếm những hành tinh tại “những vùng có thể ở được” trong vũ trụ, nơi sự sống có thể tồn tại.

Ngoài ra, với E-ELT, họ còn muốn tìm hiểu thấu đáo các lỗ đen siêu lớn cũng như bản chất và việc phân bố vật chất tối, năng lượng tối.

Thanh Sang